Atatürk Devri İzmir Basını ve Kamuoyu Üzerindeki Tesiri

Yıl 1996, Cilt: 12 Sayı: 34, 101 - 124, 01.03.1996

Turan Akkoyun

Öz

Türklüğün, M. Kemal Atatürk'ün liderliğinde çağdaş, millî, lâik ve demokratik bir değişime uğradığı 1922-1938 yılları arasında İzmir basınının kamuoyu üzerindeki etkisinin ortaya konulması çıkış noktamız olmuştur. Bu araştırma, basını "dar anlamda" ele almakta, sadece gazete ve dergileri
kapsamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Basın, Kamuoyu, Atatürk Devri, Basın Etkisi, Basın Tesiri, İzmir Basını

Kaynakça

• İnuğur, M. Nuri. Basın ve Yayın Tarihi, 2. baskı, İstanbul 1982
• Somar, Ziya. Bir Adamın ve Bir Şehrin Tarihi, İzmir, 1948
• Artkan, Zeki. Tanzimat ve Meşrutiyet Döneminde İzmir Basını, Tanzimat'tan Cumhuriyete Türkiye Ansiklopedisi, I. ss
• Tamar, Ayla Selışık . İzmir Basını'nın Kökleri, Yeni Asır, nr. 30988, 29 Ağustos 1992
• Arıkan, Zeki. Mütareke ve İşgal Döneminde İzmir Basını (30 Ekim 1918-8 Eylül 1922), Ankara, 1989
• Türkmenoğlu, Zeynel Besim. Üçüncü Meclis, Hizmet, nr. 867, 1 Kasım 1927
• Onay, Talat. Celal Bayar 2, Anadolu, nr. 7384, 17 Aralık 1937
• Dilbaz, Mehmet. Ahenk Gazetesi Bibliyografyası (1914-1930), Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Türk Dili Edebiyatı Bölümü, Bitirme Tezi, İzmir, 1983
• Arıkan, Zeki. Mütareke ve İşgal Dönemi İzmir Basını
• Ahali, nr. 62, 11 Haziran 1340-1924; İzmir Millî Kütüphanedeki ilk sayısı nr. 3103, 16 Haziran 1340/1924
• Özer, Seyhan. Anadolu Gazetesi Bibliyografyası (1929-1940) E.Ü.E.F., T.D.E. Bölümü Bitirme Tezi, İzmir, 1984
• Yenigül, Hülya. Anadolu Gazetesi Bibliyografyası (1940-1954), E.Ü.E.F, T.D.E. Bölümü Bitirme Tezi, İzmir, 1987
• Öktem, Haydar Rüştü. Mütareke ve İşgal Anıları, (Haz, Zeki Arıkan), Ankara, 1991
• Yanık Yurd, İzmir’in en zengin ve mütenevvi mündericatlı akşam gazetesi pek yakında..., Türk İli, nr. 21, 15 Aralık 1340/1924
• Bir yaşını ikmal günü, Yanık Yurd, nr. 307, 4 Ocak 1926
• Hizmet, nr. 1917, 4 Kanun Sani, Kasım 1928
• Besim, Zeynel. Hizmet Sekiz Yaşında, nr. 2123, 4 Ocak 1932
• Yanık Yurd küfürbazlık yapıyor, Yeni Gün, nr. 114, 30 Ocak 1341-1925
• Yeni Asır, nr. 7304, 25 Kanun Sani, Ocak 1931
• Akkoyun, Turan. Zeynel Besim Sun’un Mühim Bir Eseri, Tarih ve Toplum, nr. 115, Temmuz 1993
• Öğrenebilir miyiz? Anadolu, 5756, 17 Teşrin-i Sani 1933
• Sada-yı Hak, Yarından itibaren, nr. 1417, 22 Ağustos 1340/1924
• Anadolu, Bugünden itibaren, nr. 3158, 24 Ağustos 1340/1924
• Yarım Asırlık Muhasebe, Yeni Asır, nr. 12417, 24 Ağustos 1945
• Türkmen Parlak, Yeni Asır’ın İzmir Yılları, I, İstanbul 1989
• Hizmet, nr. 2219, 29 Nisan 1932; nr. 2221, 2 Mayıs 1932
• Hulki, Hüseyin. "Biz komünist olamayız’ Hizmet, nr. 2114, 24 Kanun-ı Evvel 1931
