İSTİHDAM VE İŞ YARATMADA KÜÇÜK VE ORTA ÖLÇEKLİ SANAYİ İŞLETMELERİNİN ROLÜ

Yıl 1992, Cilt: 10 Sayı: 1, 87 - 95, 31.12.1992

Neşe Algan

Öz

Günümüzün sanayileşmiş ülkelerinin geçmiş tarihleri incelen­diğinde, gelişmelerinde KOÖSİ'lerin (Küçük ve Orta Ölçekli Sa­nayi İşletme) önemli rol oynadıkları görülür. 1970 sonrası dünya ekonomisinde yaşanan ekonomik kriz bu ülkelerde KOÖSİ'lerin önemini daha da artırmıştır. Yaşanan ekonomik krizle birlikte tü­ketici davranışlarındaki değişim ve çeşitlilik, ölçek ekonomilerin­den çıkılarak çeşit ekonomilerine doğru geçişi hızlandırılmıştır. Çe­şit ekonomilerine geçiş KOÖSİ'lere bakış açısının değişmesinde temel etken olmuştur.
Günümüzde, ekonomik yapı içinde, büyüme ve özellikle istih­dam açısından önemli bir kaynak olarak ele alınan KOÖSİ'lerin konjonktüre! dalgalanmalarla ortaya çıkan çeşitli olumsuz faktör­lerden ve zaman zaman finansman sıkıntılarından, büyük ölçekli işletmelere kıyasla daha az etkilenmeleri, sanayileşme aşamasında, dikkatlerin KOÖSİ'ler üzerinde yoğunlaşmasına neden olmuştur(1).

Geniş istihdam yaratma imkanı ve kısıtlı sermaye ile üretimi gerçekleştirebilmeleri, değişen tüketici tercihlerine kısa sürede uyum sağlaya:bilmeleri, sosyal refahın yükselmesinde ve dengeli gelir dağılımının sağlanmasında, KOÖSİ'ler, ülke ekonomilerinin vazgeçilmez taşıyıcı gücü olma özelliğine sahiptirler (2).
Türk imalat sanayinde faaliyet gösteren sanayi· işletmelerinin % 99'unun, yaratılan istihdamın % 54'ünün ve katma değerin % 24'ünün KOÖSi'ler tarafından sağlandığı gerçeği bu işletmelerin Türk ekonomisinde ne denli önemli bir yere sahip olduklarının bir göstergesidir. Bu çalışmada, ülke ekonomisinde önemli bir yere sahip olan KOÖSİ'lerin istihdam ve iş yaratma potansiyelleri, 1970-85 yıllarını kapsayan 15 yıllık dönem içinde incelenmeye çalışıla­caktır.

Anahtar Kelimeler

KOBİ, İstihdam

Kaynakça

• De Varies, Barend: Industrialization and Employment: The Role of Small and Medium Sized Manufacturinıg Firms, World Bank 1977, s. 48,
• DİE.: Sanayi ve İşyerleri Sayımları, 1970, 1980, 1985.
• Erk, Nejat: «İstihdamı Artırmada Yeni Arayışlar», KÜSGET, DPT,OEOD'nin 22-24 Ekim 1985 Yılında ortaklaşa düzenledik­leri toplantıda sunulan tebliğ, s. 140.
• Henks, Toru: «Small-Scale Industrialization: A New Perspective on Urban Employınent Polides», Development and South­South Cooperation, Vol. III, No. 6, June 1988, s. 43.
• Orr; John L.: «.Tob Creation in the Canadian Busincss Sector and Vital Role of Small Scale Enterprises », Prepared for the Canadian of Independent Business, Technovation Consul­tants, 30 March 1980, Ottowa, s. 4.