Hz. Hamza’ya (R.A.) Mersiyeler

Yıl 2018, Cilt: 22 Sayı: 4, 2449 - 2463, 31.12.2018

Nevzat Hafis Yanık

Öz

Bu
çalışmada Hz. Peygambere canı pahasına destek olan amcası ve sütkardeşi Hz.
Hamza’nın Uhud savaşında şehit edilmesi üzerine onun için Hassân b. Sâbit, Ka’b
b. Mâlik, Abdullah b. Ravâha ve kızkardeşi Safiyye’nin söylediği mersiye
şiirleri ele alınmıştır. Mersiyeler Cahiliye dönemi kasidesinin birçok
özelliğini taşımakla birlikte içerik olarak İslâmî dönemin özelliklerini yansıtmaktadır.
Genelde Hz. Hamza’nın kahramanlığı, mertliği, yardımseverliği, Hz. Peygambere
bağlılığı dile getirilmektedir. Gerek Bedir, gerekse Uhud savaşında düşman
birliklerinin önde gelen savaşçılarını öldürdüğü vurgulanarak Müslümanlar
teselli edilmekte ve düşmanlara boşuna sevinmemeleri gerektiği mesajı
verilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Hz. Hamza, mersiye, Hassân b. Sâbit, Ka’b b. Mâlik, Abdullah b. Ravâha

Kaynakça

• Abdillâh b. Ravâha, Dîvânu ‘Abdillâh b. Ravâha, neşr. Velîd Kassâb, Riyâd, 1402/1982.
• Algül, Hüseyin, "Hamza", TDV İslam Ansiklopedisi (DİA), XV, 500.
• Elmalı, Hüseyin, "Hassân b. Sâbit", TDV İslam Ansiklopedisi (DİA), XVI, 400.
• Hassân b. Sâbit, Dîvânu Hassân b. Sâbit, neşr. Abd E. Alî Muhennâ, Beyrut, 1414/1994.
• Dîvânu Hassân b. Sâbit, neşr. Velîd Arafât, I-II, London, 1971.
• Şarhu Dîvâni Hassân b. Sâbit el-Ensârî, neşr. Abdurramân el-Barkûkî, Mısır, 1347/1929
• Şarhu Dîvâni Hassân b. Sâbit el-Ensârî, neşr. Abdurramân el-Barkûkî, Beyrut, 1429/2008.
• İbn ‘Abdi’l-Berr, el-İstî ‘âb fî ma ‘rifeti’l-ashâb, neşr. ‘Âdil Murşid, Ürdün, 1423/2002.
• İbn Hişâm es-Sîretu’n-Nebeviyye, , neşr. ‘Umer ‘Abdusselâm Tedmurî, I-IV, Beyrut, 1410/1990.
• İbn İshâk es-Sîretu’n-nebeviyye, neşr. Ahmed Ferîd el-Mezîdî, I-II, Beyrut, 1424/2004.
• İbn Kuteybe, eş-Şi‘ru ve’ş-Şua‘râ, I-II, neşr. Ahmed Muhammed Şâkir, Kahire, 1377/1958.
• İbn Sa’d, Kitâbu’t-tabakâti’l-kebîr, I-X, neşr. ‘Alî Muhammed ‘Umer, Kahire, 1421/2001.
• İbn Sellâm el-Cumehî, Tabakâtu’ş-şu ‘arâ, Beyrut, 1422/2001.
• İbn Seyyidinnâs, ‘Uyûnu’l-eser fî funûni’l-meğâzî ve’ş-şemâili ve’s-siyer, I-II, Beyrut, tsz.
• Ka‘b b. Mâlik, Dîvânu Ka‘b b. Mâlik el-Ensârî, neşr. Mecîd Tarâd, Beyrut, 1997.
• Ka‘b b. Mâlik, Dîvânu Ka‘b b. Mâlik el-Ensârî, neşr. Sâmî Mekkî el-‘Ânî, Bağdat, 1386/1966.
• Kandemir, Yaşar, “Ka’b b. Mâlik”, DİA, XXIV.
• Mâcid İbrâhîm el- ‘Âmirî, Seyyidu’ş-Şuhedâ’ Hamza b. ‘Abdilmuttalib, Medine, 1421/2001.
• Sargon, Erdem- Kılıç, Hulusi, "Abdullah b. Revâha", TDV İslam Ansiklopedisi (DİA), I, 129.
• Sezen, Lütfi, Halk Edebiyatında Hamzanâmeler, Ankara, 1991.
• Sufyân es-Sevrî, Tefsîru Sufyân es-Sevrî, Beyrut, 1403/1983.