Türk Basınında Büyük Nutuk’un Yansımaları

Yıl 2009, Cilt: 11 Sayı: 44, 673 - 712, 01.04.2009

Serap Taşdemir

https://doi.org/10.1501/Tite_0000000309

Cited By: 2

Öz

-

Anahtar Kelimeler

-

Türk Basınında Büyük Nutuk’un Yansımaları

Öz

Mustafa Kemal Paşa, Büyük Nutuk’u 15 Ekim 1927 tarihinde başlayanCumhuriyet Halk Fırkası’nın İkinci Büyük Kongresi’nde, Fırka’nın Genel Başkanıve Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin Cumhurbaşkanı sıfatıyla okumuştur. Gazi, 21Ekim tarihine kadar, günde yaklaşık altı buçuk saat konuşarak, 1919’dan 1927’yeyaşananların genel bir değerlendirmesini yapmıştır. Nutuk, vermek istediği mesajlatoplumda büyük yankılar uyandırmış, birçok alanda bilimsel çalışmaların konusuolmuş ve halen de olmaya devam etmektedir.Bu araştırmada, 1919-1927 yıllarını kapsayan dönemde ülkenin ve basınındurumu hakkında kısa bir değerlendirme yapıldıktan sonra, Mustafa KemalPaşa’nın Büyük Nutuk’unu okuduğu tarihlerde yaygın ve yerel basında kamuoyunanasıl yansıtıldığı ve etkileri araştırılacaktır

Anahtar Kelimeler

Büyük Nutuk, Mustafa Kemal Paşa, Yayg›n Bas›nda Büyük Nutuk, Yerel Bas›nda Büyük Nutuk

