Bölgesel Su Siyaseti: Tuna Nehri Havzası ve Gabčikovo – Nagymaros Baraj Projesi Davası

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 2, 45 - 66, 25.10.2021

Aziz Balcı

Öz

Tuna Nehri Avrupa’da Volga Nehrinden sonra en uzun nehir olma özelliğini taşımaktadır. On dokuz ülkenin kıyıdaş olduğu Tuna Nehri ve havzası ülkeler arasındaki ekonomik, ticari ve enerji ilişkilerine sahip olması nedeniyle bölge siyasetinde önemli bir rol oynamaktadır. Tuna Nehri Havzası üzerinde ülkelerin enerji ihtiyacını temin etmek amacıyla birçok baraj inşa edilmiştir. Bu barajlardan en büyük ikincisi Slovakya’nın enerji ihtiyacını karşılayan Gabčikovo Barajı’dır. 1977 yılında Çekoslovakya ve Macaristan, Tuna Nehri üzerinde Gabčikovo ve Nagymaros arasında sınır aşırı bir baraj sistemi projesi için antlaşma imzalamışlar, fakat sonraki süreçte iki ülke anlaşmaya karşılıklı olarak ve çeşitli şekillerde uygun davranmayarak proje konusunda farklı tasarruflar düşünmüşlerdir. Konu daha sonra Gabčikovo – Nagymaros Davası başlığıyla adlandırılmış ve özellikle Uluslararası Hukuk’un farklı alt dallarının incelenme alanlarını içerisinde barındıran çok yönlü bir dava olma özelliği taşımıştır. Bu çalışmada Tuna Nehri ve Havzası coğrafi, ekonomik yönleriyle bir bütün olarak araştırılmakla birlikte, özellikle bahsi geçen Gabčikovo – Nagymaros Davası konusuna değinilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tuna Nehri, Çekoslovakya, Macaristan, Karadeniz, Gabčikovo – Nagymaros Baraj Projesi

Regional Water Policy: Danube River Basin and Gabčikovo – Nagymaros Dam Project Case

Öz

The Danube is the longest river in Europe after the Volga. The Danube River and its basin, where nineteen countries are riparians, play an important role in regional politics, as it has economic, commercial and energy relations between countries. Many dams have been built on the Danube River Basin to cater to the energy needs of countries. The second largest of these dams is the Gabčikovo Dam, which cater to the energy needs of Slovakia. In 1977, Czechoslovakia and Hungary signed an agreement for a cross-border dam system project between Gabčikovo and Nagymaros on the Danube, but in the following process, the two countries did not act in accordance with the agreement mutually and in various ways and they considered different opinions on the project. The subject was later named Gabčikovo - Nagymaros Case and it was a multifaceted case that included areas of examination of different sub-branches of International Law. In this study, although the Danube River and its Basin are examinated as a whole with their geographical and economic aspects, especially the aforementioned Gabčikovo - Nagymaros Case is mentioned.

Anahtar Kelimeler

Danube River, Czechoslovakia, Hungary, Black Sea, Gabčikovo – Nagymaros Dam Project

