Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster
Yıl 1999, Cilt: 15 Sayı: 45, 821 - 834, 01.11.1999

Öz

The National Straggle was realised in a very difficult period of Tur- kish history: The Anatolian people were very tired of endless wars. Some hodjas, muftis, and sheiks had an important role in encouraging Anatolian people to take part on the side of national strugle, to organize and to es- tablish national societies against the foreign occupation of Anatolia. They also established national societies at almost every place of Anatolia during 1919 and 1920. They worked for the national independence under the le- adership of Atatürk. By meetings, correspondings, sending letters of cong- ragulations, and honouring, Mustafa Kemal Atatürk managed to get their support. He also showed his appreciation in several ways in order to ac- hive more public credit.

Kaynakça

  • Duygıı Sezer, Kamuoyu ve Dış Politika, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi, An¬kara, 1972, s. 19 33.
  • Rahmi Apak, Yetmişlik Bir Subayın Hatıraları, Türk Tarih Kurumu, Ankara, 1988, s.189-190. Cemal Kutay, Kurtuluşun ve Cumhuriyeti Manevi Mimarları, Diyanet İşleri Başkanlığı, An¬kara, 1973 (?), s.35-36. Kemal Atatürk, Nutuk, C.III, Vesikalar, Devrim Tarihi Enstitüsü, 10. Baskı, İstanbul, 1969, s.901-902. Atatürk, C.III, s.903-905. Cumhurbaşkanlığı Arşivi (Bundan sonra CA), Dol. 1, Kutu 2-4, Dos. 14-1, Fili.58. CA, Dol.l, Kutu 2-4, Dos.14-1, Fih.42-1. CA, Dol. 1, Kutu 2-4, Dos. 14-1, Fih.42-1. CA, Dol.l, Kutu, Dos.14-1, Fih.41. CA, Dol. 1. Kutu 3-3. Dos. 14-1, Fih.20-1.
  • CA, Dol. I, Kutu 2-4, Dos. 14-1, Fih.20-1. Ömer Atalay, Siirt Tarihi, İstanbul, 1946, s.90. CA. Dol.l, Kutu 2-4, Dos.14-1. Fih.l 1-5; Dol.l, Kutu 2-4, Dos.14-2, Fih.97-7. CA, Dol.l, Kutu 2-4, Dos.14-2, Fih.68-2. Ali Sarıkoyuncu, Milli Miicadele'de Zonguldak ve Havalisi, Kültür Bakanlığı, Ankara, 1992, s. 116. CA, Dol.l, Kutu 2-4, Dos.14-1, Fih.l 1-9 ve 11-10. CA, Dol.l, Kutu 2-4. Dos.14-2, Filı.92-3. CA, DoU, Kutu 2-4, Dos.14-1, Fili. 12-1. İsmail Özgelik. Milli Mücadele'de Güney Cephesi (Urfa), Kültür Bakanlığı, Ankara, 1992. s.50-153. Seviye Solak, Milli Mücadele ve Kadirli. Tas Medrese Yayınları, Erzurum, 1995, s.26-62. CA, Dol.l. Kutu 2-4. Dos.14-1, Fih.12-1; Dol.l, Kutu 2-4, Dos.14-1, Fih.44-1; Dol.l, Kutu 2-4, Dos. 14-2, Fih.80-7. Atatürk, C.III, s.939-940. Atatürk, C.III, s.941-942. Atatürk, C.III, s.942-943. Atatürk, C.III, s.935-936. Kutay, s.36. Özçelik, s. 139-140. CA, Dol.l, Kutu 3-3, Dos. 14-1, Fih.43-2. Uİuğ İğdemir (Haz.), Heyet-i Temsiliye Tutanakları, Türk Tarih Kurumu, Ankara, 1975. Sırrı Kardeş, Heyet-i Temsiliye ve Mustafa Kemal Kırşehir'de, Cumhuriyet Halk Partisi Hal¬kevleri Bürosu, Ankara, 1950. CA, Dol.3, Kutu 22-3, Dos.48-3, Fih.7. CA, Dol.l 1, Kutu 105-2, Dos.90-1, Fih.3-56; Dol.l 1, Kutu 105-2. Dos.90-1. Fih.3-155. CA, Dol.l 1, Kutu 105-2, Dos.90-1, Fih.7. CA, Dol.l 1, Kutu 105-2. Dos.90-1, Fih.7-2. CA, Dol.l 1, Kutu 105-2, Dos.90-1, Filı.3-43. CA, Dol.l I, Kutu 105-2. Dos.90-1, Fih.3-51: Dol.l I, Kutu 105-2, Dos.90-1, Fih.7-31. CA, Dol. 11, Kutu 105-2, Dos.90, Fih.5-14. İrade-i Milliye, 19 Teşrin-i Evveİ 1335, s.7. Nail Morali, Miitareke'de İzmir, İstanbul, 1976, s. 173. Nail Morali, Miitareke'de İzmir Olayları, Ankara, 1973, s.81 -83. CA, Dol.l 1, Kutu 105-2, Dos.90-1, Fih.3-64. Türkiye Biiyiik Millet Meclisi Zabıt Ceridesi (Bundan Sonra TBMMZC), İ.3, C.3, 25.4.1336 (1920), C.I, s.48-49. TBMMZC, t.5, C.I, 27.4.1336 (1920), C.I, s.99. Nuri Köstüklü, Milli Miicadele'de Denizli, İsparta ve Burdur Sancakları, Kültür Bakanlığı, Ankara, 1990, s.130-133. CA, Dol. 1, Kulu 6-1, Dos. 18-2, Fili. 184-1. CA, Dol. 1, Kutu 6-1, Dos. 18-2, Fih. 184-1. CA, Dol.l, Kutu 5-1, Dos. 18-3, Fih. 199-1.

