Bir Üniversite Hastanesi Acil Servisinin Elektromanyetik Kirlilik Seviyelerinin Ölçülmesi ve Değerlendirilmesi

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 2, 128 - 133, 01.12.2019

Teoman Karadağ

Öz

Hastaneler genel
olarak bağışıklık sistemi zayıflamış, farklı türlerde şikâyet ve
rahatsızlıklarla yaş ve cinsiyet farkı gözetilmeden halk tarafından kullanılan
hizmet elektromanyetik duyarlılığı ve alınganlığı yüksek birçok teçhizat da yer
almaktadır. Ulusal ve uluslararası standart kuruluşlar çok yüksek frekanslı
elektromanyetik alanlar için maruziyeti sınır değerler belirlemiştir [1-3]. Tüm
bunların yanında elektromanyetik duyarlılığı fazla olan medikal cihazlar için
de belirlenmiş olan limit değerler mevcuttur. 1979 yılında Gıda ve İlaç Dairesi
FDA (Food and Drug Administration) “Medikal cihazlar için elektromanyetik uyum
standardı” başlıklı bir kural yayınlamıştır [4]. Örneğin hasta takip sistemleri
ve bu sistemler üzerindeki elektromanyetik girişim sonucu ortaya çıkan
problemler üzerinde literatürde sunulmuş birçok çalışma yer almaktadır Bu
alanda en önemli çalışmalardan biri de Silberg tarafından yapılmıştır [5]. Bu
çalışmayla hastanenin dışında bulunan kaynakların ve hastane içerindeki iç
kaynakların acil servis içerisindeki yayılımı ve bu kaynakların etkileri
kıyaslanarak hasta içerinde yer alan elektromanyetik etkinin karakterize
edilmesi amaçlanmıştır. Radyo frekans (RF), son derece düşük frekans (ELF)’lı
ve iyonlaştırıcı olmayan elektromanyetik alanların (EMF) genetik etkileri
üzerine 2006/2007 yıllarından günümüze kadar yayınlanan bilgileri ve araştırma
makale özetleri literatürde sunulmuştur [6]. Çalışmaya statik manyetik alanla
ilgili araştırmalar da dâhildir. Yapılmış olan çalışmaların sonuçları analiz
edildiğinde EMF’nin sağlık üzerine etkisinin olduğu sonucuna varan çalışmalar,
etkinin olmadığını iddia eden çalışmalara göre daha fazla olduğu görülmektedir.
Güncel RF çalışma sonuçlarına göre yapılan 114 genetik çalışmaların, 74’ü (%65)
etkinin olduğunu, 40’ı (%35) ise etkinin olmadığı yönündedir. Güncel ELF-EMF
çalışma sonuçlarına göre ise yapılan 59 genetik çalışmanın 49’u (%82) etkinin
olduğu, 10’u ise (%18) etkinin olmadığı yönündedir. Radyo Frekansı Radyasyonu
(RFR) ve Çok Düşük Frekanslı Elektromanyetik Alan (ELF-EMF)’ların Genotoksik
etkileri üzerine 2007-2014 yılları arasında yapılan 173 çalışma detaylı olarak
ele alınmıştır. Bu çalışmaların sonuçları özetlendiğinde aşağıdaki bulgular
elde edilmiştir. RF ve ELF EMF etkileri oldukça benzerdir. Bu durum oldukça
şaşırtıcıdır çünkü bu elektromanyetik alanlar tarafından taşınan enerjiler
birbirlerinden milyarlarca kat farklıdır. Benzer genetik etkiler, farklı
çalışmalarla birlikte özellikle Blank ve Goodman tarafından güncel çalışmalarla
ele alınmıştır [7-9]. Bununla birlikte RF ve ELF alanların benzer etkiler
gösterdiği diğer fizyolojik süreçler örneğin; nörokimyasal ve davranışsal
etkileri içeren çalışmalar da bildirilmiştir [10-13]. Bu nedenle yılda
80.000’in üzerinde hastanın geldiği acil servis içerisinde çok yüksek
frekanslarda çalışan elektromanyetik alan kaynaklarının etki seviyelerinin
belirlenmesi ve sonuçların uygun standartlarla kıyaslanması gereklidir. 

Anahtar Kelimeler

Elektromanyetik alanlar, elektromanyetik alan izleme, elektromanyetik alanların sürekli ölçümü, elektromanyetik kirlilik, elektromanyetik alanların haritalandırılması

Kaynakça

• [1] International Commission on Non-Ionizing Radiation Protection (ICNIRP), Guidelines for limiting exposure to time varying electric, magnetic and electromagnetic fields (up to 300GHz), Health Phys. 1998, vol. 74, pp.494-522.
• [2] Institute of Electrical and Electronics Engineers (IEEE), IEEE standard for safety levels with respect to human exposure to radio frequency electromagnetic fields, 3kHz-300GHz, Std. C95.1. New York, NY:IEEE. 2005.
• [3] BTK (Information Technologies and Communications Authority), Turkey, Limit values for mobile GSM and 3G frequencies,http://www.tk.gov.tr/tuketici/emd/baz_istasyon_on.pdf
• [4] Food and Drug Administration; FDA MDS-201-0004, “Electromagnetic Compatibility Standard For Medical Devices”, U.S. Department of Health, Education and Welfare, Public Health Service, Bureau of Medical Devices, Oct, 1979.
• [5] Silberberg, J. L., “Performance degradation of electronic medical devices due to electromagnetic interference,” Compliance Engineering, 25– 39, 1993.
• [6] Lai, H., “Genetic Effects of Non-Ionizing Electromagnetic Fields Review” Bioinitiative Working Group, University of Washington Seattle, WA USA, 2014.
• [7] Utteridge, T.D., Gebski, V., Finnie, J.W., Vernon-Roberts, B., Kuchel, T.R., “Long term exposure of EM-Pim 1 transgenic mice to 898.4 MHz microwaves does not incrase lymphoma incidence”, Radiat. Res., 158,357-364, 2002.
• [8] Jitendra, B., “Biological responses of mobile phone frequency exposure review article”. Indian Journal of Experimental Biology., 48, 959-981, 2010.
• [9] Blank, M., Goodman R., “DNA is a fractal antenna in electromagnetic fields”, Int J Radiat Biol, 87:4, 1–7, 2011.
• [10] Lai, H., Carino, M.A., Horita, A., Guy, A.W., “Opioid receptor subtypes that mediate a microwave-induced decrease in central cholinergic activity in the rat”, Bioelectromagnetics, 13:3, 237-246,1992.
• [11] Lai, H., Carino, M.A., “Intracerebroventricular injection of mu- and delta-opiate receptor antagonists block 60 Hz magnetic field-induced decreases in cholinergic activity in the frontal cortex and hippocampus of the rat”, Bioelectromagnetics, 19:7, 433-437,1998.
• [12] Lai, H., Carino, M.A., Ushijima, I., “Acute exposure to a 60 Hz magnetic field affects rats' water-maze performance”, Bioelectromagnetics, 19:2, 117-122, 1998.
• [13] Wang, B.M., Lai, H., “Acute exposure to pulsed 2450-MHz microwaves affects water-maze performance of rats” Bioelectromagnetics, 21:1, 52-56, 2000.
• [14] Karadag, T., Yuceer, M., Abbasov, T., “A Large Scale Measurement, Analysis, and Modeling of Electromagnetic Radiation Levels in the vicinity of GSM/UMTS Base Stations in an Urban Area”, Radiation Protection Dosimetry, doi:10.1093/rpd/ncv008.