Oy Verme Modelleri Bağlamında Siyasal Rızanın Görünümü

Year 2020, Volume: 24 Issue: 3, 1489 - 1511, 30.09.2020

Fatih Ceylan , Naci İspir

Abstract

Çağımızın en yaygın yönetim şekli olan temsili demokrasilerde siyasal iktidar olma noktasında seçmenin oy verme davranışının anlaşılması ve yönlendirilmesi, politika biliminin en temel konularından biri haline gelmiştir. Seçmen davranışlarının anlaşılması noktasında ise “siyasal rıza” literatürde önemli bir yere sahipken, yaptığımız literatür taramaları kapsamında, “siyasal rıza” konusuyla ilgili çok az çalışma vardır. Literatürde var olan çalışmalar rızayı ya kuramsal boyutta ya da iktidar açısından ele almakta olup oy verme davranışında seçmenin kendi rızasının anlaşılmasına yönelik uygulama çalışmasına rastlanmamıştır. Bu bağlamda bu çalışmanın konusu, “Türkiye’de siyasal rıza” ve amacı ise seçmenin oy verme davranışındaki rızasının anlaşılmasıdır. İlişkisel tarama yöntemi ile yapılan bu çalışmada Erzincan ilinde yaşayan ve seçmen hüviyetine sahip olan değişik demografik özelliklerdeki 1065 katılımcıya Siyasal Rıza Ölçeği uygulanmış ve elde edilen veriler SPSS 22 programı ile analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular incelendiğinde genel sonuç olarak; katılımcıların sosyolojik, psikolojik ve ego-tropik oy verme modellerini algılama düzeyi yükseldikçe siyasal rızaya düşük düzeylerde önem verdikleri ve sosyo-tropik ekonomik oy verme modelini algılama düzeyi yükseldikçe siyasal rızaya yüksek düzeylerde önem verdikleri görülmüştür. Çalışma sonucunda politikacılara ve gelecekte “siyasal rıza” konusunda çalışma yapacak olan araştırmacılara birtakım öneriler getirilmiştir.

Keywords

Siyaset, Seçmen, Oy verme, Siyasal rıza, Erzincan

Perception of Political Consent in terms of Voting Models

Abstract

Understanding and directing voters’ voting behaviors to be in power in representative democracies, which is the most common form of government of our age, has been one of the fundamental political science subjects. While the “political consent” has an important place in the literature in terms of understanding voters’ behaviors, as far as we know, there is little research on the “political consent” in the literature. The relevant studies in the literature deal with “political consent” either in the theoretical perspective or in terms of power, and there is no application study to understand the voter’s consent in voting behavior. Consideringly, this study deals with the subject “Political Consent” in Turkey and aims to understand voters’ political consent in voting behaviors. In this relational survey design study, a political consent scale was applied to 1065 voters with different demographic characteristics living in Erzincan, and the data were analyzed with SPSS 22 statistical program. The findings showed that when the participants have a high level of perception levels in sociologic, psychologic, and ego-tropic voting behaviors, they tend to have a high political consent level. When they have a high level of perception in socio-tropic economic voting behavior, they show a high level of political consent. At the end of the study, some implications were provided for politicians and the researchers who would like to research political consent.

