CUMHURİYET DÖNEMİ’NİN UZUN SÜRELİ İLK POPÜLER TARİH DERGİSİ: RESİMLİ TARİH MECMUASI

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 17, 1042 - 1071, 30.01.2019

Sezen Karabulut

https://doi.org/10.33431/belgi.499844

Öz

Akademik bir yazım tarzının dışında sade ve anlaşılabilir bir tarzda
yazılmış tarihi metinler aracılığı ile halk arasında tarihi konulara merak
uyandırmak ve milli duyguları beslemek amacıyla yayınlanan Cumhuriyet döneminin
uzun süreli ilk popüler tarih dergisi olan Resimli
Tarih Mecmuası’nın incelenmesi çalışmanın ana konusu olacaktır. Derginin
içerdiği konular dönemin siyasi, toplumsal ve ekonomik yapısı ile de
karşılaştırılarak döneme ışık tutulmaya çalışılacaktır. Bunun için dönemin
siyasi yapısını analiz eden ikincil kaynaklar ile çalışma desteklenecektir.
Ayrıca 1950’li yıllar popüler tarih dergiciliğinin de Türkiye’de geliştiği bir
süreç olmuştur. Bu durumun analizini yapabilmek için Türk basın tarihine kısaca
yer verilerek bunların arasında tarih dergilerinin yeri ve önemi
değerlendirilecektir. Okuyucuya derginin içeriği hakkında fikir vermesi ve
bundan sonraki çalışmalara kaynak oluşturabilmesi için Resimli Tarih Mecmuasının ilk on sayısının fihristi hazırlanarak
ekler bölümünde sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Resimli Tarih Mecmuası, Cumhuriyet Dönemi Basını, Cumhuriyet Dönemi Süreli Yayınları, Popüler Tarih Dergileri, Türkiye’de Dergiler

Kaynakça

• KaynakçaBirincil Kaynaklar- Aksüt, Ali Kemali, “Sultan Aziz’in Avrupa Seyahati”, Resimli Tarih Mecmuası, Sayı:4, Nisan 1950, s. 125-127.- Erkan, Hamza Osman, “İzmir’e Çıkan Düşmana İlk Kurşunu Atan Hasan Tahsin”, Resimli Tarih Mecmuası, Sayı:14, Şubat 1951, s.596-597.- Kocabaş, Sadi, “Kanuni Sultan Süleyman’ın Mohaç Meydan Muharebesi”, Resimli Tarih Mecmuası, Sayı:6, Haziran 1950, s. 207-210.- Koçu, Reşat Ekrem, “Alemdar Mustafa Paşa ve Kamertap”, Resimli Tarih Mecmuası, Sayı:8, Ağustos 1950, s. 287-288.- Koçu, Reşat Ekrem, “Leydi Montegü ve Eski Kibar Türk Kadınları”, Resimli tarih Mecmuası, Sayı.25, Ocak 1952, s.1220-1223.- Lozan Stefan, “Abdülhamit’in Selanik’ten Getirilişi”, Resimli Tarih Mecmuası, Sayı:1, Ocak 1950, s.1-3.- Öztürkmen, Ali Galip, “Cenup Cephesinde İlk Şerefli Kuşunu Atan Kahraman Sütçü İmam”, Resimli Tarih Mecmuası, Sayı:9, Eylül 1950, s.338-339.- Smith, General Holland M., “Ölüm Adası: İvo Jima”, Resimli Tarih Mecmuası, Sayı:1, Ocak 1950, s.24-25.- Sunman, Ali Kemal, “Türk Amerikan Dostluğunun Tarihi”, Resimli Tarih Mecmuası, Sayı:12, Aralık 1950, s.456-457.- Şehsuvaroğlu, Haluk, “Üçüncü Selim’in İleri Düşünceleri ve Feci Akıbeti”, Resimli Tarih Mecmuası, Sayı:2, Şubat 1950, s. 45-48.- Tülbentçi Feridun Fazıl, “Misli Görülmemiş Bir Meydan Muharebesi: Haçova”, Resimli Tarih Mecmuası, Sayı:1, Ocak 1950, s. 4-6.- Tülbentçi, Feridun Fazıl, “Yazık Cihan Bir Kahraman Kaybetti”, Resimli Tarih Mecmuası, Sayı:2, Şubat 1950, s. 41-44. - Tülbentçi, Feridun Fazıl, “Türk Olarak Ölmek”, Resimli Tarih Mecmuası, Sayı: 6, Haziran 1950, s.201-202.
• İkincil Kaynaklar- Arıkan, Zeki, “Tarihçilik ve Tarih Anlayışı”, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türkiye Ansiklopedisi, Cilt: 6.- Birinci, Ali, “Babıâli’nin Tarih Mecmuaları (1943-1965)”, Tarih Yolunda, İstanbul, 2001.- Birinci, Ali, “Server İskit”, Kebikeç, Sayı:3, 1996.- Birinci, Ali, “İskit, Server Rıfat (1894-1975)”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. 22, 2000.- Eroğlu, Cem, Demokrat Parti Tarihi ve İdeolojisi, İmge Kitabevi, Ankara, 2003.- Gevgilili, Ali, “Türkiye Basını”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C.1, İletişim Yayınları, İstanbul, 1983.- Helvacıoğlu, Firdevs, Ders Kitaplarında Cinsiyetçilik 1928-1995, Kaynak Yayınları, İstanbul, 1996.- Karabulut, Umut, “Davetsiz Misafiri Beklerken: İkinci Dünya Savaşı Türkiye’sinde Pasif Güvenlik Önlemleri” Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları, Cilt: 14, Sayı: 28 (Bahar, 2014).- Özcan, Ahmet, Türkiye’de Popüler Tarihçilik (1908-1960), Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi, Ankara, 2008.- Şakiroğlu, Mahmut, “Cumhuriyet Tarihimizde Süreli Yayınlara Kısa Bir Bakış II: Tarih Dergileri ve Belleten”, Belleten, C. XLVII, Sayı: 188, 1983.- Şakiroğlu, Mahmut, “Memleketimizde Toplu Tarih Çalışmaları II”, Tarih ve Toplum, Ocak/1987, Sayı: 38.- Şakiroğlu, Mahmut, “Türkiye’de Şimdiye Kadar Çıkan Popüler Tarih Dergileri”, Tarih ve Toplum, Sayı:1, Ocak/1984.- Toksoy, Nurcan, Bir Kalkınma Modeli Olarak Halkevleri, Orion Yayınevi, Ankara, 2007.- Varlık, Bülent, “Mütareke ve Milli Mücadele Basını”, Tanzimat’tan Cumhuriyete Türkiye Ansiklopedisi, İletişim Yayınları, İstanbul, 1983.- Yücel, Erdem, “Öz, Tahsin (1887-1973)”, TDV İslam Ansiklopedisi, C. 34, 2007.