Bir Politika Uygulaması Olarak Kentsel Dönüşüm: Devlet Destekleri Çerçevesinde Bir Değerlendirme

Year 2018, Volume: 22 Issue: Özel Sayı 3, 2987 - 3009, 31.12.2018

Elvettin Akman , Yağmur Can , Özkan Yalçın

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de uygulanan
kentsel dönüşüm projelerinin yürütülmesinde kullanılan destekleme modellerinin
kentsel dönüşüm uygulamalarındaki etkisini incelemektir. Bu kapsamda Isparta
ili şehir merkezinde kentsel dönüşüm yoğunluk haritası dikkate alınarak nitel bir
yöntem olan görüşme tekniği ile araştırma yapılmıştır. Araştırma neticesinde,
kentsel dönüşümde devlet desteğine ilişkin yürütülen politikadan mülk
sahiplerinin genel anlamda memnun olduğu görülmektedir. Devletin verdiği kira,
faiz ve vergi muafiyetleri gibi destekler ve yasal noktada yapılan düzenlemeler
hem mülk sahiplerine hem de yüklenici firmalara önemli düzeyde katkı
sağlamaktadır. Kentsel dönüşüm sürecinin afet riskinden ziyade ekonomik
nedenlerle yürütüldüğü ise çalışma ile ulaşılan bir diğer sonuçtur.

