Abstract
The efficacy of phosphine gas as an alternative to methyl bromide for the dried fig production in Turkey was evaluated under laboratory conditions. For this purpose, 0-24, 24-48 and 48-72 h old pupae of Carpophilus hemipterus were exposed to 200 ppm phosphine at 15, 20, 25 o C and 75% r.h. for 2-24 h of exposure periods. Phosphine treatments were performed in gas washing bottles of 500 mL-volume. The mortality rates for different exposure periods were subjected to probit analysis, and LT values were calculated. The highest LTvalue was recorded as to be 12 hours on 0-24 h-old1. GirişÜlkemizde yaş ve kuru incirlerin önemli bir zararlısı olan Carpophilus hemipterus incir dışında birçok kurutulmuş meyvede zarar yapabilmektedir. Türkiye, dünya kuru incir üretiminin % 53’ünü ve dünya ihracatının % 63’ünü karşılaması ile dünya incir sektöründe ilk sırada yer almaktadır (İBP 2014). 2014 yılı verilerine göre 2012-2013 sezonu Türkiye kuru incir ihracatı 60.700 ton olarak gerçekleşmiş ve karşılığında 190 milyon ABD Doları döviz girdisi sağlanmıştır (EİB 2014). Böylesine önemli girdisi olan ürünlerde bulaşmalardan kaynaklanan geri dönüşleri ortadan kaldırmak için etkili mücadele stratejileri geliştirmek önemlidir. Bu bağlamda ülkemizde uygulanan ve üzerinde çalışılan alternatif mücadele yöntemleri arasında yüksek CO , yüksek basınç + CO, düşük sıcaklıklarda depolama, şoklama (düşük sıcaklık uygulaması) ve fosfin kullanımı sayılabilir (Emekci & Ferizli 2000). Depolanmış ürünlerde böcek bulaşmalarını hızlı bir şekilde ortadan kaldırmada en etkili yöntemlerden biri fümigasyondur. Sızdırmazlığın sağlandığı varsayılan ortamlarda dahi fümigasyon uygulamalarının başarısı doz, uygulama süresi, sıcaklık, orantılı nem, biyolojik evre ve yaşı gibi diğer bir dizi faktöre bağlı olmaktadır. Böceklerin fümigantlara karşı tepkileri böcek türü ve biyolojik evrelerine bağlı olarak önemli değişiklikler göstermekte ve bu durum doz tavsiyelerini çok karmaşık hale getirmektedir. Kurutulmuş incir fümigasyonunda amaç en düşük dozda ve en kısa fümigasyon süresinde mutlak ölüme ulaşmaktır. Bu amaca en uygun fümigant olarak ülkemizde Montreal Protokolü uyarınca 2007 yılında yasaklanıncaya kadar metil bromit kullanılmakta idi (Ferizli & Emekci 2010). 1930’lardan günümüze kadar tüm dünyada çok değişik ürün gruplarında yaygın olarak kullanılan fumigantlardan biri olan fosfin, metil bromitin yasaklanmasının ardından alternatif bir fümigant olarak kuru incirlerde ülkemizde de kullanılmaya başlamıştır (Ferizli & Emekci 2010). Fosfin kullanımı kolay, ucuz, kalıntısı az olan ve yaygın olarak benimsenmiş bir fümiganttır (Collins et al 2005). Kuru incir zararlılarının fosfin gazına karşı gösterdikleri letal tepkilerin zararlıların türü, biyolojik evresi ve yaşı ile ortam sıcaklığı ve uygulama süresi bakımından ayrıntılı olarak aydınlatılması önemlidir. Dolayısıyla bu araştırmada kuru incirin ülkemizdeki en önemli zararlılarından biri olan C. hemipterus’un nispeten dayanıklı olarak bilinen evrelerinden olan pupa evresinin 200 ppm gibi düşük fosfin konsantrasyonuna farklı sıcaklıklardaki tepkisi değişik pupa yaşlarında araştırılarak kuru incir sektörüne fosfin gazının kullanımında rehberlik edilmesi amaçlanmıştır.2. Materyal ve Yöntem2.1. Carpophilus hemipterus kültürüCarpophilus hemipterus stok kültürü İsrail’den getirtilmiş ve 25±5 o C sıcaklık ve % 75±5 orantılı nem koşullarında yapay besin üzerinde yetiştirilmiştir (Donahaye & Navarro 1989). Araştırma 2005-2006 yıllarında laboratuvar çalışması olarak Ankara ilinde yürütülmüştür.2.2. Biyolojik evrelerDeğişik yaşlı pupaları elde etmek için yaklaşık 100 adet 1-2 hafta yaşlı karışık cinsiyette ergin içinde yaklaşık 20-25 gram yapay besin bulunan 1 L’lik cam kavanoza aktarılmıştır. Ergin aktarılan bu kavanozlardan 24 saat sonra kavanoz ağzına gerilen Amerikan bezi dikkatlice alınmış ve bezin gözenekleri arasına bırakılan 0-24 saatlik yumurtalar dikkatlice petri kabına aktarılmıştır. Bu şekilde elde edilen 0-24 saatlik yumurtalarla açılan
References
- Akan K (2003). Fosfin ve fosfin + CO 2 uygulamalarının Oryzaephilus surinamensis (L.) (Coleoptera: Silvanidae)’e bazı etkileri üzerinde araştırmalar. Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Basılmamış), Ankara
- Alpay S (2006). Fosfin gazının Carpophilus hemipterus (L.) (Coleoptera: Nitidulidae)’a farklı sıcaklıklarda etkileri üzerinde araştırmalar. Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Basılmamış), Ankara