• Özdemir, Güler. Yeni Asır Gazetesi Bibliyografyası (1931-1950), E.Ü.E,F.,T.D.E. Bölümü, Bitirme Tezi, İzmir, 1983
• Ahenk, Dün sabahtan itibaren, nr. 7085, 25 Mayıs 1335/1919
• Ahali, Sada-yı Hak refikimiz bugün altıncı seneye basmıştır, nr. 44, 26 Mayıs 1340-1924
• Topuz. Hıfzı. 100 Soruda Türk Basın Tarihi, İstanbul Mart 1973
• Ticaret-Çiftçi, nr. 2786, 17 Haziran 1930
• Açan, Ayşe. Halkın Sesi Bibliyografyası, E.Ü.E.F., T.D,E. Bölümü, Bitirme Tezi, İzmir, 1990
• Anadolu, numara 5754, 5 Teşrin-İ Evvel 1933
• Türk Sesi, numara 304, 27 Mayıs 1340/1924
• Demir, Nermin. 1918-1924 Tarihleri Arasında İzmir’de Çıkan Gazetelerin Bibliyografyası, E.Ü.E.F., T.D.E, Bölümü, Bitirme Tezi, İzmir, 1988
• Akalın, Belgin. Türk Sesi Gazetesi Dizini (1923-1924), E.Ü.E.F., Tarih Bölümü, Lisans Tezi, İzmir 1986-1987
• Agâh Sabri, İstiklâl Harbi Hatıratı, Ahali, 22 Mayıs-10 Ağustos 1340/1924
• Ahenk, nr, 9731, 19 Teşrin-i Evvel, 1340/1924
• Sadâ-yı Hak, nr. 1495, 23 Teşrîn-İ Sani, 1340/1924
• Türk ili, nr. 202, 11/ 12 Teşrin-i Sani 1341/1925
• Anadolu, numara 3479, 20 Kanun Sani 1926
• Hizmet , numara 898, 13 Kanun Evvel 1927
• Keskin, Habıbe. İzmirli Yazarlara Dair Hatıra ve Röportajlar, E.Ü.E.F., T.D.E. Bölümü, Lisans Tezi, İzmir, 1986
• Yeni Gün, nr. 114, 30 Teşrin-i Evvel 1341-1925
• Ahenk, numara 9734, 25 Kanun Sani, 1926
• Ayhan, Sacit. 1930-1940 Yılları Arasında İzmir'de Yayınlanan Gazeteler, E.Ü.E.F. T.D.E. Bölümü, Mezuniyet Tezi, İzmir, 1988
• Ruscuklu, Fahri. Masonluk Aleyhdarlığı: Bir Mason M.E. Bey'e cevap veriyor, Anadolu, nr. 5136, 21 Teşrin-i Evel 1931
• Akkoyun, Turan. 1934'de Orkun ve Millî Inkılâb'ın Kapatılmasına Mahallî Bir Bakış, 3 Mayıs 1944 Türkçülük Günü Ellinci Yıldönümü Armağanı
• Anadolu, numara 5780, 5 Kanun-ı Evvel 1933
• Halkın Sesi, numara 1040, 9 Kanun Evvel 1933
• Ulusal Birlik, numara 306, 9 Birinci Kanun 1934
• Midhat, Mehmed. Fikirlerin İlk Senesi, Fikirler, nr. 24, 15 Temmuz 1928
• Rahmi Balaban, Fikirler Fikirler, nr. 133, 1 Şubat 1936
• Örsel, Füsun. Fikirler Dergisi Bibliyografyası, E.Ü.S.B.F., Türkoloji Bölümü, Mezuniyet Tezi, İzmir, 1981
• Yeni Asır, numara 8493, 21 Teşrin-i Sanı 1933
• Akkoyun, Turan. Atatürk Döneminde İzmir Basınının Genel Durumu, Ege Üniversitesi Son Yüzyıllarda İzmir ve Batı Anadolu Uluslararası Sempozyumu, Izmir- Çeşme, 28.IX-2.X 1992, İzmir, 1994
• Çağın, Sabahattin. Tokadîzade Şekip Hayatı ve Eserleri, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (E.Ü.S.B.E.), Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir, 1989
• Huyugüzel, Ömer Faruk. Necip Türkçü, Ankara, 1988
• Aytekin, Ayten. Raif Nezihi Bey Hür Efe, nr. 12884, 29 Temmuz 1993
• Besim, Zeynel. Gazinin Nutku, Yanık Yurd, nr. 271, 3 Teşrin-i Evvel 1341/1925