Milli Mücadele Lehine Kamuoyu Oluşumunda Din Adamları

Yıl 1999, Cilt: 15 Sayı: 45, 821 - 834, 01.11.1999

Öz

Milli Mücadele Türk milletinin çok zor bir döneminde gerçekleştirilmiştir. I. Dünya Savaşı'nı takip eden günlerde Anadolu insanı ard arda gelen ve sonu yenilgilerle biten savaşlardan bitap düşmüştür. O dönemin şartlarında halkın yönlendirilmesinde din adamları birinci derecede güç sahibidirler. Din adamları, bu güçlerini Milli Mücadele için kullanmışlardır: Halkın vatan sevgisinin ve bağımsızlık aşkının harekete geçirilmesinde ve Anadolu'nun işgal edilmesine karşı çıkmak üzere Müdafaa-i Milliye cemiyetleri kurulmasında, hocalar, müftüler ve şeyhler gibi din adamlarının çok önemli rolleri olmuştur. 1919 ve 1920 yıllarında Anadolu'nun hemen her tarafında kurulan Müdafaa-i Hukuk cemiyetlerinde bizzat görev almışlar, Mustafa Kemal Atatürk'ün önderliğinde milli bağımsızlığın sağlanması için gayret göstermişlerdir. Mustafa Kemal Atatürk, söz konusu din adamları ile görüşerek, haberleşerek, tebrikleşerek ve onları onore ederek, onların desteklerini almış ve bu desteği de çeşitli yollarla göstermiştir.

