The Use of Educational Games and Scientific Story in Science: Master's Theses Between 2010-2020

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 2, 145 - 166, 30.04.2022

Serkan Yılmaz Huriye Deniş Çeliker

https://doi.org/10.34056/aujef.992061

Öz

In this study, master's theses on the use of scientific stories and educational games in science lessons between 2010 and 2020 were examined in terms of several variables. The master's theses examined in the study were obtained from the National Thesis Center database. Among the 43 master's theses reached, 33 of them for the secondary school science course were examined. Master's theses were examined using the document analysis method. The descriptive analysis method was used in the analysis of the obtained data. Considering the years, it has been determined that most studies on educational games were made in 2019. It has been observed that most studies are carried out for the 6th grade level at secondary school levels, and most studies are carried out in the subject area of "Living Beings and Life". It has been determined that quantitative research methods are mostly used, and card games and mixed games are emphasized as a game type. It has been revealed that the keywords such as science, academic achievement, success, educational games are used more frequently and competitive games are more numerous. It is thought that the results of the research will guide the researchers who will use learning based on educational games and scientific stories in science teaching to apply this technique to different science subjects and achieving different results.

Anahtar Kelimeler

Science stories, educational games, science teaching

Fen Bilimlerinde Eğitsel Oyun ve Bilimsel Öykü Kullanımı: 2010-2020 Yılları Arası Yüksek Lisans Tezleri

Öz

Bu çalışmada 2010-2020 yılları arasında fen bilimleri dersinde bilimsel öykü ve eğitsel oyunların kullanımına yönelik yüksek lisans tezleri bazı değişkenler açısından incelenmiştir. Çalışmada incelenen yüksek lisans tezleri Ulusal Tez Merkezi veri tabanından elde edilmiştir. Ulaşılan 43 yüksek lisans tezi arasından ortaokul fen bilimleri dersine yönelik olarak 33’ü incelemeye alınmıştır. Doküman analizi yöntemi kullanılarak yüksek lisans tezleri incelenmiştir. Elde edilen verilerin analizinde betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Yıllara göre bakıldığında eğitsel oyunlara ilişkin en fazla çalışma 2019 yılında yapıldığı tespit edilmiştir. Ortaokul seviyelerinde en çok 6. sınıf düzeyine yönelik çalışmalar yapıldığı, konu alanı olarak en çok çalışmanın “Canlılar ve Yaşam” konu alanında yapıldığı görülmüştür. Yöntem olarak daha çok nicel araştırma yöntemlerinden yararlanıldığı, oyun çeşidi olarak kartlı oyunlara ve karma oyunlara ağırlık verildiği belirlenmiştir. Fen bilimleri, akademik başarı, başarı, eğitsel oyun gibi anahtar kelimelerin daha sık kullanıldığı ve rekabete yer verilen oyunların daha çok sayıda olduğu ortaya koyulmuştur. Araştırma sonuçlarının fen öğretiminde eğitsel oyuna ve bilimsel hikâyelere dayalı öğrenmeyi kullanacak araştırmacılara bu tekniği farklı fen konularına uygulayıp farklı sonuçlara ulaşmaları açısından yol göstereceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Bilim öyküleri, eğitsel oyunlar, fen öğretimi

