Öğretmenlerin Yaptıkları Mesleki Hataların Pedagojik Yansımaları

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 2, 57 - 77, 31.12.2022

Kevser Zeki

https://doi.org/10.47215/aji.1176977

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmanın amacı farklı eğitim kademelerinde görev yapan öğretmenlerin meslek hayatlarında yaptıkları hataların pedagojik yansımalarını incelemektir. Bu yüzden çalıştıkları eğitim kademesi, kıdemleri birbirinden farklı toplam 10 öğretmenden nitel araştırma yöntemi ile veri toplanmıştır. Bu araştırmada, nitel araştırma desenlerinden biri olan durum çalışması kullanılmıştır. Araştırmanın verileri araştırmacı tarafından hazırlanan form aracılığı ile elde edilmiştir. Hazırlanan formda öğretmenlerin yapmış olduğu mesleki hataları detaylıca betimleyerek anlatmaları istenmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgularda öğretmenlerin genellikle mesleğin ilk yıllarında mesleki hata yaptıkları ve bu hataların daha çok öğrencilerin olumsuz yönde etkilediği görülmektedir. Anlatılarda ve bulgularda, yapılan hataların öğrencilerde kalıcı iz bırakan nitelikte olduğu yer almaktadır. Öğretmenlerin hata yapma nedenleri arasında mesleki tecrübesizliğin, pedagojik yetersizliğin, öğrenciyi ve aileyi iyi tanımamanın ve öfke kontrolünü sağlayamamanın yer aldığı görülmektedir. Bulgularda öğretmenlerin yaptıkları bu hatalardan pişmanlık ve üzüntü duydukları ortaya çıkmıştır. Bu hataların pedagojik yansımaları incelendiğinde öğretmenlerin mesleki yeterlilik ve mesleki gelişimleri doğrultusunda olumlu yansımaları olduğu sonucuna varılmıştır. Özellikle mesleğin ilk yıllarında yapılan bu hataların önüne geçebilmek için lisans eğitimi süresince daha fazla eğitim öğretim sürecine dahil edilmesi, tecrübeli öğretmenler tarafından rehberlik edilmesi, mesleki gelişimi artıracak nitelikli hizmet içi eğitimlerin düzenlenmesi faydalı olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Mealeki hata, Mesleki gelişim, Mesleki yeterlik

Destekleyen Kurum

DÜZCE ÜNİVERSİTESİ

Teşekkür

Bu makalenin hazırlanma sürecinde bana destek veren danışman hocam Doç. Dr Taner ATMACA'ya , makaleme veri oluşturan değerli öğretmen arkadaşlarıma teşekkür ederim.