Keywords

Politika, Kamu Politikası, Kentsel Dönüşüm, Devlet Destekleri

References

• Afet Riskli Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun. (2012). T.C. Resmî Gazete, 28309, 16 Mayıs 2012.
• Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı. (AFAD). (Mayıs 2018). Deprem Bölgeleri Haritası. https://deprem.afad.gov.tr/deprem-bolgeleri-haritasi
• Ak Parti Seçim Beyannamesi. (Mayıs 2018). Cumhurbaşkanlığı Seçimleri ve Genel Seçimler Seçim Beyannamesi. http://www.trthaber.com/pdf/Beyanname23Mays18_icSayfalar.pdf
• Akkar, M. Z. (2006). ‘‘Kentsel Dönüşüm Üzerine Batı’daki Kavramlar, Tanımlar, Süreçler ve Türkiye’’. Planlama TMMOB Şehir Palancılar Odası Yayın, 36, 29-38.
• Anadolu Ajansı. (06 Temmuz 2018). Kentsel Dönüşüme 6,6 Milyar Harcandı. https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/kentsel-donusume-6-6-milyar-harcandi/1196332
• Aydın, A. & Çamur, Ö. (2016). ‘‘Kentsel Dönüşüm Uygulamalarında Başarılı Dünya Örnekleri: Danbara, Solidere, Rio De Janeiro’’. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6 (1), 53-68.
• Bakanlar Kurulu Kararı. (Ekim 2012a). 6306 Sayılı Kanun Kapsamında Hak Sahiplerince Bankalardan Kullanılacak Kredilere Sağlanacak Faiz Desteğine İlişkin Karar. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/10/20121013-3.htm
• Bakanlar Kurulu Kararı. (Ekim 2012b). 6306 Sayılı Kanun Kapsamında Hak Sahiplerince Banklardan Kullanılacak Kredilere Sağlanacak Faiz Desteğine İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/01/20140121-29-1.pdf
• Bakanlar Kurulu Kararı (Ocak 2014). 6306 Sayılı Kanun Kapsamında Hak Sahiplerince Bankalardan Kullanılacak Kredilere Sağlanacak Faiz Desteğine İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/04/20150410-13-1.pdf
• Bakanlar Kurulu Kararı. (Aralık 2017). 6306 Sayılı Kanun Kapsamında Hak Sahiplerince Bankalardan Kullanılacak Kredilere Sağlanacak Faiz Desteğine İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/12/20171230-2.pdf
• Baykara, S. T. (2014). Kentsel Dönüşümde Finansal Destekleme ve Mali İşlemler Rehberi. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Carmona, M., Tiesdel, S., Heath, T. & Oc, T. (2010). Public Places Urban Spaces: The Dimensions Of Urban Design. İtalya: Elsevier Ltd.
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (Mart 2013). Kira Yardımı Başvurularına İlişkin Genelge. http://altyapi.csb.gov.tr/kira-yardimi-basvurularina-iliskin-genelge-duyuru-1583
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (Mart 2017a). Kira Yardımı Uygulamaları Kılavuzu. http://webdosya.csb.gov.tr/csb/dokumanlar/altyapi0001.pdf
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (Temmuz 2017b). Yönetmelikler. http://altyapi.csb.gov.tr/yonetmelikler-i-461
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (Mart 2018a). Kentsel Dönüşümde 50 Soru 50 Cevap. http://kastamonu.csb.gov.tr/kentsel-donusumde-50-soru-50-cevap-i-5086
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (Mart 2018b). Riskli Yapı Süreci. http://webdosya.csb.gov.tr/db/altyapi/html/riskli_yapi_sureci.html
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (Ocak 2018c). Kira Yardım Tutarları. http://www.csb.gov.tr/kentsel-donusum-kira-yardimlari-guncellendi-bakanlik-faaliyetleri-22127
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (Mayıs 2018d). 50 Soru 50 Cevapta Kentsel Dönüşüm., http://izmir.csb.gov.tr/50-soru-50-cevapta-kentsel-donusum-i-5067
• Çoban, A. N. (2012). ‘‘Cumhuriyetin İlanından Günümüze Konut Politikası’’. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 67 (3), 75-108.
• Emlak Ansiklopedisi. (16 Temmuz 2016). Kentsel Dönüşüm Kredisi Faiz Oranları 2016. http://emlakansiklopedisi.com/wiki/kentsel-donusum-kredisi-faiz-oranlari-2016
• Ensonhaber (16 Şubat 2016). Kentsel Dönüşümde Kira Yardım Miktarı Arttı. http://www.ensonhaber.com/kentsel-donusumde-kira-yardim-miktari-artti-2016-02-16.html
• Enuygun (3 Haziran 2014). Kentsel Dönüşümde Kira Yardımı Nasıl Alınır ve Ne Kadardır?. https://www.enuygun.com/bilgi/kentsel-donusumde-kira-yardimi-nasil-alinir-ve-ne-kadardir
• Fikirtepe Derneği (26 Aralık 2014). Kentsel Dönüşümde Kredi Ve Kira Yardımı Nasıl Alınır?. http://fikirtepem.com/fikirtepe-2/kentsel-donusum/kentsel-donusumde-kredi-ve-kira-yardimi-nasil-alinir/
• Genç, F. N. (2014). ‘‘Gecekonduyla Mücadeleden Kentsel Dönüşüme Türkiye’de Kentleşme Politikaları’’. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1 (1), 15-30.
• Gökçe, H. (2017). Haussmann’ın Paris’i İhya Mı? İmha Mı?. İstanbul: FSF Yayınları.
• Işıkcevahir, E. (2017). Kentsel Dönüşümde Sürdürülebilirlik Kavramı (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Haliç Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• İstanbul Serbest Muhasebeciler Müşavirler Odası (Ekim 2018). Gayrimenkul Teslimlerinde Uygulanacak Kdv Oranları. http://archive.ismmmo.org.tr/Mansetler/MEVZUAT/Duyuru/GAYRIMENKUL_TESLIM_KDV_ORANI.pdf_762.pdf Özel Hesap Yönetmenliği. (2017). T.C. Resmî Gazete, 29990, 25 Şubat 2017.
• Roberts, P. (2000). ‘‘The evolution, definition and purpose of urban regeneration’’. P. Roberts & H. Sykes (Eds.), Urban Regeneration A Handbook (pp. 9-36). London: SAGE Publications.
• Sekmen, S. (2007). Kentsel Dönüşüm Üzerine Bir Model Önerisi: İzmir - Ferahlı Mahallesi Örneği (Yüksek Lisans Tezi). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Sönmez, M. R. (2009). ‘‘Diyarbakır Planlama Deneyimi (Diyarbakır Nazım Planı Kentsel Dönüşüm Stratejileri)’’ [Bildiri]. B. Gümüş & F. D. Aykal (Eds.). TMMOB Diyarbakır Kent Sempozyumu Bildirileri, 24-26 Nisan 2009, (ss. 34-47), Ankara: TMMOB.
• Şişman, A. & Kibaroğlu, D. (2009). ‘‘Dünyada Ve Türkiye’de Kentsel Dönüşüm Uygulamaları’’ [Bildiri]. 12. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, 11-15 Mayıs, (ss. 1-9), Ankara: TMMOB.
• Tekeli, İ. (1991). Kent Planlama Konuşmaları. Ankara: TMMOB Mimarlık Odası Yayınları.
• Tokay, U. (18 Ocak 2016). İstanbul’da Kentsel Dönüşüm Kira Yardımı Arttı!. https://www.emlaktasondakika.com/haber/kentsel-donusum/istanbulda-kentsel-donusum-kira-yardimi-artti/111517
• Tokay, U. (18 Ocak 2017). Kentsel Dönüşüm 2017 Kira Yardım Tutarı Belli Oldu!. https://www.emlaktasondakika.com/haber/kentsel-donusum/kentsel-donusum-2017-kira-yardim-tutari-belli-oldu/121933
• Toplu Konut İdaresi Başkanlığı. (TOKİ). (2018). Kuruluş ve Tarihçe. https://www.toki.gov.tr/kurulus-ve-tarihce
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.