Kaynakça

• Akçanca, N., & Sömen, T. (2018). Öğretmen adaylarının eğitsel oyun tasarlama ve uygulama durumları. Electronic Turkish Studies, 13(27), 49-71.
• Aksoy, N. C. (2014). Dijital oyun tabanlı matematik öğretiminin ortaokul 6. sınıf öğrencilerinin başarılarına, başarı güdüsü, öz yeterlik ve tutum özelliklerine etkisi (Doktora tezi). YÖK Tez Merkezi, 356671.
• Anagün, Ş. S. ve Duban, N. (2014). Fen bilimleri öğretimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Aydın, G., & Balım, A. G. (2009). Students’ misconceptions about the subjects in the unit “the systems in our body”. Procedia-Socialand Behavioral Sciences, 1(1), 2258-2263.
• Ayvacı, H. Ş. ve Devecioğlu, Y. (2008). İlköğretim öğrencilerinin fizik kavramlarını günlük yaşamla ilişkilendirme düzeyleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(24), 69-79.
• Ayvacı, H. Ş. ve İpek Akbulut, H. (2012). Elektrik akımı ile ilgili kavramların gelişiminde V-diyagramlarının etkisini belirlemeye yönelik bir pilot çalışma. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 106-123.
• Bakar, A., Tüzün, H. ve Çağıltay, K. (2008). Öğrencilerin eğitsel bilgisayar kullanımına ilişkin görüşleri: Sosyal bilgiler dersi örneği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 27-37.
• Bakırcı H., Subay, S., Midyatlı, F. ve Ünsal, N. (2010). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin bazı fen kavramlarıyla ilgili düşüncelerinin sınıf seviyesine göre incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 31-48.
• Bayat, S., Kılıçarslan, H. ve Şentürk, Ş. (2014). Fen ve teknoloji dersinde eğitsel oyunların yedinci sınıf öğrencilerinin akademik başarısına etkisinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 204-216.
• Bolat, Ö. (2017). Beni ödülle cezalandırma. İstanbul: Doğan Kitap.
• Boyraz, C. (2015). Oyun ve fiziki etkinliklere dayalı fen eğitimi: Disiplinler arası öğretim uygulaması (Yüksek lisans tezi). YÖK Tez Merkezi, 395179.
• Chen, C.-H., Liu, J.-H., & Shou, W.-C. (2018). How competition in a game-based science learning environment ınfluences students’ learning achievement, flow experience, and learning behavioral patterns. Educational Technology & Society, 21(2), 164–176.
• Chen, C.-H., Wang, K.-C., & Lin, Y.-H. (2015). The comparison of solitary and collaborative modes of game-based learning on students’ science learning and motivation. Educational Technology & Society, 18(2), 237–248.
• Cheng, H. N. H., Wu, W. M. C., Liao, C. C. Y., & Chan, T. W. (2009). Equal opportunity tactic: Redesigning and applying competition games in classrooms. Computers & Education, 53(3), 866-876.
• Cheng, M.-T., Lin, Y.-W., She, H. C., & Kuo, P. C. (2016). Is immersion of anyvalue? Whether, and to what extent, game immersion experience during serious gaming effects science learning. British Journal of Educational Technology, 48(2), 246- 263.
• Coşkun, H., Akarsu, B. ve Kariper,İ. A. (2012). Bilim öyküleri içeren eğitsel oyunların fen ve teknoloji dersindeki öğrencilerin akademik başarılarına etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 93-109. Creswell, J. W. (2005). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research. Upper Saddle River, NJ: Pearson Education, Inc.
• Çakar, A. (2007). Din ve ahlak eğitiminde hikâyenin kullanımı (Yüksek lisans tezi). YÖK Tez Merkezi, 208052.
• Çakmak, M., Gürbüz, H. ve Kaplan, H., (2012). Dolaşım sistemimiz konusunda uygulanan kavram haritalarının öğrencilerin akademik başarısına etkisi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(10), 9-28.
• Çavuş, R., ve Balçın, M. D. (2017). Fen bilimleri dersinde gerçekleştirilen oyun etkinliklerine ilişkin öğrenci görüşleri: Maddenin yapısı ve özellikleri ünitesi örneği. Researcher: Social Science Studies, 5(10), 323-341.
• Çavuş, R., Kulak, B., Berk, H. ve Öztuna Kaplan, A. (2011, Mart). Fen ve teknoloji öğretiminde oyun etkinlikleri ve günlük hayattaki oyunların derse uyarlanması. İstanbul Gönüllü Eğitimciler Derneği Fen ve Teknoloji Öğretmenleri Zirvesi, İstanbul.
• Çepni, S. (2014). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. Trabzon: Celepler Publications.
• Dağlı, A. ve Yazıcı, M. (2020). Fen bilimleri eğitimi alanında 2014-2017 yılları arasında yapılan yüksek lisans tezleri üzerine bir araştırma. Harran Maarif Dergisi, 5(1), 113-152.