Keywords

Politics, Voter, Voting

References

• Başarır, M. (2015). Siyasal İletişim Sürecinde Lider Üslubunun Seçmen Davranışındaki Rolü Üzerine Bir Araştırma. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Benoit, W. L. (2006). “Retrospective Versus Prospective Statements and Outcome of Presidential Elections”. Journal of Communication, 56(2), 331-345.
• Berelson, B. R., Lazarsfeld, P. F. & McPhee, W. N. (1954). Voting: A Study of Opinion Formation in a Presidential Campaign. London: University of Chicago Press.
• Ceylan, F., İspir, N. & Özpolat, A. R. (2019). “Siyasal Rıza Ölçeği”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(2), 605-629.
• Denton, R. E. & Woodward, G. C. (1985). Political Communication in America. New York: Praeger Publishers. Downs, A. (1957). An Economic Theory of Democracy. New York: Harper & Row Publishers.
• Ercins, G. (2007). Türkiye’de Sosyo-Ekonomik Faktörlere Bağlı Olarak Değişen Seçmen Davranışı”. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 8(2), 25-40.
• Erdem, A. R. (1996). Batı Düşüncelerinin Yönetim Bilimine Bilim Öncesi Katkıları. Eğitim Yönetimi, 2(3), 383-394.
• Gökçe, O., Akgün, B. & Karaçor, S. (2002). “3 Kasım Seçimlerinin Anatomisi: Türk Siyasetinde Süreklilik ve Değişim”. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2(4), 1-44.
• Gül, H., Kiriş, H. M., Negiz, N. & Gökdayı, İ. (2014). Türkiye’de Yerel Yönetimler ve Yerel Siyaset. Ankara: Detay Yayınları. Güllüpunar, H., Diker, E. & Aslan, E. S. (2013). “Oy Verme Yaklaşımları Bağlamında Aday Merkezli Seçmen Tercihi Üzerine Deneysel Bir Araştırma”. Akademik Bakış, 35, 1-21.
• Gülmen, Y. (1979). Türk Seçmen Davranışı: 1960-1970. İstanbul: İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Yayınları.
• Harrop, M. & Miller, W. L. (1987). Election and Voters a Comparative Introdoction. London: The Mcmillan Press.
• Jenkins, J. J. (1970). “Political Consent”. The Philosophical Quarterly (1950-), 20(78), 60-66.
• Kalaycıoğlu, E. (1995). “Siyasal Katılmanın Koşullarına Genel Bir Bakış: Türkiye Örneği”. Ersin Kalaycıoğlu ve Ali Yaşar Sarıbay (Ed.), Türkiye’de Siyaset: Süreklilik ve Değişim (ss. 535-558). İstanbul: Der Yayınları. Kalender, A. (2005). Siyasal İletişim: Seçmenler ve İkna Stratejileri. (2. Baskı). Konya: Çizgi Kitapevi.
• Karasar, N. (1991). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Sanem Matbaacılık.
• Kışlalı, A. T. (2010). Siyasal Sistemler. Ankara: İmge Kitapevi Yayınları. Kleinig, J. (2010). “The Nature of Consent”. Franklin G. Miller & Alan Wertheimer (Ed.), The Ethics of Consent: Theory and Practice (ss. 3-24.). New Yorke: Oxford University Press.
• Milburn, M. A. (1998). Sosyal Psikolojik Açıdan Kamuoyu ve Siyaset. (Çev. Ali Dönmez ve Veli Duyan). Ankara: İmge Kitabevi.
• Nannestad, P. & Paldam, M. (1994). “The VP-Function: A Survey of the Literature on Vote and Popularity Functions After 25 Years”. Public Choice, 79(3-4), 213-245.
• Norris, P. (1998). Elections and Voting Behaviour: New Challenges, New Perspectives. Dartmouth: Ashagate.
• Özer, İ. & Meder, M. (2008). Siyasal Katılma ve Seçmen Davranışı. İstanbul: Ege Yayınları.
• Özler, H. (2014). Siyaset Psikolojisi. Bursa: Ekin Yayınları.
• Öztekin, A. (2014). Siyaset Bilimine Giriş. (9. Baskı). Ankara: Siyasal Yayınları.
• Polat, F. (2010). Din Siyaset Seçmen. Konya: Çizgi Kitabevi.
• Sarıbay, A. Y. (1998). Siyaset, Demokrasi ve Kimlik. Bursa: Asa Yayınları.
• Smith, M. (1914). “The Consent of Governed”. Proceedings of the Academy of Political Science in the City of New York, 5(1), 82-88. Taşçıoğlu, R. (2009). “Siyasetin Teknikleşmesi Bağlamında Türkiye’de Siyasal Reklamcılık”. Abdullah Özkan (Ed.), Siyasetin İletişimi (ss. 271-292). İstanbul: Tasam Yayınları. TDK (ty). İktidar. https://sozluk.gov.tr/ adresinden alınmıştır.
• Temizel, M. (2012). Türkiye’de seçmen davranışlarında sosyo-psikolojik, kültürel ve dinsel faktörlerin rolü: Kuramsal ve ampirik bir çalışma. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Tokgöz, O. (2010). Seçimler Siyasal Reklamlar ve Siyasal İletişim. Ankara: İmge Yayınları.
• Turan, İ. (1976). Siyasal Sistem ve Siyasal Davranış. İstanbul: Der Yayınları.
• YSK (2019). 31 Mart 2019 Mahalli İdareler Genel Seçimleri. https://www.ysk.gov.tr/tr/31-mart-2019-mahalli-i%CC%87dareler-secimi/77916 adresinden alınmıştır.