Öğretmenlerin Üstün Yetenekli Bireylerin Eğitimlerine Yönelik Tutumlarının Değerlendirilmesi

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 1, 40 - 54, 31.01.2019

Hatice Kübra Sözel

Öz

Yapılan bu çalışmanın amacı; öğretmenlerin bazı değişkenlere göre (cinsiyet, uzmanlık deneyimi, branş, okul türü, üstün yetenekli bireylere yönelik eğitim alma durumu) üstün yetenekli bireylerin eğitimlerine yönelik tutumlarının değerlendirmesidir. Çalışma nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli ile tasarlanmıştır. Çalışmaya 92 öğretmen katılmıştır. Veri toplama aracı olarak “Üstün Yetenekliler Eğitimine İlişkin Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Bu ölçek Gagne ve Nedau (1985) tarafından geliştirilmiş, Türkçe’ye uyarlama çalışması Tortop (2014) tarafından yapılmıştır. Ölçek, “Üstün Yeteneklilerin İhtiyaçları ve Destek” (ÜYİD), “Üstün Yeteneklilerin Özel Hizmetlerine Karşı Olma” (ÜYÖHKO) ve “Özel Yetenek Sınıfları Oluşturma” (ÖYSO) alt boyutları ile toplam test puanından oluşmaktadır. Ölçeğin uygulanmadan önce Doğrulayıcı Faktör Analizi ve Cronbach Alfa güvenirlik katsayısı hesaplamaları yapılmış ve ölçeğin çalışma grubuna uygulanabilirliği ortaya konulmuştur. Yapılan Bayezyan t testi sonucunda özellikle öğretmenlerin üstün yetenekli bireylere yönelik eğitim alıp almama durumlarına göre H1 kipotezini kabul etmeye yönelik güçlü kanıtlar sunulmuştur. Üstün yetenekli bireylere yönelik eğitim alanların ÜYİD alt boyutuna göre yüksek alma oranı 5 kat, ÜYÖHKO alt boyutuna göre 200 kat, toplam test puanına göre ise 77 kat daha fazladır. Elde edilen bu sonuçlar üstün yetenekli bireyler ile ilgili öğretmenlerde farkındalık oluşturmak için bu yönde eğitim vermenin önemini vurgulamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Üstün yetenek, Bayezyan t test, öğretmen tutumu

Evaluation of Teachers' Instructional Attitudes of Talented Individuals

Öz

The purpose of the study is to examine teachers' attitudes towards the education of talented individuals according to sex, experience, branch, school type, training for talented individuals. The study was designed with quantitative research methods using relational survey method. 92 teachers participated in the study. “Attitude Scale towards Gifted Education” was used as data collection instrument. This scale was developed by Gagne and Nedau (1985) and adapted into Turkish culture by Tortop (2014). The scale consists of the three subscales of "Needs and Support of the Talented" (NST), "Opposed to Special Services of the Talented" (OSST), "Creating Special Ability Classes" (CSAC) and total test scores. Confirmatory factor analysis and Cronbach's alpha reliability were calculated before the scale was applied and it seems that the scale is appropriate for the participants. According to Bayezyanian t test result, there is strong evidence to accept the H1 hypothesis. Those who are trained for gifted individuals have more than 5 times the NST subscales, 200 times the OSST subscales and 77 times the total scores than those who are not trained for gifted individuals. According to these results it is important to educate teachers about gifted individuals to create awareness.