• Demir, M. (2012, Haziran). 7. sınıf vücudumuzdaki sistemler ünitesinin oyun tabanlı öğrenme yaklaşımı ile işlenmesinin öğrencilerin akademik başarılarına ve fen teknoloji dersine karşı tutumlarına etkisi. X. Ulusal Fen ve Matematik Eğitimi Kongresi, Niğde.
• Demirci, N. ve Çirkinoğlu, A. (2004). Öğrencilerin elektrik ve manyetizma konularında sahip oldukları ön bilgi ve kavram yanılgılarının belirlenmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 1(2), 116-138.
• Demircioğlu, H. ve Akdemir, M. S. (2019). Maddenin halleri konusunun eğitsel oyunlarla öğretimi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(64), 540-546.
• Deniş-Çeliker, H. ve Uçar C., (2015). Fen eğitimi araştırmacılarına bir rehber: 2001-2013 yılları arasında yazılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(54), 81-94
• Deniş-Çeliker, H., Sivri, E., Kalaycı, N. ve Atasay, E. (2019). Lisansüstü tezlerde kullanılan bilimsel süreç becerileri testlerinin incelenmesi. Tümtaş, M. S. (Ed.), IV. Uluslararası Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Sempozyumu -Tam Metin Kitabı içinde (s. 342-355). Burdur: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi.
• Dincel, M. (2005). Öyküleme ve deney tekniğinin fen bilgisi dersinde öğrencilerin kavramsal anlama ve başarılarına etkisi (Yüksek lisans tezi). YÖK Tez Merkezi, 188720.
• Evrekli, E., İnel, D., Deniş, H. ve Balım, A. G. (2011). Fen eğitimi alanındaki lisansüstü tezlerdeki yöntemsel ve istatistiksel sorunlar. İlköğretim Online, 10(1), 206-218.
• Geban, Ö., Ertenpınar, H. ve Sönmez, G. (2002, Eylül). Altıncı sınıf öğrencilerinin elektrik konusundaki kavramları anlamalarında kavramsal değişim yaklaşımının etkisi. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Ankara.
• Gençer, S. ve Karamustafaoğlu, O. (2014). Durgun elektrik konusunun eğitsel oyunlarla öğretiminde öğrenci görüşleri. Araştırma Temelli Etkinlik Dergisi (ATED), 4(2), 72-87.
• Gençer, S. (2016). Eğitsel oyunlarla hazırlanmış ortaokul 7. sınıf “Yaşamımızdaki elektrik” ünitesinin öğretiminin öğrenci başarısına etkisi (Yüksek lisans tezi). YÖK Tez Merkezi, 456123.
• Gölcük, A. (2017). Bilimsel hikâyelerle desteklenen fen eğitiminin öğrencilerin yaratıcılıkları ve duyuşsal özellikleri üzerine etkileri (Yüksek lisans tezi). YÖK Tez Merkezi, 484077.
• Gül, Ş. ve Yeşilyurt, S. (2011). Ortaöğretim öğrencilerinin taşıma ve dolaşım sistemleri ünitesi ile ilgili kavram yanılgıları. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 5(1), 17-48.
• Gürsel, M. (2004). Eğitime ilişkin çeşitlemeler 1. Konya: Eğitim Kitapevi.
• Işılak, H. ve Durmuş, A. (2004). Kara tahtayı aşmak öğrenci merkezli öğretmenlik. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Kaptan, F. ve Korkmaz, H. (1999). İlköğretimde etkili öğretme ve öğrenme öğretmen el kitabı. Modül 7, T. C. Projeler Koordinasyon Merkezi Başkanlığı, Ankara.
• Karal, H., Fiş-Erümit, S., & Çimer, A. (2010). Designing and evaluation of the computer aided teaching material about reproduction of plants. Journal of Turkish Science Education, 7(2), 158–174.
• Karamustafaoğlu, O. ve Kılıç, M. F. (2020). Eğitsel oyunlar üzerine yapılan ulusal bilimsel araştırmaların incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 1-25.
• Karamustafaoğlu, O., Pazar, Ş. B. ve Karamustafaoğlu, S. (2018). Eğitsel oyunlarla dolaşım sistemi konusunun öğretimi: Kan yolu oyunu örneği. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Eğitim Dergisi, 3(2), 1-18.
• Karamustafaoğlu, O. ve Yurtyapan, E. (2016). Fen bilimleri dersi yedinci sınıf “ışığın soğurulması” konusunun eğitsel oyunlarla öğretimi: Renk oyunu örneği. Route Educational and Social Science Journal, 3(4), 81-94.
• Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi (17. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kardaş, S. (2019). Bilimsel hikâyelerin hücre ve organeller konusunda 6. Sınıf öğrencilerinin akademik başarı, bilimin doğasını anlama ve yazma kaygısına etkisinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). YÖK Tez Merkezi, 583344.
• Keser, Ö. F. ve Başak, M. H. (2013). Yaşamımızdaki elektrik ünitesine yönelik öğrenci kazanım düzeylerinin incelenmesi. Journal of Turkish Science Education, 10(2), 116-137.
• Kollöffel, B., & De Jong, T. (2016). Can performance feedback during instruction boost knowledge acquisition? Contrasting criterion-based and social comparison feedback. Interactive Learning Environment, 24(7), 1428-1438.