- Chaudhry M Q, Bell H A, Savvidou N & MacNicoll A D (2004). Effect of low temperatures on the rate of respiration and uptake of phosphine in different life stages of the cigarette beetle, Lasioderma serricorne (F.). Journal of Stored Products Research 40: 125 –134
- Collins P J, Daglish G J, Pavic H & Kopittke R A (2005). Response of mid-age cultures of phosphineresistant and susceptible strains of lesser grain borer, Rhizoperta dominica, to phosphine at a range of concentrations and exposure periods. Journal of Stored Products Resarch 41: 375-385
- Donahaye E J & Navarro S (1989). Sensitivity of two dried fruit pests to methyl bromide alone, and in combination with carbon dioxide or under reduced pressure. Tropical Science 29: 9-14
- EİB (2014). Ege İhracatçı Birlikleri http://www.egebirlik. org.tr/asp/ Content. asp? MS= 1&Id0 (Erişim tarihi: 02014)
- Emekci M & Ferizli A G (2000). Current status of stored products protection in Turkey. Integrated Protection of Stored Products IOBC Bulletin 23(10): 39-46
- FAO (1975). Recommended methods for the detection and measurement of resistance of agricultural pests to pesticides. 16: Tentative method for adults of some major pests of stored cereals with methyl bromide and phosphine. FAO Plant Protection Bulletin 23: 12–25
- Ferizli A G & Emekci M (2010). Depolanmış ürün zararlılarıyla savaşım, sorunlar ve çözüm yolları.
- TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi, 11-15 Ocak, Ankara, Bildiriler Kitabı 2: 579-587 Flinn P, Phillips T, Hagstrum D, Arthur F & Throne J (2000). Modeling the effects of insect stage and grain temperature on phosphine-induced mortality for Rhizoperta dominica. In: Proceedings of the International Conference on Controlled Atmospheres and Fumigation in Stored Products, 29 Oct-3 Nov, Fresno, California, pp. 531-539
- Howe R W (1973). The susceptibility of the immature and adult stages of Sitophilus granarius to phosphine.
- Journal of Stored Product Research 8: 241-262 İBP (2014). İhracat Bilgi Platformu http://www.ibp.gov. tr/pg/sektorpdf/tarim/kuru_incir.pdf (Erişim tarihi: 02014)
- Kahraman E (2009). Kuru meyve güvesi, Plodia interpunctella (Hübner) (Lepidoptera: Pyralidae)’ya fosfinin bazı etkileri üzerinde araştırmalar. Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri
- Enstitüsü (Basılmamış), Ankara Keever D W (2004). Addition of Carbon Dioxide at
- Low Concentrations to Phosphine: Does It Enhance Phosphine As a Fumigant of Stored- Product Insects? A Review. Degesch America, Inc. Newsletter, Issue VIII Nayak M K & Collins P J (2008). Influence of concentration, temperature and humidity on the toxicity of phosphineto the strongly phosphineresistant psocid Liposcelis bostrychophila Badonnel
- (Psocoptera: Liposcelididae). Pest Management Science 64: 971–976 Phillips T W, Bonjour E L, Payne K, Noyes R T, Cuperus G W, Schmidt C & Mueller D K (1998). Effects of exposure time, temperature and life stage on mortality of stored grain insects treated with cylinderized phosphine. Proceedings of the 7 th International
- Working Conference on Stored-product Protection, 14-19 October, Beijing, China, pp.320-325 Robertson J L, Russel R M, Preisler H K & Savin N E (2007).
- Bioassays with Arthrapods. CRC Press, New York Solomon M D (1951). Control of humidity with potassium hydroxide, sulphuric acid or other solutions. Bulletin of Entomological Research 42: 543-554
Kuru İncir Zararlısı Carpophilus hemipterus (L.) (Coleoptera: Nitidulidae)’un Değişik Yaşlı Pupalarına Fosfin Gazının Etkisi
Abstract
Bu çalışmada Türkiye’nin kuru incir sektöründe metil bromit alternatifi olarak fosfin gazının etkinliği laboratuvar koşullarında araştırılmıştır. Bu amaçla 15, 20, 25 oC sıcaklık ve % 75 orantılı nem koşullarında Carpophilus hemipterus’un 0-24, 24-48 ve 48-72 saat yaşlı pupalarına 2-24 saat arasında değişen sürelerde 200 ppm fosfin gazı uygulanmıştır. Uygulama 500 mL hacimli gaz yıkama şişelerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonunda elde edilen veriler probit analizine tabi tutularak LT50 değerleri hesaplanmıştır. En yüksek LT50 değeri yaklaşık 12 saat olarak 15 oC sıcaklıkta 0-24 saat yaşlı pupada tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda her 3 sıcaklıkta 0-24 saat yaşlı pupanın diğer pupalara göre daha dayanıklı olduğu tespit edilmiştir. Sıcaklık artışı mutlak ölüm için gereken süreyi kısaltmıştır. Elde edilen sonuçlar fosfin gazının kuru incir sektöründe etkili olarak kullanımına ilişkin uygulama rehberi geliştirilmesine yönelik önemli bilgiler içermektedir.