Kaynakça

  • Duygıı Sezer, Kamuoyu ve Dış Politika, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi, An¬kara, 1972, s. 19 33.
  • Rahmi Apak, Yetmişlik Bir Subayın Hatıraları, Türk Tarih Kurumu, Ankara, 1988, s.189-190. Cemal Kutay, Kurtuluşun ve Cumhuriyeti Manevi Mimarları, Diyanet İşleri Başkanlığı, An¬kara, 1973 (?), s.35-36. Kemal Atatürk, Nutuk, C.III, Vesikalar, Devrim Tarihi Enstitüsü, 10. Baskı, İstanbul, 1969, s.901-902. Atatürk, C.III, s.903-905. Cumhurbaşkanlığı Arşivi (Bundan sonra CA), Dol. 1, Kutu 2-4, Dos. 14-1, Fili.58. CA, Dol.l, Kutu 2-4, Dos.14-1, Fih.42-1. CA, Dol. 1, Kutu 2-4, Dos. 14-1, Fih.42-1. CA, Dol.l, Kutu, Dos.14-1, Fih.41. CA, Dol. 1. Kutu 3-3. Dos. 14-1, Fih.20-1.
  • CA, Dol. I, Kutu 2-4, Dos. 14-1, Fih.20-1. Ömer Atalay, Siirt Tarihi, İstanbul, 1946, s.90. CA. Dol.l, Kutu 2-4, Dos.14-1. Fih.l 1-5; Dol.l, Kutu 2-4, Dos.14-2, Fih.97-7. CA, Dol.l, Kutu 2-4, Dos.14-2, Fih.68-2. Ali Sarıkoyuncu, Milli Miicadele'de Zonguldak ve Havalisi, Kültür Bakanlığı, Ankara, 1992, s. 116. CA, Dol.l, Kutu 2-4, Dos.14-1, Fih.l 1-9 ve 11-10. CA, Dol.l, Kutu 2-4. Dos.14-2, Filı.92-3. CA, DoU, Kutu 2-4, Dos.14-1, Fili. 12-1. İsmail Özgelik. Milli Mücadele'de Güney Cephesi (Urfa), Kültür Bakanlığı, Ankara, 1992. s.50-153. Seviye Solak, Milli Mücadele ve Kadirli. Tas Medrese Yayınları, Erzurum, 1995, s.26-62. CA, Dol.l. Kutu 2-4. Dos.14-1, Fih.12-1; Dol.l, Kutu 2-4, Dos.14-1, Fih.44-1; Dol.l, Kutu 2-4, Dos. 14-2, Fih.80-7. Atatürk, C.III, s.939-940. Atatürk, C.III, s.941-942. Atatürk, C.III, s.942-943. Atatürk, C.III, s.935-936. Kutay, s.36. Özçelik, s. 139-140. CA, Dol.l, Kutu 3-3, Dos. 14-1, Fih.43-2. Uİuğ İğdemir (Haz.), Heyet-i Temsiliye Tutanakları, Türk Tarih Kurumu, Ankara, 1975. Sırrı Kardeş, Heyet-i Temsiliye ve Mustafa Kemal Kırşehir'de, Cumhuriyet Halk Partisi Hal¬kevleri Bürosu, Ankara, 1950. CA, Dol.3, Kutu 22-3, Dos.48-3, Fih.7. CA, Dol.l 1, Kutu 105-2, Dos.90-1, Fih.3-56; Dol.l 1, Kutu 105-2. Dos.90-1. Fih.3-155. CA, Dol.l 1, Kutu 105-2, Dos.90-1, Fih.7. CA, Dol.l 1, Kutu 105-2. Dos.90-1, Fih.7-2. CA, Dol.l 1, Kutu 105-2, Dos.90-1, Filı.3-43. CA, Dol.l I, Kutu 105-2. Dos.90-1, Fih.3-51: Dol.l I, Kutu 105-2, Dos.90-1, Fih.7-31. CA, Dol. 11, Kutu 105-2, Dos.90, Fih.5-14. İrade-i Milliye, 19 Teşrin-i Evveİ 1335, s.7. Nail Morali, Miitareke'de İzmir, İstanbul, 1976, s. 173. Nail Morali, Miitareke'de İzmir Olayları, Ankara, 1973, s.81 -83. CA, Dol.l 1, Kutu 105-2, Dos.90-1, Fih.3-64. Türkiye Biiyiik Millet Meclisi Zabıt Ceridesi (Bundan Sonra TBMMZC), İ.3, C.3, 25.4.1336 (1920), C.I, s.48-49. TBMMZC, t.5, C.I, 27.4.1336 (1920), C.I, s.99. Nuri Köstüklü, Milli Miicadele'de Denizli, İsparta ve Burdur Sancakları, Kültür Bakanlığı, Ankara, 1990, s.130-133. CA, Dol. 1, Kulu 6-1, Dos. 18-2, Fili. 184-1. CA, Dol. 1, Kutu 6-1, Dos. 18-2, Fih. 184-1. CA, Dol.l, Kutu 5-1, Dos. 18-3, Fih. 199-1.
Toplam 3 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Ömer Turan Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 1 Kasım 1999
Yayımlandığı Sayı Yıl 1999 Cilt: 15 Sayı: 45

Kaynak Göster

Chicago Turan, Ömer. “Milli Mücadele Lehine Kamuoyu Oluşumunda Din Adamları”. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi 15, sy. 45 (Kasım 1999): 821-34.