Kaynakça

• Ahmad, Feroz, Modern Türkiye’nin Oluşumu, Kaynak Yayınları, İstanbul, 1999.
• Ahmad, Feroz, Bir Kimlik Peşinde Türkiye, (Çev: Sedat Cem Karadeli), İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2006.
• Arar, İsmail, “Büyük Nutkun Kapsamı, Niteliği, Amacı”, Atatürk’ün Büyük Söylevinin 50. Yılı Semineri, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 1980, s. 119-171.
• Arıkan, Zeki, “Büyük Söylev’in Yankıları”, “Nutuk” Nedir, Ne Değildir, Der.:Ahmet Köklügiller, IQ Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul, 2005, s. 407- 427.
• Atay, Falih Rıfkı, Çankaya, Pozitif Yayınları, İstanbul, 2004.
• Atatürk, Kemal, Nutuk 1919-1927, Bugünkü Dille Yayına Haz.: Zeynep Korkmaz, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 2006.
• Atatürkçülük (Birinci Kitap): Atatürk’ün Görüş ve Direktifleri, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul.
• Aybars, Ergun, İstiklal Mahkemeleri, C. 1-2, Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları, İzmir, 1988.
• Aydeniz, Hediyetullah, “Tarihsel ve Literal Açıdan Yerel Gazetecilik”, Türkiye’de Yerel Basın, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları, İstanbul, 2007, s. 1-27.
• Bila, Hikmet, CHP Tarihi 1919-1979, Doruk Matbaacılık, Ankara, 1979.
• Çebi, Murat Sadullah, “Türkiye’de Siyasal Sistem ve Medya İlişkilerinin Tarihi Boyutu”, Yeni Türkiye Dergisi Cumhuriyet Özel Sayısı, IV/23-24, (Eylül- Aralık 1998), s. 2746-2751.
• Demirel, Ahmet, “Birinci Mecliste İktidar ve Muhalefet”, Yeni Türkiye Dergisi Cumhuriyet Özel Sayısı, IV/23-24, (Eylül-Aralık 1998), s. 289-311.
• Er, Turgut, Türkiye’de Basın Yayın ve Tanıtma, Basın-Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü, Ankara, 2003.
• Feyzioğlu, Turhan, “Türk Basınının Kaderi”, Demokrasiye ve Diktatörlüğe Dair, İstanbul Matbaacılık, İstanbul, 1957.
• Giritli, İsmet, “Okunuşunun 75. Yılında Büyük Nutuk”, Yetmişbeşinci Yılında Büyük Nutuk’u Anlayarak Okumak Bilgi Şöleni (17-18 Ekim 2002 Ankara), Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 2003.
• Güneş, İhsan, Birinci TBMM’nin Düşünce Yapısı (1920-1923), Türkiye İş Bankası Yayınları, Ankara, 1997.
• Güz, Nurettin, Türkiye’de Basın-İktidar İlişkileri (1920-1927), Turhan Kitabevi, Ankara, 2008.
• İnan, Afet, Atatürk Hakkında Hatıralar ve Belgeler, Türkiye İş Bankası Yayınları, 2007.
• Karal, Enver Ziya, “Açış Konuşması”, Atatürk’ün Büyük Söylevi’nin 50. Yılı Semineri, Türk Tarih Kurumu, Ankara, 1980.
• Kabacalı, Alpay, Başlangıçtan Günümüze Türkiye’de Basın Sansürü, Gazeteciler Cemiyeti, İstanbul, 1990.
• Kabacalı, Alpay, Türk Basınında Demokrasi, Kültür Bakanlığı, Ankara, 1994.
• Kardeş, Fethi, 60 Yılın Hikayesi, Ankara, 1980.
• Karpat, Kemal H., Türk Demokrasi Tarihi, Afa Yayınları, İstanbul, 1996.
• Kocabaşoğlu, Uygur, “1919-1938 Dönemi Basınına Toplu Bakış”, A.Ü. Siyasal Bilgiler Yıllığı 1981, Ankara, 1982, s. 95-127.
• Kocatürk, Utkan, Doğumundan Ölümüne Kadar Kaynakçalı Atatürk Günlüğü, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 2007.
• Koloğlu, Orhan, Osmanlı’dan Günümüze Türkiye’de Basın, İletişim Yayınları, İstanbul, 1992.
• Koloğlu, Orhan, Osmanlı’dan 21. Yüzyıla Basın Tarihi, Pozitif Yayınları, İstanbul, 2006.
• Kongar, Emre, “Söylev Hangi Koşullar Altında Söylendi”, Türk Dili Dergisi, Söylev Özel Sayısı, XXXVI/314 (1 Kasım 1977), s. 374-380.
• Kurat, Yuluğ Tekin, “Büyük Nutuk’un Okunduğu Yılın Türkiyesi: 1927”, 70. Yılında Ulusal ve Uluslararası Boyutlarıyla Atatürk’ün Büyük Nutuk’u ve Dönemi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara, 1999, s. 171-176.
• Öztoprak, İzzet, Kurtuluş Savaşı’nda Türk Basını, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara, 1981.
• Selek, Sabahattin, “Atatürk ve Büyük Nutuk”, “Nutuk” Nedir, Ne Değildir, Der.:Ahmet Köklügiller, IQ Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul, 2005, s. 51-58.
• Şimşir, Bilâl N., Atatürk’ün Büyük Söylevi Üzerine Belgeler, Ankara, 1991
• Tartanoğlu, Ali, “Atatürk Dönemi Türk Basınının Niteliği”, Baskın Basın’ın, Çağdaş Gazeteciler Derneği, Ankara, 1994.
• Topuz, Hıfzı, II. Mahmut’tan Holdinglere Türk Basın Tarihi, Remzi Kitabevi, İstanbul,2003.
• Tunaya, Tarık Zafer, Türkiye’de Siyasal Partiler 1859-1952, İstanbul, 1952.
• Tunaya, Tarık Zafer, Türkiye’de Siyasal Partiler, C. 3, İletişim Yayınları, İstanbul, 2007.
• Tunçay, Mete, “Cumhuriyet Halk Partisi (1923-1950)”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C. 8, İletişim Yayınları, İstanbul, t.y., s. 2019-2024.
• Tunçay, Mete, Türkiye Cumhuriyeti’nde Tek Parti Yönetiminin Kurulması 1923- 1931, Tarih Vakfı, İstanbul, 2005.
• Tural, Sadık, “Aydınlar Büyük Nutuk’u Anlayarak Yeniden Okusalar”, Yetmişbeşinci Yılında Büyük Nutku Anlayarak Okumak, Bilgi Şöleni 17-18 Ekim 2002 Ankara, Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara, 2003.
• Tural, Sadık, “Büyük Nutuk’un Sahibi Yüce Şahsiyet”, 10 Kasım 2007 Atatürk’ü Anma Töreni Konuşmaları, Yay. Haz.: Zeki Dilek, Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara, 2008.
• Uyar, Hakkı, Tek Parti Dönemi ve Cumhuriyet Halk Partisi, Boyut Yayınları, İstanbul, 1999.
• Uyar, Hakkı, “Atatürk Dönemi İç Politikası”, Yakın Dönem Türk Politik Tarihi, Anı Yayıncılık, Ankara, 2006, s. 45-74.
• Uzun, Hakan, Atatürk’ün Nutuk’unun İçerik Analizi, Hacettepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara, 2005.
• Ünder, Hasan, “Atatürk İmgesinin Siyasal Yaşamdaki Rolü”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce: Kemalizm, C. 2. , İletişim Yayınları, İstanbul, 2001, s. 38-155.
• Zürcher, Erik Jan, Milli Mücadelede İttihatçılık, Bağlam Yayınları, İstanbul, 1995.
• Zürcher, Erik Jan, Modernleşen Türkiye’nin Tarihi, İletişim Yayınları, İstanbul, 2001.
• Zürcher, Erik Jan, Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası (1924- 1925), İletişim Yayınları, İstanbul, 2007. Gazeteler Akşam Cumhuriyet
• Hâkimiyet-i Milliye İkdam Milliyet Vakit Açıksöz Ahenk Amasya Babalık Balıkesir Bartın Çankırı Güzel İnebolu Haber Hizmet Hür Fikir Kızılırmak Malatya Mamuratül Aziz Milli Gazete Tarsus Urfa Yeşil Giresun Yozgat.