Bursa Ovasında Şeftali Yetiştiriciliği Yapılan Toprakların Alınabilir Demir İçeriklerinin Belirlenmesinde Kullanılabilecek Yöntemler

Year 2003, Volume: 09 Issue: 01, 103 - 110, 01.01.2003

Haluk Basar

https://doi.org/10.1501/Tarimbil_0000000352

Abstract

Bu araşt ı rma, Bursa ovas ı nda şeftali yetiştirilen topraklar ı n al ı nabilir demir içeriklerinin belirlenmesinde uygulanabilecek yöntemlerin belirlenmesi amac ı yla yap ı lmışt ı r. Araşt ı rma, Glohaven şeftali çeş idinden kurulu bir bahçede tesadüf parsellerinde 2 faktörlü deneme desenine göre 3 tekerrürlü yürütülmü ştür. Araşt ı rma bahçesinden yaprak ve toprak örnekleri ye ş il, hafif yeş il ve şiddetli sar ı ağ açlardan ayrı ayrı al ı nm ışt ı r. Araşt ı rma sonuçları na göre; 0.05 M EDTA pH 7 , 1 M NH4HCO3+0.005 M DTPA pH 7.6 , 0.05 N HCI+0.025 N H2SO4 ve aktif Fe yöntemlerinin, Bursa ovas ı şeftali bahçesi topraklar ı n ı n al ı nabilir Fe içeriklerinin belirlenmesinde kullan ı labilecek yöntemler oldu ğ u görülmü ştür.

Keywords

toprak, ekstraksiyon, demir, şeftali

The Methods to be Used in Determination of Available Iron Status in Peach Grown Soils at the Bursa Plain

Abstract

This research was performed to determine the methods to be used in determination of available iron status in peach grown soils at the Bursa plain The experiment was implemented in factorial design in randomized plots experimental design with three replication. The peach cultivar was Glohaven. The experiment had 3 chlorosis categories as green, slightly green and severely chlorotic. The plant and soil samples were individually collected from the trees showing different degree of chlorosis. The results indicated that the methods of 0.05 M EDTA pH 7 , 1 M NH4HCO3+0.005 M DTPA pH 7.6 , 0.05 N HCI+0.025 N H2SO4and active Fe may be accepted in determination of available iron status of peach grown soils at the Bursa plain.