• Li, M.-C., & Tsai, C. C. (2013). Game-based learning in science education: A review of relevant research. Journal of Science Education & Technology, 22, 877-898.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). An expanded source book qualitative data analysis. United States of America: Sage Publications.
• Ocak, G. (2019). Bilimsel araştırmalarda kullanılan veri toplama yolları. Ocak, G. (Ed.), Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri, içinde (s. 218-272). Ankara: Pegem Akademi.
• Okumuş, S. ve Doymuş, K. (2018). İyi bir eğitim ortamı için yedi ilkenin işbirlikli öğrenme ve modellerle birlikte uygulanmasının 6. sınıf öğrencilerinin fen başarısına etkisi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(25), 203-238.
• Önen, F., Demir, S. ve Şahin, F. (2012). Fen öğretmen adaylarının oyunlara ilişkin görüşlerive hazırladıkları oyunların değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 13(3), 299-318.
• Özmen, H. (2019). Öğrenme kuramları ve fen bilimleri öğretimindeki uygulamaları. Çepni, S. (Ed.), Kuramdan uygulamaya fen ve teknoloji öğretimi (14. Baskı), içinde (s. 51-119). Ankara: Pegem Akademi.
• Prokop, P., & Fančovičová, J. (2006). Students’ ideas about the human body: Do they really draw what they know? Journal of Baltic Science Education, 5(10), 86-95.
• Quian, M., & Clark, K. R. (2016). Game-based Learning and 21st century skills: A review of recent research. Computers in Human Behavior, 63, 50-58.
• Sitzmann, T. (2011). A Meta-analytic examination of the instructional effectiveness of computer-based simulation games. Personnel Psychology, 64, 489–528.
• Sözbilir, M., Kutu, H., Yaşar, M. D., & Arpacık, O. (2010). Türk fen eğitimi araştırmalarında genel eğilimler: Bir içerik analizi çalışması. IX. National Science and Mathematics Education Congress Abstract Book (123), İzmir: Dokuz Eylul University, Buca Faculty of Education.
• Şen Gümüş, B. (2009). Bilimsel öykülerle fen ve teknoloji eğitiminin öğrencilerin fen tutumuna ve bilim insanı imajlarına etkisi (Yüksek lisans tezi). YÖK Tez Merkezi, 258404.
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Şimşek, C. L. (2011). Fen öğretiminde okul dışı öğrenme ortamları. Okul dışı öğrenme ortamları ve fen eğitimi (ss. 1-23). Ankara: Pegem Akademi.
• Tahtalı, G. T. (2019). Fen bilimleri eğitimi alanında 2010-2018 yıları arasında yayımlanmış yüksek lisans tezlerinin çeşitli değişkenler bakımından incelenmesi (Yüksek lisans tezi). YÖK Tez Merkezi, 573694.
• Tao, P. K. (2002). A study of students' focal awareness when studying science stories designed for fostering understanding of the nature of science. Research in Science Education, 32, 97-120.
• Tayfur, A. (2019). Oyun destekli değerlendirme sürecinin vücudumuzdaki sistemler ünitesinin öğretimine uygulanması (Yüksek lisans tezi). YÖK Tez Merkezi, 573842.
• Tezel, Ö. ve Karacalı, K. (2018). Bilim öyküleri içeren eğitsel oyunlarla fen öğretimi. Karamustafaoğlu O., Tezel, Ö. ve Sarı, U. (Edt), Güncel yaklaşım ve yöntemlerle etkinlik destekli fen öğretimi, içinde (s. 450-472). Ankara: Pegem Akademi.
• Türkoğuz, S. ve Cin, M. (2013). Argümantasyona dayalı kavram karikatürü etkinliklerinin öğrencilerin kavramsal anlama düzeyine etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 155-173.
• Türkmen, H. ve Ünver, E. (2012). Fen eğitiminde hikâyelendirme tekniği. Journal of Europan Education, 2(1), 9-13.
• Wouters, P., & van Oostendorp, H. (2013). A Meta-analysis review of the role of instructional support in game-based learning. Computers & Education, 60, 412-425.
• Wouters, P., van Nimwegen, C., van Oostendorp, H., & van der Spek, E. D. (2013). A meta-analysis of the cognitive and motivational effects of serious games. Journal of Educational Psychology, 105(2), 249-265.
• Yenice, N. Alpak Tunç, G. ve Yavaşoğlu, N. (2019). Eğitsel oyun uygulamasının 5. sınıf öğrencilerinin fen öğrenmeye yönelik motivasyonları üzerindeki etkisinin incelenmesi. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 10(1), 87-100.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (5. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Zorluoğlu, S. L. ve Çakır Elbir, B. (2019). Eğitsel oyuncak ve eğitsel oyun içerikli araştırmadaki eğilimler: İçerik analizi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(27), 1-22.
• Görsel Kaynak: Kelime Bulutu Görseline, https://monkeylearn.com/word-cloud/result adresinden 26 Ocak 2021 tarihinde erişilmiştir.