Atatürk ve Barış

Yıl 2002, Cilt: 18 Sayı: 52, 303 - 314, 01.03.2002

M. Vehbi Tanfer

Öz

Uzun yıllar boyunca Osmanlı Devletinin cephelerde uğradığı acı yenilgilerin yakın tanığı olan ve bizzat kendisi de senelerce cephelerde savaşan Mustafa Kemal Atatürk, çağdaş Türkiye Cumhuriyeti Devletinin içte ve dışta barışçı bir politika izlemesi gerektiğini ısrarla vurgulamıştır. Çünkü bu uzun savaşlar, Türk milletinin refaha ve saadete kavuşmasına büyük bir darbe indirmiş; yurt toprakları işlenemediği, teknoloji ve sanayileşme sağlanamadığı gibi; yığınlar halinde Türk çocukları cephelerde harcanmıştır. Bu acı tabloyu Atatürk Nutuk’ta, geçmiş dönemlerde izlenmiş olan Osmanlıcılık, İslamcılık ve Turancılık politikalarını eleştirirken canlı bir biçimde ortaya koymuştur*1. Çünkü bu politikalar, Türk milletinin gerçek mutluluğuna hizmet eden politikalar değildi. Atatürk’ün kendisinin vurguladığı gibi, hepsi birer hisse ve hayale dayanıyordu2. Oysa, kurulan yeni Türk devletinin en önemli ilkelerinden birisi olarak gördüğü ve yorumladığı “Yurtta Barış, Dünyada Barış” ilkesini, yalnızca Türk
Milleti’nin değil, diğer dünya milletlerinin de gerçek mutluluk ve refahı için mutlaka hakim kılınması gereken bir politika olarak görüyordu. Atatürk’e göre, insanlığın gerçek kurtuluşu barıştan geçmekteydi. Barış için yapılması gereken çok şeyler olmakla birlikte, tarihin acı bir gerçeği olarak, bunu sağlamanın ne denli güç olduğunun da farkındaydı.

Anahtar Kelimeler

Atatürk, Barış, Barışçı Politika

Kaynakça

• Kemal Atatürk, Nutuk 1919 - 1927, (Haz. Zeynep Korkmaz), Atatürk Araştırma Merkezi yay., Ankara, 1991, s. 480-481.
• Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, C. I, Ankara, 1961, s. 199.
• Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, C. II, s. 299.
• Lord Kinross, Atatürk: Bir Milletin Yeniden Doğuşu, Altın Kitaplar, t.y.
• Gönlübol, Mehmet, Atatürk’ün Dış Politikası: Amaçlar ve İlkeler, Atatürk Yolu, Atatürk Araştırma Merkezi yay., Ankara, 1987.
• TBMM Gizli Celse Zabıtları, C. I, İş Bankası yay., Ankara, 1985, s. 2.
• Akgün, Seçil, General Harbord’un Amerika Gezisi ve Raporu, İstanbul, 1981.
• TBMM Gizli Celse Zabıtları, , İş Bankası yay., Ankara, 1985, s. 454.
• Adıvar, Halide Edip, Türk’ün Ateşle İmtihanı, Atlas Kitabevi.
• Onulduran, Ersin, Kellog-Briand Paktı ve Barışçı Politika, Milliyet, 30 Ocak 1981.
• Soysal, İsmail, Atatürk’ün Barışçı Politikası ve Dünyadaki Etkileri, Atatürkçü Düşünce, Atatürk Araştırma Merkezi yay., Ankara, 1992.
• İnan, Arı Düşünceleriyle Atatürk, TTK yay., Ankara, 1983.
• Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, C. III, Ankara, 1981, s. 94.
• Soysal, İsmail, Balkan Paktı 1934 - 1941, Yusuf Hikmet Bayur’a Armağan, TTK yay., Ankara, 1985.