Edirne merkez kreş ve anaokullarına kayıtlı 2-6 yas grubu çocukların büyüme gelişme durumları ve etkileyen etmenler

Yıl 2013, Cilt: 12 Sayı: 1, 11 - 24, 01.05.2013

Sevim Sarıtekin İlknur Dindar

https://doi.org/10.1501/Ashd_0000000084

Öz

Çalışma, Edirne il merkezinde bulunan kreş ve anaokullarına kayıtlı 2-6 yaş grubu çocukların büyüme gelişme durumlarını ve bu duruma etki eden etmenleri saptamak amacıyla, Edirne merkezindeki, kreş ve anaokullarına kayıtlı 417 çocuk ile tanımlayıcı ve kesitsel tipte planlandı. Bilgi formu ve çocuklardan alınan antropometrik ölçümler kullanılarak veriler toplandı. Araştırma grubu, yaş ortalaması 61.24±11.08 ay, %52.3’u erkek ve %39.0’ı 61–72 ay arasında olan kız çocuklardan oluştu. Ailelerin, %89.7’si çekirdek aile tipinde ve %60.0’ı tek çocuğu olduğu bulundu. Erkek çocuklarının anne sütü alma suresinin daha uzun (p<0.05) ve günlük öğün sayısının kız çocuklarına göre daha fazla olduğu saptandı (p<0.05). Çocukların vücut kitle indeksinin yoksulluk sınırının üstünde olan ailelerde anlamlı olarak yüksek olduğu bulundu (p<0.05). Kız çocuklarının %48.2’sinin, erkek çocuklarının ise %50.9’unun boy değerlerinin ilk persentil çeyrekliğine yığıldığı görüldü. Ağırlık değerlerinde kız çocuklarının %31.7’si 25. ve 50. persentil dilimlerinde, erkek çocuklarının ise %28.4’ü 25. persentil ve altında idi. Çalışma grubundaki olguların sosyo-ekonomik durumları yüksekti. Dolayısıyla beslenme öyküleri de dahil olmak üzere tüm değişkenler olumlu bir görünüm sergilemekte idi

Anahtar Kelimeler

2-6 Yaş Grubu, Anaokulu Çocukları, Antropometri, Büyüme ve Gelişme

Kaynakça

• Ackurt F., Wetherit H. 1991. Türk Okul Çağı Çocuklarının Büyüme Gelişme Durumlarının Amerikan Normlarına Göre Değerlendirilmesi. Beslenme ve Diyet Dergisi.20(1):21-34.
• Adıyaman P., Ocal G., Berberoğlu M. ve ark. 2002. Hyperinsulinism And Dyslipidemia İn Glucose Tolerant And İntolerant Obese Children. 41 st Annual Meeting of the European Society for Pediatric Endocrinology. s.25-28.
• Akgün S. 1997. Sosyo-Ekonomik Yönden Farklı İki İlkokul Öğrencilerinin Fizik Büyüme Durumları ve Etkileyen Bazı Faktörlerin Araştırılması (Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Akış N., Pala K., İrgil E., ve ark. 2003. Bursa İli Orhangazi İlçesi 6 Merkez İlköğretim Okulunda 6-14 Yaş Grubu Öğrencilerde Kilo Fazlalığı ve Obezite. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 29:17-20.
• Aksoz Bilici E. 2006. 6-16 Yaş Okula Giden Çocuklarda Beslenme Alışkanlıklarının Büyüme Gelişme ve Obezite Üzerine Etkileri (tez). Ankara: Ankara Tıp Fakültesi.
• Alp H., Altınkaynak S., Kurkcuoğlu M. 1991. 0-24 Aylık Çocuklarda Malnutrisyon Prevalansı ve Etkileyen Faktörler. Aile ve Toplum. 3:41-47.
• Arlı M., Şanlıer N., Küçükkömürler S., Yaman M. 2006. Anne ve Bebek Beslenmesi. Ankara: Cantekin Matbaası, 56-59.
• Aslan D., Ozcebe H., Bilir N., ve ark. 2004. Van İli Kent Merkezinde Beş Yaş Altı Çocuklarda Beslenme Ve Malnütrisyon Durumu. Çocuk Sağlığı Dergisi. 4(1):16-23.
• Babaoğlu K., Hatun Ş. 2002. Çocukluk Çağında Obezite. Surekli Tıp Eğitim Dergisi.11:8-10.
• Behrman R.E., Kliegmen R.M. 2001. Nelson Essentials of Pediatrics. (Çeviri: M. Tuzcu), İstanbul: Nobel Tıp Kitapevleri, 3:1–55.
• Bertan M., Güler Ç. 1997. Halk Sağlığı Temel Bilgiler. Ankara: Güneş Yayınevi, 210–225.
• Bodur S., Uğuz M. 2007. 11-15 Yaş Çocuklarda Vücut Yağ Yüzdesinin Beden Kitle İndeksi ve Biyoelektriksel İmpedans Analizi İle Değerlendirilmesi. Genel Tıp Dergisi.17(1):21-27.
• Cakmakoğlu B., Ozgener N., Unal Aslan B., ve ark. 1999. Narlıdere İlçesindeki İlkokul Birinci Sınıf Öğrencilerinin Büyümelerinin Değerlendirilmesi. Ege Tıp Dergisi.38(3):149-152.
• Çocuklarda Uykunun Önemi. Erişim:www.memorial.com.tr/ Erişim Tarihi: 02 Haziran 2010.
• Çoşkun T., Aysun S. 2003. Çocuk Sağlığı. Ankara: Alp Ofset, 41-66.
• Dibek Mısırlıoğlu E., Cakır B, Albayrak M, ve ark. 2007. Okul Çocuklarında Beslenme Bozuklukları: Boy Kısalığı ve Obezite. KÜ Tıp Fakültesi Dergisi.9(1):7-10.
• Donohoue P.A. 2004. Obesity. In: Behrman RE, Kliegman RM, Jenson BE (eds). Nelson Textbook of Pediatrics (17th ed). Philadelphia: WB Saunders, s.173-177.
• Ece A., Ceylan A., Gurkan F., ve ark. 2004. Diyarbakır ve Çevresi Okul Çocuklarında Boy Kısalığı, Düşük Ağırlık ve Obesite Sıklığı. Van Tıp Dergisi.11(4):128-136.
• Ercan O. 2003. Büyümenin İzlenmesi, İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri. Sağlam Çocuk İzlemi Sempozyum Dizisi No:35, İstanbul: 21-26.
• Erkan T., Yalvaç S., Erginöz E., ve ark. 2007. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Çocuk Yuvası’ndaki Çocukların Beslenme Durumlarının Antropometrik Ölçümlerle Değerlendirilmesi. Türk Pediatri Arşivi. 42:142-7.
• Evliyaoğlu N. 2007. Sağlam Çocuk İzlemi. Türk Pediatri Arşivi. 42 (Özel Sayı): 6-10.
• Gorstein J., Sullivan K, Yip R, et al. 1994. Issues in The Assessment of Nutritional Status Anthropometry. Bulletin of the World Health Organization.72:27-38
• Gündem G. 1978. 0-60 Ay Yaş Grubu Çocuklarda Üst Kol Orta Çevresi Ölçülerek Beslenme Durumunun Saptanması (Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
• Jason J. 1991. Breast-Feeding in 1991. N Engl J Med. 325:1036-1037.
• Kanalı S., Onvural A., Erten O. 1994. Doğum Kilosunu Etkileyen Faktörler. Perinatoloji Dergisi. 2:89-93.
• Kentlerde Sağlik Hizmetleri2.pdf. Erişim: www.ttb.org.tr/kutuphane/Erişim Tarihi: 16 Mayıs 2010.
• Kurdoğlu G. 1993. Beslenme Durumunun Değerlendirilmesi. Neyzi O, Ertuğrul T (Editorler). Pediatri. İstanbul, Nobel Tıp Kitabevi, s.395–410.
• Martorell R., ve ark. 1994. Body Proportions in Three Ethnic Groups. Children and Youths 2-17 Years in NHANES and NHANESI. Human Biology. 60:205.
• Mayda A.S. 1997. Sivas İl Merkezindeki İlkokul Çocuklarında Antropometrik Değerlendirme Çalışması (Uzmanlık Tezi). Sivas:Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi.
• Nedbigil İ., Hızel S., Tanyer G., ve ark. 1997. Heights and Weights of Primary School Children of Different Social Beckgraund in Ankara, Turkey. J Trop Pediatr. 43:297.
• Neyzi 0. 2002. Büyüme ve Gelişmenin Değerlendirilmesi, Pediatri. Ankara: Nobel Tıp Kitabevi, 79-200.
• Ozenoğlu A., Sabuncu T., Unuvar E. 2000. Ekzojen Obesitesi Olan Adolesanların Günlük Diyetlerinde Aldıkları Enerji Ve Besin Öğelerinin Dağılımı. Endokrinolojide Yönelişler. 9(1):38-43.
• Ozyurt B.C., Dinc G., Eser E. ve ark. 2004. Manisa’da Okul Cağı Çocuklarının Büyüme Gelişme Durumlarının Saptanması. 9. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Bildiri Özet Kitabı. Ankara, s.40.
• Öncü Ü. 2007. 1-5 Yaş Arası Çocukların Persentillerine Ailenin Sosyoekonomik Düzeyinin ve Annenin Beslenme Konusundaki Bilgisinin Etkisi (Uzmanlık Tezi). İstanbul: Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği.
• Özbıçakçı Ş. ve ark. 199). Okul Sağlığı Hemşireliğine Yönelik Pilot Bir Çalışma. Uluslararası Katılımlı 6. Ulusal Hemşirelik Kongresi. Ankara.
• Özdemir O., Ercevik E., Calışkan D. 2005. Farklı Sosyoekonomik Düzeye Sahip İki İlköğretim Okulunda Öğrencilerin Büyümelerinin Değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası. 58:23-29.
• Pekcan G. 1984. İlkokul Çocuklarında Demir Yetersizliği Anemisi, Enfeksiyon ve Okul Başarısı Arasındaki Etkileşimler Üzerine Bir Araştırma, Beslenme ve Diyet Dergisi. 13(1):51-56.
• Report of WHO Expert Comitte 1995. Physical Status: The Use and Interpretation of Anthropometry. Geneva.
• Saltık A., Keleş F, Yorulmaz F, Dindar i, Turan N. 1990. Edirne Merkez Anaokullarında Fizik Antropometrik Ölçümler ve İlgili Beslenme Parametreleri. Beslenme ve Diyet Dergisi. 9(1):43–60.
• Samuelson G. 1970. An Epidemiological Study of Childh Health and Nutyrition in A Northern Swedish Country. Nutr Metab. 12:321.
• Seckin R., Utku M., Bingol S. 2008. Bebeklikte Büyüme Durumu ve Etkileyen Bazı Sosyodemografik Etmenler. Sted.17(7):111.
• Suzek H., Arı Z., Uyanık B. 2005. Muğla’da Yaşayan 6-15 Yaş Okul Çocuklarında Kilo Fazlalığı ve Obezite Prevalansı. Turk Biyokimya Dergisi.30(4):290-295.
• Şamşul N. 1989. 1-3 Yaş Grubu Eskişehir İli Sivrihisar İlçesi Çocuklarının Büyüme-Gelişme Beslenme Durumları ve Bu Durumu Etkileyen Faktörlerin Saptanması (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul, İstanbul Üniversitesi Çocuk Sağlığı Enstitüsü.
• Şanlıer N., Aytekin F. 2004. Ankara’da Yaşayan 0-36 Ay Çocukların Bazı Antropometrik Ölcümleri ve Anne Sütü İle Beslenme Durumlarının Saptanması. GU Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi.24(1):271-289.
• Şanlıer N., Aytekin F. 2004. Sıfır-Üç Yaş Grubunda Çocuğu Bulunana Annelerin Beslenme ve İshal Konusunda Bilgi Ve Davranışlarının İncelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 24(3):81-100.
• Şehla İ. (2006). 9-72 Aylık Çocuklarda Antropometrik Ölçümler ve Antropometrik Ölçümlere Etki Eden Parametrelerin Araştırılması (Uzmanlık Tezi). İstanbul: Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi
• Tanner J.M., Whitehouse R.H. 1976. Clinical Longitudinal Standards for Height, Weight, Height Velocity, Weight Velocity and Stages of Puberty. Arch Dis Child. 51:170-9.
• Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması. 2008. Erişim: www.hips.hacettepe.edu.tr/tnsa2008/ Erişim Tarihi: 10.05.2010.
• Uğur S., Telci A., Bulut A., ve ark. 1990) 0-2 Yaş Grubunda Beslenme Durumunun Değerlendirilmesi. İstanbul Üniversitesi Dergisi. 53(1).
• Ünsal H, Atlıhan F, Özkan H, ve ark. 2005. Toplumda Anne Sütü Verme Eğilimi ve Etki Eden Faktörler. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi. 48:226-233.
• World Health Organization Working Group. 1986. Use and Interpretation of Anthropometric Indicators of Nutritional Status. Bulletin of the World Health Organization. 64:929-941.
• Wright C., Birks E. 2000. Risk Factors for Failure to Thrive: A Population-Based Survey. Child Care Health Dev. 26: 5-16.
• Zimmet P. 2000. The Global Scope Of Diabetes And Obesite-An Epidemic in Progress: Paradise Lost. 60th Scientific Sessions of the American Diabetes Associations. 6:1-10.