Eğitim Programları ve Öğretim Lisansüstü Eğitim Programlarının İncelenmesi

Year 2020, Volume: 4 Issue: 2, 163 - 190, 20.04.2020

Derya Atik Kara , Dilruba Kürüm Yapıcıoğlu , Demet Sever

https://doi.org/10.34056/aujef.712801

Cited By: 5

Abstract

Bu çalışmanın amacı Türkiye’de uygulanmakta olan Eğitim Programları ve Öğretim Lisansüstü programlarının incelenmesidir. Çalışma nitel araştırma yöntemine dayalı desenlenmiştir. Araştırmada ölçüt örnekleme yoluyla seçilen dokuz üniversitedeki lisansüstü programlara ilişkin belgeler, üniversitelerin internet adreslerinden elde edilmiştir. Ulaşılan belgelere dayalı olarak program çıktıları, dersleri ile derslerin amaçları ve içerikleri içerik analizi yoluyla incelenmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre program çıktıları genel olarak sayı ve temel konu alanlarını kapsaması açısından üniversitelere göre önemli farklılıklar göstermektedir. Her iki program düzeyinde de temel alan derslerinin ağırlıkta olduğu ve ders çeşitliliğinin bulunduğu söylenebilir. Ancak dersler ile derslerin amaç ve içeriklerinin program çıktıları ile uyumlu olmadığı belirlenmiştir. Amaçların dağılımına bakıldığında her iki programda da ağırlık sırasıyla araştırma becerileri, öğrenme-öğretme süreci ve program geliştirme konularındadır. Programlarda kuramsal yapının güçlü olduğu ancak kuram ve uygulama arasında denge kurulamadığı görülmektedir. Araştırma sonuçlarına dayalı olarak programların işleyişi ve alanın gelişimi açısından eğitim programları ve öğretim lisansüstü programların belirli standartları karşılayacak düzeye getirilmesi önemli görülmektedir.

Keywords

Belge incelemesi, içerik analizi, lisansüstü program, program çalışmaları, program çıktısı

Supporting Institution

Anadolu Üniversitesi

Project Number

1502E046

Examination of Curriculum and Instruction Graduate Education Programs

Abstract

The aim of this study is to examine the Curriculum and Instruction Graduate programs (CIGP) in Turkey. The study was designed qualitatively. Documents related to graduate programs in nine universities selected through criterion sampling were obtained from the universities' websites. The outcomes, objectives and contents were compared and the current situation was examined. The results revealed that the program outcomes show important differences in universities in terms of number and basic subject areas in general. Based on both program levels, it can be said that the courses are mainly field based and there is a variety of courses. However, it was found that the objectives and contents of the courses and courses themselves were not compatible with the program outcomes. Considering the objectives, the weight in both programs is on research skills, learning-teaching process and program development. It is seen that the theoretical structure is given strongly based on the scope of objectives and contents, but no balance between theory and practice was found. It is suggested to bring the CIGP to meet certain standards, and to take measures to improve the quality of education in terms of the functioning of the programs and the development of the field.

Keywords

Document analysis, content analysis, graduate program, curriculum studies, program outcomes

