Attitude Scale Towards Water: A Validity to Reliability Study1

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 3, 702 - 719, 30.07.2023

Engin Karslı , Nihal Tunca

https://doi.org/10.34056/aujef.1275139

Öz

This study aims to develop a valid and reliable measurement tool that will serve to determine the level of primary school fourth grade students’ attitude towards water. While determining the items that make up the scale, first of all, the literature was examined. At the same time, opinions were taken from experts, teachers and students. An item pool of 40 items was created in line with the literature review and opinions. The item pool was reduced to 34 items after receiving expert opinions and making necessary corrections. In order to conduct exploratory factor analysis, 325 fourth grade students were reached in the 2021-2022 academic year. As a result of the exploratory factor analysis, a 3-point Likert-type (1 = Disagree, 2 = Somewhat agree, 3 =Agree) tool with 20 items collected in three dimensions was reached. As the scores obtained from the scale increase, the attidude towards water. As a result of the exploratory factor analysis performed to determine the scale’s validity, it is seen that the three dimensions included in the scale explain 40,23% of the total variance. Scores obtainable from the scale range from 20 to 60. Confirmatory factor analysis was carried out with the data obtained from 234 students to test whether the constructed structure was verified as a model. As a result of confirmatory factor analysis, the structure formed as a result of exploratory factor analysis was confirmed. The reliability of the Attitude Towards Water Scale (ASAS) was examined by Cronbach's Alpha coefficient, item-total correlation coefficient, comparison of lower-high-end groups and split-half methods, and high reliability coefficients were reached. The findings obtained within the scope of this study show that the Attitudes Towards Water Scale is a valid and reliable measurement tool that can be used to determine the level of attitude towards water of fourth-grade primary school students.

Anahtar Kelimeler

Water literacy, attitude towards water, saving on water, scale development

Suya Yönelik Tutum Ölçeği: Geçerlik-Güvenirlik Çalışması1

Öz

TBu çalışmada ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin suya yönelik tutum düzeylerini belirlemek için geçerli ve güvenilir bir ölçme aracının geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Ölçeği oluşturan maddeler belirlenirken öncelikle alanyazın incelenmiştir. Aynı zamanda uzmanlardan, öğretmenlerden ve öğrencilerden görüş alınmıştır. Alanyazın incelemesi ve görüşler doğrultusunda 40 maddelik madde havuzu oluşturulmuştur. Uzman görüşleri doğrultusunda madde havuzundaki madde sayısı 34’e düşürülmüştür. Belirlenen ölçek maddeleri, açımlayıcı faktör analizi yapmak amacıyla, 2021-2022 eğitim öğretim yılında 325 dördüncü sınıf öğrencisine uygulanmıştır. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda “Susuzluğa ilişkin tutum, Bilinçsiz kullanıma ilişkin tutum, Su tasarrufuna ilişkin tutum” olmak üzere üç alt boyuttan, 20 maddeden oluşan ve toplam varyansın %40,23’sini açıklayan yapıya ulaşılmıştır. Oluşturulan yapının bir model olarak doğrulanıp doğrulanmadığını test etmek için 234 öğrenciden elde edilen verilerle doğrulayıcı faktör analizi gerçekleştirilmiştir. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda, açımlayıcı faktör analizi sonucunda oluşturulan yapı doğrulanmıştır. Suya Yönelik Tutum Ölçeği’nin güvenirliği ise Cronbach’s Alpha katsayı, madde-toplam korelasyon katsayısı, alt-üst uç grupların karşılaştırılması ve testi yarılama yöntemleri ile incelenmiş ve yüksek düzeyde güvenirlik katsayılarına ulaşılmıştır. Bu çalışma kapsamında ulaşılan bulgular, Suya Yönelik Tutum Ölçeği’nin (EK-1) ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin suya yönelik tutum düzeylerinin belirlenmesinde kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Su okuryazarlığı, suya yönelik tutum, su tasarrufu, ölçek geliştirme