Keywords
References
- Akan K (2003). Fosfin ve fosfin + CO 2 uygulamalarının Oryzaephilus surinamensis (L.) (Coleoptera: Silvanidae)’e bazı etkileri üzerinde araştırmalar. Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Basılmamış), Ankara
- Alpay S (2006). Fosfin gazının Carpophilus hemipterus (L.) (Coleoptera: Nitidulidae)’a farklı sıcaklıklarda etkileri üzerinde araştırmalar. Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Basılmamış), Ankara
- Chaudhry M Q, Bell H A, Savvidou N & MacNicoll A D (2004). Effect of low temperatures on the rate of respiration and uptake of phosphine in different life stages of the cigarette beetle, Lasioderma serricorne (F.). Journal of Stored Products Research 40: 125 –134
- Collins P J, Daglish G J, Pavic H & Kopittke R A (2005). Response of mid-age cultures of phosphineresistant and susceptible strains of lesser grain borer, Rhizoperta dominica, to phosphine at a range of concentrations and exposure periods. Journal of Stored Products Resarch 41: 375-385
- Donahaye E J & Navarro S (1989). Sensitivity of two dried fruit pests to methyl bromide alone, and in combination with carbon dioxide or under reduced pressure. Tropical Science 29: 9-14
- EİB (2014). Ege İhracatçı Birlikleri http://www.egebirlik. org.tr/asp/ Content. asp? MS= 1&Id0 (Erişim tarihi: 02014)
- Emekci M & Ferizli A G (2000). Current status of stored products protection in Turkey. Integrated Protection of Stored Products IOBC Bulletin 23(10): 39-46
- FAO (1975). Recommended methods for the detection and measurement of resistance of agricultural pests to pesticides. 16: Tentative method for adults of some major pests of stored cereals with methyl bromide and phosphine. FAO Plant Protection Bulletin 23: 12–25
- Ferizli A G & Emekci M (2010). Depolanmış ürün zararlılarıyla savaşım, sorunlar ve çözüm yolları.
- TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi, 11-15 Ocak, Ankara, Bildiriler Kitabı 2: 579-587 Flinn P, Phillips T, Hagstrum D, Arthur F & Throne J (2000). Modeling the effects of insect stage and grain temperature on phosphine-induced mortality for Rhizoperta dominica. In: Proceedings of the International Conference on Controlled Atmospheres and Fumigation in Stored Products, 29 Oct-3 Nov, Fresno, California, pp. 531-539
- Howe R W (1973). The susceptibility of the immature and adult stages of Sitophilus granarius to phosphine.
- Journal of Stored Product Research 8: 241-262 İBP (2014). İhracat Bilgi Platformu http://www.ibp.gov. tr/pg/sektorpdf/tarim/kuru_incir.pdf (Erişim tarihi: 02014)
- Kahraman E (2009). Kuru meyve güvesi, Plodia interpunctella (Hübner) (Lepidoptera: Pyralidae)’ya fosfinin bazı etkileri üzerinde araştırmalar. Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri
- Enstitüsü (Basılmamış), Ankara Keever D W (2004). Addition of Carbon Dioxide at
- Low Concentrations to Phosphine: Does It Enhance Phosphine As a Fumigant of Stored- Product Insects? A Review. Degesch America, Inc. Newsletter, Issue VIII Nayak M K & Collins P J (2008). Influence of concentration, temperature and humidity on the toxicity of phosphineto the strongly phosphineresistant psocid Liposcelis bostrychophila Badonnel
- (Psocoptera: Liposcelididae). Pest Management Science 64: 971–976 Phillips T W, Bonjour E L, Payne K, Noyes R T, Cuperus G W, Schmidt C & Mueller D K (1998). Effects of exposure time, temperature and life stage on mortality of stored grain insects treated with cylinderized phosphine. Proceedings of the 7 th International
- Working Conference on Stored-product Protection, 14-19 October, Beijing, China, pp.320-325 Robertson J L, Russel R M, Preisler H K & Savin N E (2007).
- Bioassays with Arthrapods. CRC Press, New York Solomon M D (1951). Control of humidity with potassium hydroxide, sulphuric acid or other solutions. Bulletin of Entomological Research 42: 543-554
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Journal Section | Makaleler |
| Authors | |
| Publication Date | October 16, 2014 |
| Submission Date | January 31, 2014 |
| Published in Issue | Year 2014 Volume: 20 Issue: 4 |
Cited By
Journal of Agricultural Sciences is published open access journal. All articles are published under the terms of the Creative Commons Attribution License (CC BY).