Project Number

1502E046

References

• Aktan, S. (2014). Curriculum research in Turkey: from the Ottoman Empire to the republic. F. W. Aktan, S. (2014). Curriculum research in turkey: from the ottoman empire to the republic. In F. W. Pinar (Ed.), International Handbook of Curriculum Research (pp. 502–510). Routledge.
• Altıntaş, S., ve Görgen, İ. (2015). Eğitim bilimleri ve öğretmen yetiştirme alanlarında yüksek lisans programlarının incelenmesi (muğla sıtkı koçman üniversitesi örneği). Turkish Studies, 10(3), 51–78. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.7828
• Bümen, T. N., ve Aktan, S. (2014). Yeniden kavramsallaştırma akımı ışığında Türkiye’de eğitim programları ve öğretim alanı üzerine özeleştirel bir çözümleme. Kastamonu Education Journal, 22(3), 1123–1144. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/209908
• Çapuk, S. (2014). Türkiye’de ve ABD’de yürürlükte olan eğitim programları ve öğretim alanındaki yüksek lisans ve doktora programlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi. (Yayınlanmamış doktora tezi). İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Demirhan-İşcan, C., ve Hazır-Bıkmaz, F. (2012). Eğitim programları ve öğretim alanında lisansüstü eğitim programlarının analizi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 45(1), 107–138.
• Erdem, A.R. (2013). Bilgi toplumunda üniversitenin değişen rolleri ve görevleri. Yükseköğretim Dergisi, 3(2):109-120.
• Erişti, B. (2013). Türk üniversitelerinde eğitim programları ve öğretim anabilim dalında görev yapan öğretim elemanlarının profilleri. Eğitim ve Bilim, 38(167), 312–326.
• Ertürk, S. (1988). Türkiye’de eğitim felsefesi sorunu. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3, 11–16.
• Gökmenoğlu, T., & Eret, E. (2011). Eğitim programları ve öğretim anabilim dalı araştırma görevlilerinin bakış açısıyla Türkiye’de program geliştirme. İlköğretim Online, 10(2), 667–681. http://ilkogretim-online.org.tr
• Gömleksiz, M. N. ve Bozpolat, E. (2013). Eğitim programları ve öğretim alanındaki lisansüstü tezlerin değerlendirilmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(7), 457-472. https://www.jasstudies.com/Makaleler/557802640_25G%C3%B6mleksizMNuri-vd-457-472.pdf. Erişim tarihi: 21.04.2014.
• Gözütok, D., Alkın, S. ve Ulubey, Ö. (2010). “Eğitim programları ve öğretim” alanının amaçlarının gerçekleştirilmesini etkileyen sorunların belirlenmesi. 1. Ulusal Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi’nde sunulan bildiri. Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
• Hazır Bıkmaz, F., Aksoy, E., Tatar, Ö., & Atak Altınyüzük Canan. (2013). Eğitim programları ve öğretim alanında yapılan doktora tezlerine ait içerik çözümlemesi (1974-2009 ). Eğitim ve Bilim, 38(168). Retrieved from http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/1627
• Karadağ, E. (2009). Eğitim bilimleri alanında yapılmış doktora tezlerinin tematik açıdan incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 75–87. Retrieved from http://kefad.ahievran.edu.tr/InstitutionArchiveFiles/f44778c7-ad4a-e711-80ef-00224d68272d/d1a3a581-af4a-e711-80ef-00224d68272d/Cilt10Sayi3/JKEF_10_3_2009_75_87.pdf
• Kaya, S. (2014). Eğitim programları ve öğretimi anabilim dalı lisansüstü eğitimin değerlendirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 802–826. https://doi.org/10.14687/ijhs.v11i2.2939
• Kozikoğlu, İ., ve Senemoğlu, N. (2015). Eğitim programları ve öğretim alanında yapılan doktora tezlerinin içerik analizi (2009-2014). Egitim ve Bilim, 40(182), 29–41. https://doi.org/10.15390/EB.2015.4784
• Kürüm, D. (2007). Öğretim üyesi adayları için öğretimsel gelişim programının değerlendirmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Kürüm-Yapıcıoğlu, D., Atik-Kara, D., ve Sever, D. (2017). Eğitim programları ve öğretim lisansüstü programlarının değerlendirilmesi: Anadolu üniversitesinde bir uygulama. Eskişehir. Yayımlanmamış bilimsel araştırma projesi (Proje No: 1502E046)
• Miles, M.B. ve Huberman, A.M. (2015). Nitel veri analizi. (Akbaba Altun, S. ve Ersoy, A. Çev. Ed.). Ankara. Pegema Akademi.
• Oliva, F. P., & Gordon, William R., I. (2018). Program geliştirme. (Gündoğdu, K. Çev. Ed.). Ankara: Pegem Akademi.
• Ozan, C., ve Köse, E. (2014). Eğitim programları ve öğretim alanındaki araştırma eğilimleri. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 116. https://doi.org/10.19126/suje.76547
• Saracaloğlu, A. S. ve Dursun, F. (2010). Türkiye’de eğitim programları ve öğretimi alanındaki lisansüstü tezlerinin incelenmesi. 1. Ulusal Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi Bildiriler Kitabı içinde (s. 86- 93) Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi.
• Sever, D., Kürüm Yapıcıoğlu, D., Atik Kara, D. (2019). Eğitim programları ve öğretim alan uzmanlarının görüşlerine göre alanın sorunları ve sorunlara yönelik çözüm önerileri. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1): 419 - 451.
• Varış, F. (1969). Eğitimde program araştırmaları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2(1). https://doi.org/10.1501/Egifak_0000000256
• Yeşilpınar Uyar, M. (2017). Eğitim programları ve öğretim alanına yönelik bir dergideki araştırmalara ilişkin içerik analizi: 2002-2015. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(3), 1009–1024. https://www.researchgate.net/publication/317312740
• Yıldıran, G. (2012). Türkiye’de program geliştirmenin sorunları ve çözüm önerileri sekiz üniversitemizdeki eğitim programları ve öğretim alanı lisansüstü programlarının genel ve alana özel dersler açısından karşılaştırması: farklı yönelimler. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 29(2).
• Yüksek Öğretim Kurulu (2018). Yükseköğretim kanunu. http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2547.pdf web adresinden 10.11.2018 tarihinde edinilmiştir.
• Yüksel, S. (2011). Türk üniversitelerinde eğitim fakülteleri ve öğretmen yetiştirme (2nd ed.). Ankara: Pegem Akademi.