Kemalism and the Historical Formationn of the Intellectual Foundations

Yıl 2010, Cilt: 26 Sayı: 77, 307 - 344, 01.07.2010

Mustafa Albayrak

Öz

Kemalism is product of the Turkish revolution, which started with the Turkish İndependent War. The term of Kemalism was first used by Western authors; later in Turkish, it was referred to as “Atatürkçülük”. Western authors referred to these Atatürk’s principles as Kemalism, thus confering on term the sense an ideology. The Kemalist movement was one of the most well-known nationalist and independent experiments in post War One area. Kemalism is not a doctrinaire. Kemalism is a anti- imperialist ideology and impact of the middle eastren communities. Kemalism is important, however, not only as an ideology. Its importance stems from the fact that it has become the symbol of successful resistance to the Westren domination. Therefore, it is clearly neccessary to consider Kemalism among the democratics ideologies, which are Rationalistic and Pragmatic, rather than among dogmatic totalitarian ideologies.
The main thesis of this paper; is that Kemalizm should be viewed as a revolutinary ideology and as a symbol has had on the political development of many Asia and Africa and specially Middle Eastren countries as well as to same extent Latin America. Kemalizm had impact on the underdeveloped countries leaders for example ; Gandhi, Nehru, Muhammed Ali Cinnah, Cemal Abdül Nasser, Habib Bourgiba, Hayri Boumedienne. Kemalism is an ideology of underdevelopment, the first such ideology to emerge in a developing country and to be tested historical practice.

Kemalizmin Düşünsel Temelleri ve Tarihsel Oluşumu

Öz

Kemalizm, Türk Bağımsızlık Savaşı sırasında başlayan Türk devriminin bir ürünüdür. Kemalizm kavramı ilk defa Batılı yazarlar tarafından kullanılmış ve daha sonra bu Türkçe’de “Atatürkçülük” olarak adlandırılmıştır. Batılı yazarlar Atatürk ilkelerini Kemalizm ideolojisi olarak kabul etmişlerdir. Kemalist hareket Birinci Dünya Savaşı sonrasında milliyetçi ve bağımsızlıkçı niteliği ile tanınmıştır. Kemalizm bir doktrin değildir. Kemalizm anti emperyalist bir ideoloji olup Orta Doğu toplumlarını etkilemiştir. Kemalizm sadece bir ideoloji olarak önemli değildir. Bu ideolojinin asıl önemi, Batı egemenliğine karşı başarılı bir direniş sembolü olmasından kaynaklanmaktadır. Bundan dolayı Kemalizm’i dogmatik totaliter ideolojiler arasında değil, Rasyonalist ve Pragmatik niteliği olan demokratik ideolojiler arasında düşünmek zorunluluğu vardır.
Bu makalenin temel tezi; Kemalizm’in devrimci ideoloji olarak hem çok sayıda Asya, Afrika ve özellikle Orta Doğu ülkelerini ve bir dereceye kadar Latin Amerika ülkelerindeki siyasi gelişmelerin bir sembolü olduğudur. Kemalizm; Gandi, Nehru, Muhammed Ali Cinnah, Cemal Abdel Nasır, Habib Burgiba, Hayri Bumedyen, gibi az gelişmiş ülkelerin liderlerini de çok etkilemiştir. Kemalizm, ilk defa az gelişmiş bir ülkede görülen ve tarihsel bir denemeden geçmiş
olan bir gelişme ideolojisidir.

Anahtar Kelimeler

Doktrin, Emperyalizm, İdeoloji, Kadro, Kemalizm, Kemalist Hareket, Milliyetçilik, Misak-ı Millî, Mustafa Kemal Atatürk

Kaynakça

• Bilâl N. Şimşir, İngiliz Belgelerinde Atatürk, Cilt: III, (1919-1938), Ankara 1979, s.
• 317; Salâhi R. Sonyel, Türk Kurtuluş Savaşı ve Dış Politika, Cilt: I, Ankara, 1973.
• 2 Şerafettin Turan, Türk Devrim Tarihi, Yeni Türkiye’nin Oluşumu, 3. Kitap, İkinci Bölüm, (1923-1938), Ankara 1996
• A. Afetinan, Tarihten Bugüne, Ankara 1970, s. 210; Enver Ziya Karal, Atatürk ve Devrim, (Konferanslar-Makaleler), (1935-1978), Ankara 2003
• Ülkü Halkevleri Dergisi, “Cumhuriyet Halk Partisi’nin Doğuşu ve Gelişimi”, Cilt:V, Sayı: 28, Haziran 1935, ss. 260-267
• Nusret Köymen, “Kemalizm ve Politika Bilgisi”, Ülkü, Cilt: 7, Sayı: 41, Temmuz 1936, ss. 321-324.
• Nusret Köymen, “Kemalizmin Hususiyetleri”, Ülkü, Cilt: 7, Sayı: 42, Ağustos 1936, ss. 416-418
• C.H.P Dördüncü Büyük Kurultay Görüşmeleri Tutulğası, Ankara 1935, s. 77.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Ceridesi, Cilt: I, 5 Şubat 1937, ss. 81-84.
• İsmail Arar, Hükümet Programları, İstanbul 1968, s. 83, 99; Kadri Kemal Kop
• Millî Şefin Söylev, Demeç ve Mesajları, Ankara 1945, ss. 13-14.
• Emin Türk Eliçin, Kemalist Devrim İdeolojisi, İstanbul 1970, s. 45. 17
• Ahmet Taner Kışlalı, Atatürk’e Saldırmanın Dayanılmaz Hafifliği, 3. Basım, Ankara 1993, ss.53, 57.
• İ. Aralov, Bir Sovyet Diplomatının Türkiye Anıları, Çeviren: Hasan Ali Ediz, 2. Baskı, Ankara 1985
• Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, Cilt: II, 4. Baskı, Ankara 1989
• Salâhi R. Sonyel, Türk Kurtuluş Savaşı ve Dış Politika, Cilt: II, Ankara 1986
• Ülkü Halkevleri Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 29, Temmuz 1935
• Enver Ziya Karal, Atatürk’ten Düşünceler, İstanbul 1981
• Recep Peker, İnkılâp Dersleri, 4. Baskı, İstanbul 1984
• Johannes Glasneck, Kemal Atatürk ve Çağdaş Türkiye, Çeviren: Arif Gelen, Ankara 1976
• Burhan Asaf (Belge), “Faşizm ve Türk Millî Kurtuluş Hareketi”, Kadro Dergisi, Cilt: I, Sayı: 8, Ağustos 1932
• C.H.P Dördüncü Büyük Kurultay Görüşmeleri Tutulgası
• Ali Kazancıgil, “Türkiye’de Modern Devletin Oluşumu ve Kemalizm”, Türk Siyasal Hayatının Gelişimi, İstanbul 1986, s. 171; Qyvind Qsterud, “Ulusçuluk ve Göreceli Geri Kalmışlık”, Bildiriler ve Tartışmalar, Ankara 1984, ss. 236-240.
• Atatürk İçin Diyorlar Ki, Toplayan: Selahaddin Çiller, İstanbul 1978
• İsmet Giritli, “Kemalist İdeoloji ve Nitelikleri”, Bildiriler - Tartışmalar, Ankara 1984
• Turan, Atatürk’ün Düşünce Yapısını Etkileyen Olaylar
• ASD, III, s.81.
• ASD, II, s
• ASD, I, s. 405.
• Atatürk, Nutuk (Söylev), II.
• Yüksel Ülken, Atatürk ve İktisat, İstanbul 1981
• Kışlalı, a.g.e., s. 59.