Kaynakça

• Alkan, C. (1987). Öğrenme-öğretme süreçleri ilkeleri. (Erişim Tarihi: 23.01.2009.)
• Atmaca, T. (2020). Öğretmenlerin yaptıkları meslek hatalarının meslekî öğrenme bağlamında incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1), 309-326.
• Bağcı, N., & Şimşek, S. (2000). Milli eğitim personeline yönelik hizmet içi eğitim faaliyetlerine genel bir bakış. Milli Eğitim, 146, 9-12.
• Bakioğlu, A. (2014). Çağdaş sınıf yönetimi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Balcı, E. (1991). Öğretmen Rolleri, Eğitim Sosyolojisi. Ankara: Teknomak Ltd. ġti
• Bekdemir, M., Işık, A. ve Çıkıcı, Y. (2004). Matematik kaygısını oluşturan ve arttıran öğretmen davranışları ve çözüm yolları. Eurasian Journal of Educational Research, 16, 88–94.
• Bektaş, M., Aydın, E. ve Ayvaz, A. (2015). Sınıf öğretmeni adaylarının gelecekteki mesleki yeterliklerine yönelik görüşleri. Sakarya University Journal of Education, 5(2), 174-192.
• Bozan, S. ve Ekinci, A. (2020). Öğretmenlerin mesleklerinin ilk yıllarında sınıf yönetiminde yaşadıkları sorunlara ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(1), 137-153.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. A., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Çiltaş, A., Akıllı, M. (2011). Öğretmenlerin pedagojik yeterlilikleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(4), 64-72.
• Dilekman, M. Başçı, Z. Bektaş F. (2008). Eğitim fakültesi öğrencilerinin iletişim becerileri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bil. Enstitüsü Dergisi, 12(2), 223-231.
• Dilekmen, M. (2001) İlköğretim sınıf öğretmenlerinin sınıf içi davranışları. Çağdaş Eğitim Dergisi, 276, 31-36.
• Dilekmen, M. (2008). Etkili eğitim için etkili öğretmenlik. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(2), 213-221.
• Duman, B. (2010). Öğrenme-öğretme sürecindeki hata, yanılsama ve yanıltmacalara ilişkin öğrenci görüşleri. Muğla Üniv. Sosyal Bil. Ens. Dergisi, 25, 15-40.
• Ekiz, D. (2003). Eğitimde araştırma yöntem ve metotlarına giriş. Ankara: Anı Yayıncılık
• Erdem, A.R., Gezer, K. ve Çokadar, H. 2005. Ortaöğretim fen-matematik ve sosyal alanlar öğretmenliği tezsiz yüksek lisans öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. 14. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildiri Kitabı içinde (s.471-477), 28-30 Eylül 2005. Denizli
• Eskicumalı, A. (2002). Eğitim, öğretim ve öğretmenlik mesleği. Y. Özden (Ed.), Öğretmenlik Mesleğine Giriş içinde. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Feiman-Nemser, S. (2003). What new teachers need to learn. Educational Leadership, 60(8), 25-29.
• Gökdere, M., ve Çepni, S. (2004). Üstün yetenekli öğrencilerin fen öğretmenlerinin hizmet içi ihtiyaçlarının değerlendirilmesine yönelik bir çalışma: bilim sanat merkezi örneklemi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 1-14.
• Güçlü, N. (2000) Öğretmen davranışları. Milli Eğitim Dergisi, 147, 21–23.
• Hammond, M. (2005). Next steps in teaching: A guide to starting your career in the secondary school. London & New York: Routledge.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (2006). Yeni insan ve insanlar. İstanbul: Sistem Matbaacılık.
• Kahyaoğlu, M., Özbek, R. ve Özgen, N. (2007). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik görüşlerinin değerlendirilmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 221-232.
• Kozikoglu, İ. (2017). A content analysis concerning the studies on challenges faced by novice teachers. Cypriot Journal of Educational Sciences, 12(2), 91-106. Kozikoğlu, İ. ve Senemoğlu, N. (2018). Mesleğe yeni başlayan öğretmenlerin karşılaştıkları güçlükler: Nitel bir çözümleme. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi – ENAD, 6(3), 341-371.
• MEB, (2002). Öğretmen yeterlilikleri. Ankara: Milli Eğitim Basımevi
• MEB (2006). Öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri. http://otmg.meb.gov.tr/belgeler/otmg/Yeterlikler.pdf, web adresinden 10 Mayıs 2014 tarihinde erişilmiştir.
• Özbek, R., Kahyaoğlu, M., ve Özgen, N. (2007). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin görüşleri. Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 221–232.
• Özden, Y. (1999). Eğitimde dönüşüm eğitimde yeni değerler. Ankara: Pegem A.
• Özer, B., Gelen, İ., Alkan-Hızlı, S., Çınar, G. ve Duran, V. (2016). The most common mistakes of teacher trainees’ former teachers. Universal Journal of Educational Research, 4(5), 963-972.
• Sezer, S. (2017). Novice teachers' opinions on students' disruptive behaviours: A case study. Eurasian Journal of Educational Research, 69, 199-219.
• Sezer, Ş (2018). Öğretmenlerin sınıf yönetimi tutumlarının öğrencilerin gelişimi üzerindeki etkileri: Fenomenolojik bir çözümleme. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(2), 534-549.
• Şahin, A. (2011). Öğretmen algılarına göre etkili öğretmen davranışları. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 239-259.
• Temizkan, M. (2008). Türkçe öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları üzerine bir araştırma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(3). 461-486.
• Yeşilyurt, E., ve Karakuş, M. (2011). The problems teachers encountered during the candidacy process. International Online Journal of Educational Sciences, 3(1), 261-293.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
• Yıldırım, N., Kurtdede-Fidan, N., ve Ergün, S. (2017). A qualitative study on the difficulties experienced by novice classroom teachers. International Journal of Social Science Research, 6(2), 1-18.
• Yılmaz, K., ve Tepebaş, F. (2011). İlköğretim düzeyinde sosyal bilgiler eğitiminde karşılaşılan sorunlar: Mesleğine yeni başlayan sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüşleri. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(1), 157-177.