• Meh-med Sırrı, İstanbul ve İzmir Matbuatı, Halkın Sesi, nr. 860, 2 Mayıs 1932
• Anadolu, numara 3156, 27 K. E. 1340/1924
• Hakkı, İsmail. Matbuat Kanunu, Yeni Asır, nr. 8632, 4 Mayıs 1934
• Server, İskit. Türkiye’de Matbuat Rejimleri, İstanbul 1939
• Anadolu, Türk Basın Kurultayı Toplanırken, nr. 6221, 24 Mayıs 1935
• Zeynel Besim, Türkmenoğlu. Yeni Bir Macera, Hizmet, nr. 992, 3 Nisan 1928
• K.K. Aziz, Britain and Müslim India, Londra, 1969
• Sezer, Duygu. Kamuoyu ve Dış Politika, Ankara, 1972
• Akyüz, Yahya. Türk Kurtuluş Savaşı ve Fransız Kamuoyu (1919-1922), Ankara, 1975
• Kurtböke, Oktay. Basın Ahlâkı Üzerine, Türk Basınının Sorunları Sempozyumu 26-27 Mayıs 1986, Ankara, 1986
• Belli, Şemsi. Bâbıâli ve Bâbıâdî, 1908-1988 Türkiye'de Basın Rezaletleri, I, İstanbul
• Zakkumzâde, İzmir Gazetelerinin İç Yüzü, Memleket, nr. 20, 2 Teşrin-i Evvel 927
• İğdemir, Uluğ. Aydınlara Düşen Görev, Ulus, 13 Temmuz 1960
• Ay. Yaz, Yılların İçinden; Makaleler, Anılar, İncelemeler, Ankara, 1976
• İskit,Server. Türkiye'de Matbuat Rejimleri ve Politikaları, 1943
• Şapolyo, Enver Behnan. Türk Gazeteciliği ve Her Yönüyle Basın, Ankara, 1971
• Türk Sesi, numara 99, 21 Eylül 1339-1923
• Ahenk, Maşallah, nr. 9381, 14 Teşrin-i Sanı 1339-1923
• Hakkı, İsmail. Anadolu Ajansı, Sadâ-yı Hak, nr. 1383, 10 Temmuz 1340-1924
• Talat, Kemal. Anadolu Ajansının Çabukluğu, Anadolu, nr. 5420, 28 Eylül 1932
• Rahmi, Orhan. (A.A.) ya Dair, Anadolu, nr. 5929, 4 Haziran 1934
• Rahmi, Orhan. A. Ajansına Maşallah, Anadolu, nr. 6038, 14 Teşrin-İ Evvel 1934
• Bilgin, Şevket. Ajans ve İzmir Gazeteleri, Yeni Asır, nr. 8900, 31 Mart 935.
• Bilgin, Şevket. Ajans Daha Uyuyacak mı?, Yeni Asır, nr, 8964, 5 Temmuz 935.
• Halkın Sesi, İzmir'i Hiçe Sayan Anadolu Ajansı, nr. 3138, 6 Temmuz 1937
• Yeni Asır, numara 8816, 3 Kanun-ı Evvel 1934
• Muzaffer Görktan, Behçetoğlu. 4 Numaralı Komisyonla İlgili Tebliğ, İkinci Türk Basın Kurultayına Sunulacak Tebliğler, Ankara, 1975
• Atatürk'ün Söylev ve Demeçleri, I, Ankara, 1945,
• A. Afetinan, Medenî Bilgiler ve Nî. Kemal Atatürk'ün El Yazılan, Ankara, 1969
• Atatürkçülük-Atatürk'ün Görüş ve Direktifleri, I, Ankara, 1984
• Arar, İsmail. Atatürk'ün İzmit Basın Toplantısı (16/17 Ocak 1923), İstanbul, 1969
• Atatürk'ün Söylev ve Demeçleri, II, Ankara, 1989
• Gevgilili, Ali. Türkiye Basını, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, i, İstanbul, 1983
• Aybars, Ergün. İstiklâl Mahkemeleri 1923-1927, Ankara, 1982
• Cemal, Behçet. Şeyh Sait İsyanı, İstanbul, 1955
• Huyugüzel, O. Faruk. Hüseyin Cahit Yalçın'ın Hayatı ve Edebî Eserleri Üzerinde Bir Araştırma, İzmir, 1984
• Koloğlu, Orhan. OsmanlI'dan Günümüze Türkiye'de Basın, İstanbul, Ağustos 1992