Farklı Zamanlarda Ekilen Buğday Çeşitlerinin Yabancı Otların Kuru Ağırlık, Yoğunluk ve Rastlama Sıklıkları Üzerine Etkileri

Yıl 2008, Cilt: 14 Sayı: 03, - , 01.01.2008

İrfan Çoruh

https://doi.org/10.1501/Tarimbil_0000001041

Cited By: 1

Öz

Amaç, kışlık, dondurma ve yazlık ekimi yapılan farklı buğday çeşitleri içerisinde bulunan yabancı
otların kuru ağırlıkları, yoğunlukları, rastlama sıklıkları ve benzerlik oranlarını tespit etmektir. Bu araştırma,
Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Araştırma ve Yayım Merkezi Müdürlüğü’nün deneme alanında,
susuz şartlarda 2005-06 ve 2006-2007 ürün yıllarında yürütülmüştür. Bitki materyali olarak, alternatif karakterli
11 ekmeklik buğday çeşidinin kışlık, dondurma ve yazlık olarak ekimi yapılan parsellerindeki yabancı otlar
kullanılmıştır. Araştırma, Şans Bloklarında Bölünmüş Parseller Düzenlemesine göre 3 tekrarlamalı olarak
yürütülmüştür. Araştırmada, üç ekim zamanı (kışlık, dondurma ve yazlık) ve 11 ekmeklik buğday çeşidi
kullanılmış, ekim zamanları ana parsellere, çeşitler ise alt parsellere şansa bağlı olarak dağıtılmiştır. Her blok 20
cm genişliğinde 6 sıradan oluşan (1.2 m) ve uzunluğu 6 m olan 33 parselden oluşmuştur. Deneme alanında 19
familyaya 43 cinse ait 48 farklı yabancı ot türü saptanmıştır. Bu yabancı otların m2
’deki yoğunluklarının 1 ile 181
arasında değiştiği ve ortalama yoğunluğun 14.27 olduğu belirlenmiştir. Yabancı ot kuru ağırlığı yönünden
buğday çeşitleri arasındaki farklar istatistiki olarak önemli bulunmuştur (P<0.001). Kışlık buğday uygulama
alanında yoğunluk en fazla sırasıyla Cirsium arvense (L.) Scop. (köygöçüren) (2.64 adet/m2
), Convolvulus
arvensis L. (tarla sarmaşığı) (1.79 adet/m2
) ve Geranium tuberosum L. (çakmuz) (0.58 adet/m2
); dondurmada C.
arvensis (2.36 adet/m2
), Lactuca serriola L. (acı marul) (1.76 adet/m2
) ve C. arvense (1.36 adet/m2
); yazlık da
Amaranthus retroflexus L. (horoz ibiği) (5.48 adet/m2
), Sideritis montana L. (ballıot) (2.12 adet/m2
) ve C. arvense
(2.06 adet/m2
) tespit edilmiştir. Rastlama sıklığında kışlık buğday en fazla sırasıyla C. arvense (%78.79), Adonis
aestivalis L. (kuş lalesi) (%63.64) ve C. arvensis (%39.39); dondurmada L. serriola (%66.67), C. arvensis
(%60.61) ve C. arvense (%45.45); yazlık da L. serriola (%63.64), C. arvensis (%57.58) ve S. montana (%51.52)
olmuştur. Benzerlik oranlarında da farklılıklar tespit edilmiştir. Sonuç olarak, kışlık ve dondurma ekimde Aksel2000, yazlık ekimde ise 4 çeşit arasından Uzunyayla çeşidi yabancı ot rekabetine karşı daha fazla dayanıklı
oldukları bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kışlık, dondurma ve yazlık buğday, yabancı ot yoğunluğu, rastlama sıklığı

Kaynakça

• Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi