FANTASTIC SURREALISM AND EROL DENEC

Yıl 2023, Sayı: 4, 21 - 29, 31.03.2023

Yunus Berkli , Gizem Özarpalı

https://doi.org/10.5152/ArtTime.2023.1241077

Öz

Türk resim sanatının ve fantastik sürrealizmin en önemli temsilcilerinden olan Erol Deneç, çalışmaları ve sanat felsefesiyle yurt içi ve yurt dışında akademik ve sanat çevrelerinin ön görüsü ve yorumlarıyla dünyanın en önemli temsilcilerinden biri olarak kabul görmektedir. Ülkemizde ve başta yurt dışı olmak üzere hakkında belgeseller akademik çalışmalar yapılan sanatçının yurt içi ve yurt dışındaki sergileriyle verdiği mesaj, fantastik sürrealizmle mistik ve tarihi ögelerin kaynaştırması üzerine kurgulanmıştır. Bu çalışma ile hayatta olan sanatçının yaşam öyküsü, sanatı, eserleri ve eserlerinin konusu, eserlerine yüklediği felsefeyi kendi bakış açısı ile sanat dünyasına kazandırabilmek amaçlanmıştır. Türkiye’de sürrealizmin öncüsü olan bu usta sanatçı uluslararası kapsamda tanınmış, adına kitaplar yazılmış, belgeseller çekilmiş olmasına rağmen ülkemizde gereken kıymeti ve ünü elde edememiştir. Henüz hayatta olan sanatçının yaşam öyküsünü, sanatını, eserlerini ve eserlerinin konusunu, felsefesini, kendi bakış açısı ile sanat dünyasına kazandırabilmek, bu çalışmanın temel amacını oluşturmaktadır.
Sanatçının hayatta olması bu çalışmanın orijinalliğinin temelini oluşturmaktadır. Bu aşamada sanatçı ile irtibata geçilmiş, eserlerinin orijinal örneklerine ulaşılmak için iznine başvurulmuştur. Çünkü sanatçının hayatta olması eserleri üzerinde bizatihi yorum ve analizlerin sağlam zeminde oluşturulmasına olanak sağlamıştır. Kendi üzerindeki yorumları hem de hakkında yapılmış çalışmalara başvurarak eserlerine yansıyan sanatçının iç dünyasının araştırılması, doğru sonuçlar ve yorumlara kaynaklık edecektir.
Anahtar Kelimeler: Erol Deneç, Sürrealizm, Resim, Renk

Anahtar Kelimeler

Erol Deneç, surrealism, Picture, Colour

Kaynakça

• Altuner, H. (Bahar 2020). Sürreal Resimde Kadın İmgesi, Ekev Akademi Dergisi, (82), 151-172.
• Aydoğan, E. (2020). 1950 öncesi Sürrealizm ve Müzik İlişkisi: Anlaşmazlıklar ve Yakınlaşmalar, Sanat Tarihi Yıllığı- Journal of Art History 29, (23), 21-43.
• Berkli, Y. (2011). Türk Sanatında Avrasya Üslubunun Evreleri. Atatürk University Yay.
• Berkli, Y. (2011). Yer veya Duvar Yaygısı Keçe Aplike/Pazırık Kurganı, Hermitage Müzesi
• Dabanlı, G. (2017). The Use of Color in Turkish Painting, ÇOMÜ International Journal of Social Sciences 2(4).
• Demirarslan, D. & Demirarslan, O. (2021). Salvador Dali, Sürrealizm ve Mobilya, Mimarlık ve Yaşam Dergisi, 6(2).
• Erol Deneç Arşivi, Osman Gazi’nin Rüyası, İstanbul, 2009
• Erol Deneç Arşivi, Simyacı, İstanbul, 2005
• Erol Deneç Arşivi, Nefsiyle Yüzleşen
• Erol Deneç Arşivi, Yunus Emre, Bak Şu Dünyanın Haline, İstanbul, 1993
• Erol Deneç Arşivi, Simurg, İstanbul, 1995
• Erol Deneç Arşivi, Selbs Portre, İstanbul,1995
• Erol Deneç Arşivi, Mevleviler Sema Yapıyor, İstanbul, 2005
• Erol Deneç Arşivi, Herkül, İstanbul, 1998
• Erol Deneç Arşivi, Laokoon, İstanbul, 1998
• Erol Deneç Arşivi, İstanbul’u Düşünürken, İstanbul, 1992
• Erol Deneç Arşivi, Dağlar, İstanbul, 1990
• Erol Deneç Arşivi, Sema Eden Güzel, İstanbul, 2009
• Erol Deneç Arşivi, Yorgun Savaşçılar
• Erol Deneç Arşivi, Nefertiti, İstanbul, 1998
• Erol Deneç Arşivi, Metamorfoz, İstanbul, 2002
• Erol Deneç Arşivi, Derviş Hayyam, Viyana, 1977
• Erol Deneç Arşivi, Bilgeliği Özleyiş, İstanbul, 1993
• Gol, C. & Güngör, T. (2021). Erol Deneç ve Ernst Fuchs’un Eserleri Üzerine Bir Karşılaştırma. Ulakbilge, 62, 1021–1029.
• Kaya, P. & Şenol, T. (2021). Max Ernst’in 1921-1936 Yılları Arası Sürrealist Eserlerinde Yapı-Bozum (Çözüm, Söküm) Varlığının Araştırılması. Sanat ve Tasarım Dergisi, (29), 219-233.
• Pusholder, (2023). Tarihteki Önemli Simyacılar ve Çalışmalar. https://www. pusholder.com/tarihteki-onemli-simyacilar-ve-calismalar/ Erişim tarihi: 01.01.2023
• Yalur, R. (2019). Rene Magritte’in Sürrealist Tavrının Afiş Tasarımına Etkisi. İstanbul Aydın Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi, 5(10), 145-152.
• Vangölü, Y. (2016). Geçmişten Günümüze Gerçeküstücülük. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(3).