Kaynakça

• Akbulut, Y. (2010). Sosyal bilimlerde SPSS uygulamaları. İstanbul: İdeal Kültür Yayıncılık
• Aksever F, Davraz A, Afşin M. (2013) Sandıklı (Afyonkarahisar) Havzası içme suyu kaynaklarının insan sağlığı açısından değerlendirilmesi. İkinci Tıbbi Jeoloji Çalıştayı. Antalya-Türkiye.
• Aküzüm, T., Çakmak, B. ve Gökalp, Z. (2010). Türkiye’de su kaynakları yönetiminin değerlendirilmesi. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 3(1), 67-74.
• Atalık, A. (2006). Küresel ısınmanın su kaynakları ve tarım üzerine etkileri. Bilim ve Ütopya Dergisi, 139, 18-21.
• Birleşmiş Milletler (2021, March 22). Dünya su gününde BM herkesi suyun gerçek değerini anlamaya çağırıyor.https://turkey.un.org/tr/122854-dunya-su-gununde-bm-herkesi-suyun-gercek-degerini-anlamaya-cagiriyor
• Brown, T.A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. The Guilford Press.
• Büyüköztürk, Ş. (2006). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. İstatistik, araştırma deseni SPSS uygulamaları ve yorum. Pegem A Yayıncılık.
• Demirel, M. (2016). Su Kirliliğini Önlemede Bütünleşik Havza Yönetiminin Etkisi: Büyük Menderes Havzası Örneği [Yayınlanmamış doktora tezi] Pamukkale Üniversitesi.
• DeVellis, R. F. (2017). Scale development: Theory and applications (4th ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Dinç, H. (2018). Su okuryazarlığı eğitiminin gerekliliği ve etki gücü üzerine bir deneme. Anadolu Öğretmen Dergisi, 2(2), 169-176.
• Ertürk, R. (2017). İlkokul öğrencilerinin çevre sorunları ve çevre eğitimine yönelik algıları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 12-24. https://doi.org/10.17679/inuefd.354142.
• Gezer, A., Erdem, A. (2018). Su stresi, su kıtlığı ve su tasarrufu hakkında halkın farkındalığının belirlenmesi: Akdeniz Üniversitesi örnek çalışması. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 4(2), 113-122. https://doi.org/10.21324/dacd.408379.
• Guerrero, A.J.M., Rodriguez, J.M.R., Belmonte, J.L. ve Garcia, S. A. (2020). Flipped learning approach as educational innovation in water literacy. Water, 12(2), 574. https://doi.org/10.3390/w12020574.
• Himes, J.H. (1991). Anthropometrics Assessment of Nutritional Status. Inc. Publication.
• Ilgar, R. (2020). Su okuryazarlığı ve su ayak izi üzerine yaklaşımlar. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 13(73), 294-307.
• Kalaycı, Ş. (2010). Faktör Analizi. Ş. Kalaycı (Edit.), SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri (5. Baskı). Asil Yayın Dağıtım
• Karagöz, Y. (2017). Spss ve Amos uygulamalı nitel-nicel-karma bilimsel araştırma yöntemleri ve yayın etiği. Nobel Akademik Yayıncılık.
• Karataş, M., Çevik, S. (2010). Stratejik doğal kaynak olarak su ve Türkiye’nin konumunun değerlendirilmesi. Akademik Araştırmalar Dergisi, (45), 1-29
• Kılıç, S. (2011). Küresel iklim değişikliği sürecinde su yönetimi. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, (39), 161-186.
• Kline, P. (2005). An easy guide to factor analysis. Routledge.
• Özerdinç, F. ve Hamalosmanoğlu, M. (2021). Ortaokul öğrencilerinin su ayak izi, su farkındalığı ve su okuryazarlığı hakkındaki görüşleri. Anadolu Öğretmen Dergisi, 5(2), 296-315. https://doi.org/10.35346/aod.977636.
• Savenije, H. G. (2001, October, 30-31). Water is not an ordinary economic good, [Symposium] 2nd Warfsa/Waternet Symposium: Integrated water resource management, Cape Town, South Africa Republic.
• Schumacher, R.E. ve Lomax, R. G. (2004). A beginner‘s guide to structural equation modeling. Lawrenge Erlbaum Associotes.
• Seçer, İ. (2017). SPSS ve LISREL ile pratik veri analizi. Analiz ve raporlaştırma. Anı Yayıncılık
• Sözcü, U. ve Türker, A. (2020). Su okuryazarlığı ölçeğinin geliştirilmesi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 55(2), 1155-1168. https://doi.org 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.20.05.1365.
• Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2001). Using multivariate statistics. Harper Collins.
• Tavşancıl, E. (2002). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Nobel Yayıncılık.
• Tezci, E. (2016). Eğitimde ölçme ve değerlendirme (1.Baskı). Detay Yayıncılık.
• Ursavaş, N., ve Aytar, A. (2018). Okul öncesi öğrencilerinin su farkındalığı ve su okuryazarlıklarındaki gelişimin incelenmesi: Proje tabanlı bir araştırma. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 3(1), 19-45.
• Ursavaş, N., Aytar, A. ve Alpay, E. (2020). Farklı öğretim programlarının su ile ilişkili kazanımlar açısından incelenmesi, Anadolu Öğretmen Dergisi, 4(1), 98-113. https://doi.org/10.35346/aod.687703.
• Ursavaş, N. (2020a). Su okuryazarlığının geliştirilmesinde bir kaynak olarak ProjectWet etkinliklerinin değerlendirilmesi. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi. 77(4), 219-232.
• Ursavaş, N. (2020b). Suyun inanılmaz yolculuğu. Bilim ve Teknik Dergisi. 630, 74-80.
• Yılmaz, A. (2015). Küresel ısınmanın dünya su rezervleri üzerindeki etkileri. Kent Kültürü ve Yönetimi Dergisi 8(2), 63-72.
• Yentür, M. M., Sözcü, U. ve Aydınözü, D. (2022). Lise öğrencilerinin su okuryazarlık düzeylerinin tespit edilmesi: İstanbul ili örneği. Ondokuz Mayıs University Journal of Education Faculty, 41(1), 381-421. https://doi.org/10.7822/omuefd.1085321?.
• Zwick, W. R. ve Velicer, W. F. (1986). Comparison of five rules for determining the number of components to retain. Psychological Bulletin, 99(3), 432–442. https://doi.org/10.1037/0033-2909.99.3.432.