Investigation of Secondary School Students’ Self-Esteem Level: Effects of Gender, Class and Participating School Team

Yıl 2021, Cilt: 13 Sayı: 1, 29 - 35, 05.04.2021

Alparslan Aziz Tunç Mustafa Çabıtçı Meltem Devrilmez Selvi Demirel

https://doi.org/10.30655/besad.2021.33

Öz

Self-esteem has a critical role in the lifestyle of an individual and interpersonal interaction. Self-esteem is also

important for sport related facilities and activities. The purpose of this study was to examine secondary school students’

self-esteem level in terms of gender, class and participating school team. Survey method, one of the descriptive

research methods, was used. There were 503 girls and 692 boys, totalling 1195 secondary school students participated

in this study. Age range of participants was from 11 to 14 years (M= 12.52, SD= 1.07). Data collection tool was self-esteem

scale which was originally developed by Rosenberg (1965) and translated Turkish context by Çuhadaroğlu (1986). Data

were collected by face to face on the 2018-2019 education year fall semester. Two way ANOVA was utilized for

statistical calculation. Results showed that there was no significant difference on behalf of gender variables. Students

participating in the school team had higher self-esteem levels than those not participating in the school team.

According to the class variable, it was concluded that when students’ class was higher promoting, their self-esteem

level was getting lower. As a conclusion, class and participating school teams had effects on secondary school

students’ self-esteem level.

Anahtar Kelimeler

Child, Adolescent, Perception, Attitude

Ortaokul Öğrencilerinin Benlik Saygısı Düzeylerinin İncelenmesi: Cinsiyet, Sınıf ve Okul Takımında Yer Alma Değişkenlerinin Etkisi / Investigation of Secondary School Students’ Self-Esteem Level: Effects of Gender, Class and Participating School Team

Öz

Bireyin yaşam tarzı ve kişilerarası etkileşiminde benlik saygısı önemli bir rol oynar. Benlik saygısı, spor faaliyetleri ve

etkinliklerinde de önemli bir rol oynamaktadır. Bu çalışmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin benlik saygısı düzeylerinin

cinsiyet, sınıf ve okul takımında yer alma açısından incelenmesidir. Çalışmada betimsel araştırma yöntemlerinden

tarama yöntemi kullanılmıştır. Çalışmaya 503 kız ve 692 erkek toplamda 1195 ortaokul öğrencisi katılmıştır.

Katılımcıların yaş aralığı 11 ile 14 yaş (X̄= 12.52, Ss= 1.07) arasında olduğu belirlenmiştir. Çalışmanın verisi Rosenberg

(1965) tarafından geliştirilen ve Türkçe geçerlik ve güvenirliği Çuhadaroğlu (1986) tarafından sağlanan benlik saygısı

ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Çalışmanın verileri 2018-2019 Eğitim-Öğretim yılı bahar döneminde yüz yüze toplanarak

elde edilmiştir. Verilerin analizinde iki yönlü ANOVA tercih edilmiştir. Çalışmada elde edilen bulgulara göre ortaokul

öğrencilerinin cinsiyet değişkenine göre anlamlı bir farkın olmadığı tespit edilmiştir. Okul takımında yer alan ortaokul

öğrencilerinin okul takımında yer almayan ortaokul öğrencilerine göre benlik saygısı düzeyleri yüksek bulunmuştur. Sınıf

değişkenine göre ortaokul öğrencileri arasında sınıf düzeyleri arttıkça benlik saygısı düzeylerinin azaldığı

gözlemlenmiştir. Sonuç olarak, ortaokul çağındaki öğrencilerin benlik saygısı düzeyleri, sınıf düzeyinin ve okul takımına

katılımın önemli olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çocuk, Ergen, Algı, Tutum