Keywords

soil, extraction, iron, peach

References

• Aktaş , M. 1982. Tokat ve Amasya Illerinde Elma Yeti ştirilen Topraklar ı n Demir Durumu ve Bu Topraklarda Elveri şli Demir Miktarı n ı n Belirlenmesinde Kullan ı lacak Yöntemler Üzerinde Bir Araşt ı rma. Ank. Üniv. Zir. Fak. Yay ı n No: 851.
• Aydemir, 0.1981. Bitkiye yaray ış l ı toprak demirinin belirlenmesinde değ işik kimyasal sömürme yöntemlerinin karşı laşt ı r ı lmas ı . Doğa Bilim Dergisi Vet. Hay./Tarm. Orm. Cilt 5.
• Ballinger, W. E., H. K. Bell and N. F Childers. 1966. Peach nutrition. Ed.: N. F. Childers. In: Fruit Nutrition. Somerset Press Inc. Somerville. New Jersey. USA. 276 - 390 p.
• Başar, H. ve A. Özgümü ş .1999. De ğ işik demirli gübre ve dozlar ı n ı n şeftali ağ açlar ı n ı n baz ı mikro besin elementi içerikleri üzerine etkisi. Tr. J. of Agri. and For., 23, 273 - 281.
• Başar, H. 2000. Bursa yöresi şeftali ağ açları nda görülen sarı l ığ a etkili etmenler üzerine bir ara şt ı rma. Turk. J. Agric. For., 24, 237 - 245.
• Chapman, H. D. and P. F. Pratt.1961. Method of Analysis for Soils and Waters. Univ. of Calif. Div of Agric Sci.
• Dan ış man, S.1981. Akdeniz bölgesinde turunçgillerin yo ğ un olarak yetiştirildi ği topraklar ı n demir durumu ve bu topraklar ı n al ı nabilir demir miktar ı n ı n belirlenmesinde kullan ı lacak yöntemler. Bahçe, 10 (1) 25 - 36.
• Elinç, F.1988. Trakya Bölgesi Topraklar ı n ı n Demir Durumu ve Bu Topraklar ı n Yarayışl ı Demir Kapsamlar ı n ı n Belirlenmesinde Kullan ı lacak Yöntemler. TAEK Bilimsel Ara şt ı rma ve İ nceleme No: 16, 40 s.
• Eyüpoğ lu, F. and N. Kurucu. 1997. Plant Available Trace lron, Zinc, Manganese and Copper in Turkish Soils. Ed.: J. Ryan. Accomplishments and Future Challenges in Dryland Soil Fertility Research in the Mediterranean Area. ICARDA book, 191 - 196.
• Eyüpoğlu, F. ve S. Talaz. 1996. Klorotik Elma Ağaçları na Topraktan Uygulanan Demirin Bakiye Etkisi. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, APK Dairesi Başkanl ığı , Toprak ve Su Kaynaklar ı Araşt ı rma Şube Müdürlüğü Toprak ve Su Kaynaklar ı Araşt ı rma Yı ll ığı -1995. Yay ı n No: 98.
• Gedikoğ lu, I. 1990a. Laboratuar Analizlerinin Gübre Önerilerinde Kullan ı lmas ı ve Halen Kullan ı lan Kriterler. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğ ü, Şanl ı urfa Araşt ı rma Enstitüsü. Genel Yay ı n No: 57. Teknik Yay ı n No: 13. Şanl ı urfa.
• Gedikoğ lu, İ . 1990b. Ankara Yöresinde Armut Ağaçları nda Görülen Mikro Besin Maddeleri Ncksanl ı kları n ı n Teşhisi ve Tedavisi. Köy Hizmetleri Genel Müdürlü ğü, Toprak ve Gübre Araşt ı rma Enstitüsü Müdürlü ğ ü Genel Yay ı n No: 163, Rapor Serisi No: 85. Ankara.
• Hakerlerler, H., E. Rexroth und W. Höfner.1989. Evaluierung Verschiedener Extraktionsmethoden für pflanzenverfügbares Eisen zur Ermittlung Fe Versorgungsgrades von Pfirsich (Prunus persica L.) in verschiedenen Entwicklungss. Deutsch-Türkische Universitetspartnerschaft im Agrarbereich, 26 - 30 september 1989 in Izmir.
• Hatipoğlu, F. 1981. Orta Güney Anadolu Bölgesinde Elma Yetiştirilen Yöre Topraklar ı n ı n Demir Durumu ve Bu Topraklarda Elveri şli Demir Miktar ı n ı n Belirlenmesinde Kullan ı lacak Yöntemler Üzerinde Bir Ara şt ı rma. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yay ı n No: 787.
• Houba V. J. G., J. J. Van Der Lee, I. Nowozamsky and I.Walinga. 1989. Soil and Plant Analysis a Series of Syllabi. Dept of Soil Sci. and Plant Nutrition. Wageningen Agricultural University The Netherlands.
• John, M. K. 1972. Influence of Soil Properties and Extractable Zinc on Zinc Availability. Soil Sci., 113 (3) 222 - 227.
• Kacar, B. 1972. Bitki ve Topra ğı n Kimyasal Analizleri, Il. Bitki Analizleri. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yay ı nlar ı No: 453. Ankara.
• Kacar, B. 1994. Toprak Analizleri. Ankara Üniv. Zirat Fak. E ğ itim Araşt ı rma ve Geliştirme Vakf ı Yay ı nlar ı No: 3.
• Katkat, A. V., A. Özgümü ş, H. Başar ve B. Alt ı nel. 1994. Bursa yöresindeki şeftali ağ açlar ı n ı n demir, çinko, bak ı r ve mangan ile beslenme durumlar ı . Turk. J. Agric. For., 18, 447 - 456.
• Kick, H., H. Bürger und K. Sommer.1980. Gesamtgehalde an Pb, Zn, Sn, As, Cd, Hg, Ni, Cr und Co in Landwirtschaftlich und Gaertnerisch Genutzen Böden Nordhein Westfallens. Land Forschung., 33 (1) 12 -22.
• Lindsay, W. L. 1974. Role of Chelation in Micronutrient Availability. In: The Plant Root and Environment. Ed.: E.W. Carson. University Press of Virginia, Charlottesville. 507 - 524 p.
• Lindsay, W. L. and W. A. Norvell. 1978. Development of a DTPA soil test for zinc, iron, manganese and copper. Soil Sci. Soc. Amer. J. 42, 421 - 428.
• Lott, W. L., J. P. Gallo and J. C. Medaff, 1956. Leaf analysis technique in coffee research. lbec. Research Inc. Il. 9, 21 - 24.
• McClung, A. C. and W. L. Lott. 1956. Mineral nutrient composition of peach leaves as affected by leaf age and position and the presence of fruit crop. Proc. Amer. Soc. Hort. Sci.. 67, 113 - 129.
• McLean, E. O., M. R. Heddleson and R. L. Hallowaychuk. 1958. Aluminium in soils. Soil Sci. Soc. Amer. Proc., 22, 382 - 387.
• Misra, S. G. and P. Pande. 1974. Evaluation of a suitable extractant for available iron in soils. Indian J. Agric. Sci., 44 (12) 865 - 870.
• Navrot, J. and S. Ravikovitch. 1968. Availability in calcareous soils Il. Relationship between available zinc and response to Zn fertilization. Soil Sci., 105, 184 - 189.
• Olsen,S. R., C. V. Cole, F. S. Watanabe and L. A. Dean. 1954. Estimation of Available Hosphorus in Soils by Extraction with Sodium Bicarbonate. US Dept of Agric. Cir. 939. Washington DC.
• Oserkowsky, J. 1933. Quantitative relation between chlorophyll and iron in green and chlorotic pear leaves. Plant Physiol., 8, 449 - 468.
• Özgümüş , A. 1988. Bursa Yöresindeki Şeftali Ağ açlar ı nda Görülen Klorozun Toprak ve Bitki Analizleri ile incelenmesi. Uludağ Üniv. Yay ı n No: 7, 016-0176.
• Richards, L. A. 1954. Diagnosis and lmprovements of Saline and Alkaline Soils. U. S. Dept. Agr. Handbook 60.
• Soltanpour, P. N. and A. P. Schwab. 1977. A new soil test for simultaneous extraction of macro and micronutrients in alkaline soils. Commun in Soil Sci. and Plant Ana., 8 (3) 195 - 207.
• Tiwari, R. C.' and B. M. Kumar. 1982. A suitable extractant for assessing plant available copper in different soils. Plant and Soil., 68, 131 - 134.
• Trierweiler, J. F. and W. L. Lindsay. 1969. EDTA-ammonium carbonate soil test for zinc. Soil Sci. Soc. Am. J., 33, 49-54.