Investıgatıon of natural water values in terms of protected area criterias in İspir-Yedigöller region Turkey

Year 2014, Volume: 7 Issue: 2, 78 - 85, 15.08.2014

Metin Demir Yahya Bulut

Abstract

For more than a century, many countries have taken specific areas under protection by various conservation statutes to protect their own natural beauties and biological richness. İspir-Yedigöller region, which is the subject of the study, has a privileged location in Turkey with the natural lanscape, rich flora and fauna, fascinating topographical structure. In this study, as a result of conducting the necessary field work and associating with each other of data in different format and content belongs to Ispir-Yedigöller by using GIS, investigating of natural water resource values, which is an important resource, in terms of protected area criteria and grading of conservation properties have been aimed as a goal. According to research result, 2900-3040 m above sea level, Yedigöller Region, consist of seven large lakes, is determined to be preserved in a “Natural Park” status with Natural Park Law due to having superior geographic structure of natural, recreational potential, vegetation, wildlife features and landscape beauties. Natural Park, which is suggested and an area of 13.175,71 ha, is 6:26% of the total area. Furthermore, inventory data base has been formed then with this study for the further studies in the research area

Keywords

nature conservation, natural park, Ispir, Yedigöller, planning

İspir-Yedigöller bölgesi doğal su kaynak değerlerinin korunan alan kriterleri yönünden araştırılması

Abstract

Birçok ülke yüzyıllardır, sahip olduğu doğal güzellikleri ve biyolojik zenginlikleri korumak için önemli alanları çeşitli koruma statülerinde koruma altına almışlardır. Çalışmanın konusu olan İspir-Yedigöller bölgesi Çoruh vadisi içerisinde zengin flora ve faunası, büyüleyici topografik yapısı, doğal peyzajı ile Türkiye’de ayrıcalıklı bir yere sahiptir. Bu çalışmada, İspir-Yedigöller ve çevresine ait farklı format ve içerikteki verilerin CBS kullanılarak birbirleri ile ilişkilendirilmesi ve gerekli arazi çalışmaları yürütülmesi sonucunda, önemli kaynak değerlerinden olan doğal su kaynak değerlerinin korunan alan kriterleri yönünden araştırılması ve koruma özelliklerinin derecelendirilmesi amaç olarak hedeflenmiştir. Araştırma sonucuna göre, deniz seviyesinden yüksekliği 2900-3040 m. arasında değişen ve yedi büyük gölden oluşan Yedigöller Bölgesi, üstün doğal coğrafik yapıya, rekreasyonel potansiyele, bitki örtüsüne, yaban hayatı özelliklerine ve manzara güzelliklerine sahip olmasından dolayı Milli Parklar Kanunu kapsamında “Tabiat Parkı” statüsünde korunması gerekliliği belirlenmiştir. Önerilen Tabiat Parkı, 13.175,71 ha’lık bir alan ile toplam alanın %6.26’sını oluşturmaktadır. Ayrıca bu çalışma ile araştırma sahasında bundan sonra yapılacak çalışmalar için envanter veri tabanı oluşturulmuştur

Keywords

doğa koruma, tabiat parkı, İspir, Yedigöller, planlama

References

• Aloa, J.S., 2009. Need for biodiversity conservation in Nasarawa State, Nigeria. Biological Diversity and Conservation, (BioDiCon), Volume 2/1. 14-20
• Anonim. 1981. Şu bizim İspir, İspir Turizm Kültür ve Kalk. Derneği. Yayınları, Erzurum.
• Anonim. 2004. Yaban Hayatı Koruma Ve Yaban Hayatı Geliştirme Sahaları İle İlgili Yönetmelik. http://www.mevzuat.adalet.gov.tr/html/23026.html (24.08.2010)
• Anonim. 2007a. T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, Kaçkar Dağları Milli Parkı Uzun Devreli Gelişme Planı, Ankara.
• Anonim. 2007b. Devlet Meteoroloji Müdürlüğü Verileri
• Anonim. 2008a. http://www.coruhdogadernegi.org/Tr/pages/150.html (12.07.2010)
• Anonim. 2008b. Verçenik Dağı Yaban Hayatı Geliştirme Sahası Gelişme ve Yönetim Planı, 70-75. Erzurum
• Anonim. 2008c. Arkun Barajı, Hidroelektrik Santralı (HES) ve Malzeme Ocakları Projesi Nihai ÇED Raporu, 242-244. Ankara.
• Anonim. 2010. Uzun devreli gelişme planı ve yönetim planı teknik şartname.
• www.milliparklar.gov.tr/dkmp/oldversion/ihale/4734/.../sozlesmetasarisi.doc (04.04.2010)
• Anonim. 2014. Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü
• http://www.milliparklar.gov.tr/korunanalanlar/index.htm (02.05.2014)
• Atalay, İ. 1982. Türkiye Jeomorfolojisine Giriş. Ege Üniv. Sosyal Bilimler Fak. Dergisi, 9. 284-285.
• Atik, M., Altan, T., Artar M. 2006. Turizm ve Doğa Koruma “Güney Antalya Bölgesi”: Gelişmeler ve Sonuçları. Akdeniz Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 19/2. 165-177.
• Başar, H. 1998. Milli Parklar ve Korunan Alanların Yönetimi ve Karşılaşılan Problemler. Tabiat ve İnsan, 3. 24-38.
• Çolak, A.H. 2001. Ormanda Doğa Koruma. Milli Parklar ve Av-Yaban Hayatı Genel Müdürlüğü Yayını, Ankara.
• Demirel, Ö. 2005. Doğa Koruma ve Milli Parklar. Kardeniz Teknik Üniv., Orman Fakültesi, pp.219-37, Trabzon.
• Erinç, S. 1982. Jeomorfoloji I. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları No:2931, İstanbul.
• Güleryüz, G., Arslan H. 2001. Doğal Alanların Korunmasında Vejetasyon Mozaiği ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Tekniklerinin Önemi. Çevre Koruma Dergisi. 10/38.23-27.
• Gülez, S. 1996. A Method for Evaluating Areas for National Park Status, Environmental Management, 16/6. 811-818.
• Hepcan, Ç.C. 2008. Doğa Korumada Sürdürülebilir Bir Yaklaşım, Ekolojik Ağların Belirlenmesi ve Planlanması: Çeşme-Urla Yarımadası Örneği. Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, İzmir.
• Kaplan, S. 2003. Doğa Koruma Çalışmaları ve Yasalarımız. Kamu Yönetimi Dünyası Dergisi. 16. 29-33.
• Kopar, İ. 2008. Elmalı Mağarası (İspir-Erzurum), Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi. 18/2. 71-90.
• Özer, S., Yılmaz, H. 2008. Kars-Sarıkamış Ormanlarının Doğa Koruma Kriterleri Yönünden İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi. 39/1. 61-70.
• Türkyılmaz, B.,Z., Güney, A., Kaplan, A. 2003. Doğal Alanların Korunması Çalışmalarının İzmir/Foça Örneğinde İrdelenmesi. Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi. 40/3. 139-148.
• Yücel, M. 2005. Doğa Koruma. Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları, Adana
• Zafer, B. 1991. Türkiye’de Doğa Koruma Alanları ve Doğal Sitlerin Belirleme ve Sınıflandırılmasında Kullanılacak Kriterlerin Saptanması Amacıyla İzmir/Kemalpaşa Örneklemesine Dayalı Yöntem Araştırması, Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, İzmir.
• Zengin, M. 2007. Ardahan Kura Nehri ve Yakın Çevresi Alan Kullanımlarının Belirlenmesi ve Optimal Alan Kullanım Önerleri. Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Erzurum.