Kaynakça

• Kaynakça Aşçı, F. H. (1999). Benlik Kavramı ve Spor. Spor Psikolojisi Kursu, P Bayar (Der), Ankara, Bağırgan Yayınevi.
• Barışık, A. (2019). Ortaokul Öğrencilerinin Benlik Saygıları ve Yaratıcı Düşünme Becerilerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi İstanbul İli Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Çağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Baumeister, RF.,Campbell, JD.,Krueger, JI., Vohs, KD. (2003). Doeshigh self-esteemcausebetterperformance, interpersonalsuccess,happiness, orhealthierlifestyles?,PsychologicalScience in ThePublicInterest, 4(1), 1-44.
• Birinci, R. (2019). Spor Yapan ve Yapmayan Bireylerin Benlik Saygısı ve Saldırganlık Düzeylerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Binali Yıldırım Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Erzincan.
• Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö.E., Demirel, F., Karadeniz, Ş., Çakmak, E.K. (2015) Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Yayınevi.
• Çuhadaroğlu, A.,& Çelik, S. (2019). 2012-2013 Yılında 60-66 Ay Arasında ve 66 Ay Üzerinde Birinci Sınıfa Başlamış Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Sosyal Uyum Düzeyleri ve Benlik Saygılarının Karşılaştırılması. Afyok Kocatepe UniversityJournal of SocialSciences, 21(1), 109-128.
• Çuhadaroğlu, F. (1986) Adolesanlarda Benlik Saygısı. Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Gökkaya, F. (2018). Farklı Zorbalık Statülerinde Yer Alan Ortaokul Öğrencilerinin Benlik Saygısı Düzeylerinin İncelenmesi. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 25(2), 111-124.
• Gündoğdu, H. (2019). Okul Spor Takımlarında Olan ve Olmayan 12-14 Yaş Arası Kız Çocuklarının Özgüven ve Benlik Saygısı Düzeylerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Hançer, A. H.,& Tüfekçi, Z. (2016). Ortaokul 8. Sınıf Öğrencilerinin Benlik Saygısı Düzeylerinin İncelenmesi. Cumhuriyet International Journal of Education, 5(4), 31-40.
• İlhan, L. (2008). Eğitilebilir zihinsel engelli çocuklarda beden eğitimi ve sporun sosyalleşme düzeylerine etkisi. Kastamonu eğitim dergisi, 16(1), 315-324.
• Karakuş, Ö. (2012). Relationbetweenchildhoodabuseand self esteem in adolescence.International Journal of Human Sciences, 9 (2), 753-763.
• Karatas, Z.,&Cakar, F. S. (2011). Self-esteemandhopelessness, andresiliency: An exploratorystudy of adolescents in Turkey. International EducationStudies, 4(4), 84-91. Kasatura, İ. (1998). Kişilik ve özgüven. (4. Baskı) İstanbul: Evrim Yayınları.
• Özarslan, N. D. (2020). İlkokula Farklı Yaş Gruplarında Başlamış Ortaokul Öğrencilerinin Öz Yeterlik İnancı Kaynakları ve Benlik Saygısı Bakımından Karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sivas.
• Özdayı, N. (2019). Üniversite Öğrencilerinin Benlik Saygısının Bazı Demografik Bilgilere Göre İncelenmesi. Spor Eğitim Dergisi, 3(1), 69-80.
• Özdemir, E. B.,& Arık, S. (2013). Ortaokul Öğrencilerinin Benlik Saygı Düzeylerinin ve Sürdürülebilir Çevreye Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Journal of History School, 6(16), 641-655.
• Rosenberg, M. (1965). Rosenberg self-esteem scale (RSE). Acceptance and commitment therapy. Measures package, 61(52), 18.
• Salami, S. O. (2010). Moderatingeffects of resilience, self-esteemandsocialsupport on adolescents’ reactionstoviolence. AsianSocialScience, 6(12), 101-110.
• Sarıçam, H.(2011). Theexamination of therelationshipbetweentheuniversitystudents' rejectionsensivities, self esteemandlonelinesslevels.Master’sThesis, Atatürk University, Institute of EducationalSciences, Erzurum.
• Tabachnick, B.G. & Fidell, L.S. (2013) Using Multivariate Statistics, 6th International edition (cover) edn. Boston,[Mass.].
• Turkay, H. (2015). Spor Yapan Çocuklar İle Ailesine Ekonomik Katkıda Bulunup Spor Yapamayan Çocukların Benlik Saygısı Düzeylerinin Karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ustalar, A. (2019). Spor Yapan ve Yapmayan Ortaöğretim Öğrencilerinin Benlik Saygısı ve Utangaçlık Düzeylerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
• Yavuzer, H. (2005). Çocuk psikolojisi. (15. Baskı) İstanbul: Remzi Kitapevi.
• Yıldız, K. (2017). Yatılı bölge ve gündüzlü ortaokullarda eğitim gören öğrencilerinin benlik saygılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Yıldız, M. (2012). Öğretmen adaylarının benlik saygısı ve kişilik özelliklerinin sahip oldukları değerler açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Yıldız, M., Bingöl, E., Şahan, H., Bayköse, N., Şenel, E. (2017). A cross-culturalapproachtosportpsychology: Is exerciseaddiction a determinant of life quality?.SportJournal, 1, 1-10.
• Yıldız, M.,& Çapar, M. (2010). Orta Öğretim Öğrencilerinde Benlik Saygısı İle Dindarlık Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 10(1), 103-131.
• Yörükoğlu, A. (1996). Gençlik çağı: ruh sağlığı ve ruhsal sorunlar. (9. Baskı) İstanbul: Özgür Yayınları.