Termik Santral Uçucu Külünün Tuğla Dayanımına Etkisi

Yıl 2016, Cilt: 3 Sayı: 4, 19 - 31, 28.06.2016

Mehmet Söylemez , Abdulaziz Yıldırım

Öz

Çeşitli yapı malzemeleri arasında çok eski zamanlardan beri kullanılan tuğla günümüzde de önemini kaybetmemiştir. Tuğla suya dona ve ateşe karşı oldukça dayanıklı olduğundan yapı malzemesi olarak kullanılan temel bir malzemedir. Uçucu kül kömürle çalışan termik santrallerde bacadan uzaklaşan, yanma nedeniyle baca tarafından çekilen gazlarla birlikte yukarıya sürüklenen (uçan) çok ince kül parçacıklarıdır.  Bu çalışmada; Turgutlu (Manisa) yöresinde tuğla ve kiremit yapımında kullanılan bir killi zemin ile Soma Termik Santralinden alınan uçucu külün belirli oranlarda karıştırılmasıyla imal edilen tuğlaların çeşitli özellikleri incelenmiştir. Katkısız killi zeminden oluşturulan tuğlaların pişme sıcaklığına bağlı olarak dayanımlarının 0,73 kPa dan 5,24 kPa kadar arttığı görülmüştür.  Kil-uçucu kül karışımlı malzemeden oluşturulan tuğlalarda ise %30 uçucu kül karışımına kadar katkısız zemin ile oluşturulan tuğlalara benzer davranış görülürken, uçucu kül miktarının artmasıyla pişme sıcaklığına bağlı tuğlalardaki dayanım da azalmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Tuğla, uçucu kül, pişirme sıcaklığı, basınç dayanımı

Kaynakça

• . Görçiz, G., 2000. Ülkemizde Tuğla ve Kiremit Endüstrisi, TUKDER yay. Yıl: 3, Sayı:9, Sayfa: 26-32, Manisa.
• . Benson, C.H., Othman, A.M., Hydraulic conductivity of compacted clay frozen in situ. J. Geotech. Engng., ASCE, 119(2), 276-294, 1993.
• . Othman, M., Benson, C., Chamberlain, E., and Zimmie, T., “Laboratory testing to evaluate changes in hydraulic conductivity caused by freeze-thaw: state-of-the-art. Hydraulic Connductivity and Waste Contaminant Transport in Soils”, ASTM, STP, 1142, 227-254, (1994).
• . Stewart, D.I, Cousens, T.W., Studds, P.G., ve Tay, Y.Y., Design parameter for bentonite enhanced sand as a landfill liner. Proc. Instn. Civil Engng., October, 137, 189-195, 1999.
• . Villar, M.V., Rivas, P., Hydraulic properties of montmorillonite-quartz and saponite-quartz mixtures. Applied Clay Science, 9, 1-9, 1994.
• . Dönmez, S., 1993. Yapı Bilgisi 3. (Çeviri) Yüksek Öğretim Kurulu Yayını, s. 149-173, Ankara
• . Ekmekyapar, T., Örüng, I., 1993. Inşaat Malzeme Bilgisi. Atatürk Üniv. Ziraat Fakültesi Ders Yayınları No: 145, s. 22-36, Erzurum.
• . Söylemez, M,. Demir, A,. Onar, A,F., 2011.Pisme Sıcaklığının Tuğlanın Bazı Fiziksel Özelliklerine Etkileri, CBÜ Fen Bilimleri Dergisi, c7, s:71-80.
• . Köktürk, U., 2002. Endüstriyel Hammaddeler, D.E.Ü. Mühendislik Fakültesi Yayınları, s. 250-255.
• . Yüksel, A.N., Şişman, C.B., 2003. Tarımsal İnşaat. Trakya Üniv. Tekirdağ Ziraat Fak. Genel Yayın No:278, Ders Kitabı No:36, Tekirdağ.
• . Ünal, O., Uygunoğlu, T., 2004 Soma Termik Santral Atığı Uçucu Külün İnşaat Sektöründe Değerlendirilmesi, Türkiye 14. Kömür Kongresi Bildiriler Kitabı, Zonguldak, Türkiye.
• . Aruntaş, H., Y., 2006. Uçucu Küllerin İnşaat Sektöründe Kullanım Potansiyelleri, Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Der. Cilt: 21, No: 1, s: 193-203.
• . Tokyay, M., 1993. Betonda uçucu kül kullanımı. Endüstriyel Atıkların İnşaat Sektöründe kullanılması Sempozyumu. İMO, Ankara : s 29-36.
• . Türker, P., Erdoğan,B., Katnaş, F. And Yeğinobalı, A. 2009. Türkiyedeki uçucu küllerin sınıflandırılması ve özellikleri. TÇMB/AR-GE/Y03/03,Ankara.
• . Hewlett, P.C. Lea’s Chemistry of Cement and Concrete, Fourth Edition, Arnold,1998.
• . Öztürk, A. Ç., 2001. Tuğla Üretiminde Termik Santral Atığı Puzolanik Uçucu Küllerin Değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma, Mimar Sinan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, S. 38-43, Edirne.
• . Güzel, G.A., 2003. Pomza Katkılı Tuğla Üretimi Ve Bu Tuğlaların Mekanik Ve Boşluk Oranlarının İncelenmesi, Doktora tezi, İTÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, 237 sayfa, İstanbul.
• . Erşan, H., 1996, Uçucu Küllerin Siltli Zeminlerin Kayma Mukavemeti Üzerine Etkisi, İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Y. Lisans Tezi, 75 s., İstanbul.
• . Köseoğlu,K., Bayça, U.S., Çiçek,T. 2008 Tuğla Atığının Tuğla Üretiminde Değerlendirilmesi, CBÜ Soma Meslek Yüksekokulu, Teknik Bilimler Dergisi, c1, v9.
• . ASTM. 1993a. Standard test method for particle-size analysis of soils (D422-92). In 1993 Annual Book of ASTM Standards, Vol. 04.08. American Society for Testing and Materials (ASTM), Philadelphia, Pa. pp. 93–99.
• . ASTM. 1993e. Standard test method for liquid limit, plastic limit, and plasticity index of soils (D4318-84). In 1993 Annual Book of ASTM Standards, Vol. 04.08. American Society for Testing and Materials (ASTM), Philadelphia, Pa. pp. 682–692.