Anahtar Kelimeler

Gifted and talented, Bayezyanian t test, teachers’ attitudes

Kaynakça

• Arbuckle, J. L. (2012). IBM SPSS Amos 19 User’s Guide. www.amosdevelopment.com/download/amos.pdfBangel, N., Enersen, D., Capobianco, B., & Moon, S. M. (2006). Professional development of preservice teachers: Teaching in the Super Saturday Program. Journal for the Education of the Gifted, 29, 339-361.Brown, T. A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. New York: Guilford Press.Carman, C. A. (2011). Stereotypes of giftedness in current and future educators. Journal for the Education of the Gifted, 34(5), 790-812.Eraslan Çapan, B. (2010). Öğretmen adaylarının üstün yetenekli öğrenclere ilişkin metaforik algıları. The Journal of International Social Research, 3(12), 140-154.Ericsson, K. A., Krampe, R. T. and Tesch-Romer, C. (1993). The role of deliberate practice in the acquisition of expert performance. Psychological Review, 100(3), 363-406.Fiedler, E.D., Lange, R.E. & Winebrenner, S. (2002). Insearch of reality: Unraveling the myths about tracking, ability grouping, and the gifted. Roeper Review, 24(3), 108-111.Gagné, F. (1991). Brief presentation of Gagné and Nadeau‘s attitude scale: Opinions about the gifted and their education. Montreal: University of Québec.Gagne, F., & Nadeau, L. (1985). Dimensions of attitudes toward giftedness. In A. H. Roldan, (ed.), Gifted and talented children, youth and adults: Their social perspective and culture (pp. 148-170). NY: Trillium PressGencel, İ, E. ve Satmaz, İ. (2017). Öğretmen adaylarının üstün yetenekli öğrencilerin eğitimine yönelik tutumları. Uluslararası Eğitim Programları Ve Öğretim Çalışmaları Dergisi. 7 (14). 49-61.George, D. (2003). Gifted education: Identification and provision (2nd ed.). London: David Fulton Publishers.Güneş, A. (2015). Sınıf öğretmenlerinin üstün yetenekliler eğitimine ilişkin tutum ve öz-yeterliklerinin incelenmesi. Üstün Zekalılar Eğitimi ve Yaratıcılık Dergisi, 2(1), 12-16.Hansen, J.B. & Feldhusen, J.F. (1994). Comparison of trained and untrained teachers of gifted students. Gifted Child Quarterly, 38(3), 115-121.Hoe, S.L. (2008). Issues and procedures in adopting structural equation modeling Technique. Journal of Applied Quantitative Methods, 3(1). 76-83.Hoogeveen, Lianne, Janet G. Van Hell & Ludo Verhoeven (2005); Teacher Attitudes Toward Academic Acceleration and Accelerated Students in the Netherlands, Journal for the Education of the Gifted, 29(1), 30- 59Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.Kunt, K. (2012). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin üstün yeteneklilik ve üstün yeteneklilerin eğitimi ile ilgili görüşlerinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bülent Ecevit Üniversitesi, Zonguldak. Lassig, C. J. (2009) Teachers' attitudes towards the gifted: the importance of Professional development and school culture. Australasian Journal of Gifted Education,18(2), 32-42.Lee, M. D., & Wagenmakers, E. J. (2014). Bayezyanian cognitive modeling: A practical course. Cambridge University Press.Levent, F. (2011). Üstün Yetenekli Çocukların Hakları. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları, Yayın No. 87.Maker, C. & Nielson, A. (1996). Curriculum development and teaching strategies for gifted learners. Austin, TX: PRO-ED.McDaniel, T.R. (2002). Mainstreaming the gifted: Historical perspectives on excellence and equity. Roeper Review, 24, 112-115.Metin, N., Şenol, F. B., & İnce, E. (2017). Öğretmen adaylarının üstün yetenekli çocukların eğitimine yönelik tutumlarının belirlenmesi. Journal of Theoretical Educational Science/Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 10(1). 95-116.Plunket, M. (2000). Impacting on teacher atitudes toward gifted students. Australasian Journal of Gifted Education, 9(2), 33-42.Sak, U. (2011). Üstün yetenekliler eğitim programları modeli (ÜYEP) ve sosyal geçerliliği. Eğitim ve Bilim, 36(161), 213-229.Sak, U., Ayas, M. B., Bal Sezerel, B., Öpengin, E., Özdemir, N. N., ve Demirel, Ş. (2015). Türkiye’de üstün yeteneklilerin eğitiminin eleştirel bir değerlendirmesi. Türk Üstün Zekâ ve Eğitim Dergisi, 5 (2). 110-132.Sönmez, D. (2017). İlkokul öğretmenlerinin üstün yetenekli öğrencilere ve eğitimlerine ilişkin tutumlarinin belirlenmesi (Silifke ilçesi örneği). Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 65-79.Tortop, H.S. (2014). Öğretmenler için üstün yetenekli eğitime ilişkin tutum ölçeği Türkiye için uyarlama çalışmasının yeniden gözden geçirilmesi. Üstün Yetenekliler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 2(2), 63-71Tortop, H.S. ve Kunt, K. (2013). İlköğretim öğretmenlerinin üstün yeteneklilerin eğitimine ilişkin tutumlarının incelenmesi. International Online Journal of Educational Sciences, 5(2), 441-451.Troxclair, D. A. (2013). Preservice teacher atitudes toward giftedness. Roeper Review, 35, 58-64.Yakmacı Güzel, B. (2009). Türk öğretmenlerinin üstün yeteneklilerin eğitimi konusundaki görüşleri. Üstün Yetenekli Çocuklar II. Ulusal Kongresi. 80-81, Eskişehir, Anadolu Üniversitesi Kongre Merkezi.Yıldız, S. (2018). İlkokul birinci sınıf öğretmenlerinin üstün zekalı ve yetenekli öğrencilerin eğitimine yönelik tutumları. Akademik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 6 (67). 79-94.