Kaynakça

• Anlar Güneş, Ş. (2006). Gabčikovo-Nagymaros Davası. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, 55(2), 91-116.
• Arat, E. (2002, Ağustos). MFA. Tuna Nehri'nde Seyrüsefer ve Türkiye: http://www.mfa.gov.tr/tuna-nehri_nde-seyrusefer-ve-turkiye.tr.mfa adresinden erişildi. Avalon Waterways. (2015). https://www.avalonwaterways.com/Europe-Rivers/Danube/ adresinden erişildi. (Erişim Tarihi: 25.12.2015)
• Babic Mladenovic, M., Radovanovic, M., & Radosavljevic, P. (2012). Monitoring of the Iron Gate Hydropower and Navigation System on the Danube River. Water Research and Management, 3(1).
• Boia, L. (2001). History and Myth in Romanian Consciousness. Central European University Press.
• Clarke, M. (2009). Main-Danube Canal. http://www.britannica.com/topic/Main-Danube-Canal adresinden erişildi. (Erişim Tarihi: 02.01.2016)
• Danube Cycle Path. (2016). https://www.danube-cycle-path.com/ adresinden erişildi. (Erişim Tarihi: 16.01.2016)
• Danube Parks. (2016). http://www.danubeparks.org/mobile/?activities=1 adresinden erişildi. (Erişim Tarihi: 16.01.2016)
• EC. (2021). https://ec.europa.eu/transport/themes/infrastructure/ten-t-guidelines/corridors/rhine-dan_en adresinden erişildi. (Erişim Tarihi: 02.01.2016)
• Fürst, H. (2003). The Hungarian-Slovakian Conflict over the Gabčikovo-Nagymaros Dams: An Analysis. InterMarium, 6(2), 1-2.
• Howley, J. (2009). The Gabčikovo-Nagymaros Case: The Influence of the International Court of Justice on the Law of Sustainable Development. Queensland Law Student Review, 2(1).
• ICPDR. (2015). https://www.icpdr.org/main/danube-basin/river-basin adresinden erişildi. (Erişim Tarihi: 26.12.2015)
• ICPDR. (2016). https://www.icpdr.org/main/issues/dams-structures adresinden erişildi. (Erişim Tarihi: 04.01.2016)
• ICPDR. (2016). https://www.icpdr.org/main/issues/plants-animals adresinden erişildi. (Erişim Tarihi: 10.01.2016)
• ICPDR. (2016). http://www.icpdr.org/main/icpdr/about-us adresinden erişildi. (Erişim Tarihi: 10.01.2016)
• Maden, T. E. (2015). Tuna Nehri ve Peipsi Gölü Örneği Çerçevesinde Avrupa Birliği Su Çerçeve Direktifi ve Sınıraşan Sular. Ekonomi İşletme Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Dergisi, 1(1), 105-140.
• Nedea, P.-S., Milea, O.-M., & Pascu, E. (2012). Danube River: A Central Axis of the European Union. International Journal of Academic in Accounting, Finance and Management Sciences, 2(1), 216-223.
• Pinka, P. G. (2015). Danube River. http://www.britannica.com/place/Danube-River adresinden erişildi. (Erişim Tarihi: 09.12.2015)
• Reinartz, R. (2002). Sturgeons in the Danube River: Biology, Status, Conservation. International Association for Danube Research. https://d2ouvy59p0dg6k.cloudfront.net/downloads/42_2002_sturgeons_in_the_danube_reinartz_r__int.pdf adresinden erişildi.
• See River. (2016). http://www.see-river.net/icpdr.html adresinden erişildi. (Erişim Tarihi: 10.01.2016)
• Šoškić, S., Đekić, Z., & Kresojević, M. (2014). Analysis of the River-Sea Transport in the Direction of the Danube-Black Sea and the Danube River River Main. The International Journal on Marine Navigation and Safety of Sea Transportation, 8(4), 523-531.
• Spulber, N. (1954). The Danube-Black Sea Canal and the Russian Control over the Danube. Economic Geography, 30(3), 236-245.
• Sultans Trail. (2016). https://sultanstrail.com/ adresinden erişildi. (Erişim Tarihi: 16.01.2016)
• Tempera, M. (2010). The Danube River: Its Future as a European Transportation Route. Portal on Central Eastern and Balkan Europe. file:///C:/Users/Admin/Downloads/danube.pdf adresinden erişildi.
• Thomson, L. (2016). The ICJ and the case concerning the Gabčikovo-Nagymaros Project: The Implications for International Watercourses Law and International Environmental Law. Centre for Energy, Petroleum and Mineral Law and Policy, 3. http://www.dundee.ac.uk/cepmlp/gateway/index.php?news=27951 adresinden erişildi. (Erişim Tarihi: 04.01.2016)
• Turnock, D. (1986). The Danube-Black Sea Canal and Its Impact on Southern Romania. GeoJournal, 12(1), 65-79.
• UNDP-Danube Regional Project. (2021). Population: http://www.undp-drp.org/drp/danube_population.html adresinden erişildi. (Erişim Tarihi: 30.09.2021)
• UNECE. (2016). http://www.unece.org/fileadmin/DAM/env/water/blanks/assessment/black.pdf adresinden erişildi. (Erişim Tarihi: 10.01.2016)
• Van Gils, J., Behrendt, H., & vd. (2005). Future Development of Nutrient Emissions and River Loads in the Danube Basin. J. Lawson (Edt). River Basin Management: Progress towards Implementation of the European Water Framework Directive içinde (s. 219-230). London: Taylor&Francis.
• Wieninfo. (2016). https://www.wien.info/en/sightseeing/sights/imperial/route-emperors-kings adresinden erişildi. (Erişim Tarihi: 16.01.2016)
• Wikipedia. (2015). https://en.wikipedia.org/wiki/Danube adresinden erişildi. (Erişim Tarihi: 26.12.2015)
• Wikipedia. (2016). https://en.wikipedia.org/wiki/Danube#Tourism adresinden erişildi. (Erişim Tarihi: 16.01.2016)
• Wikipedia. (2021). Danube–Black Sea Canal: https://en.wikipedia.org/wiki/Danube%E2%80%93Black_Sea_Canal adresinden erişildi. (Erişim Tarihi: 30.09.2021)