Fatsa-Sarmaşık Kaplıcasında Radon Konsantrasyonunun Belirlenmesi (Ordu İli)

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 3, 1145 - 1152, 26.09.2020

Selcen Uzun Duran Belgin Küçükömeroğlu Halim Taşkın

https://doi.org/10.17798/bitlisfen.680084

Öz

Bu çalışmada, Karadeniz Bölgesinde az sayıdaki jeotermal kaynaktan birisi olan Fatsa İlçesi, Ilıca Köyü sınırları içerisinde bulunan, Sarmaşık Kaplıcası termal tesisinde radon gazı ölçümleri yapılmıştır. Kaplıca havuz ortamı, resepsiyon, restoran olmak üzere üç kısımda hava ortamında Cr-39 ve Alpha GUARD PQ 2000 radon dedektörleri yaz ve kış mevsiminde radon gazı ölçümleri yapılmıştır. Yapılan ölçüm sonucunda elde edilen radon gazı değerleri kullanılarak kaplıca ortamında çalışan personel için yıllık etkin doz eşdeğerleri hesaplanmıştır. Ayrıca kaplıca suyu ve kaplıca tesisi içme suyunda radon gazı ölçümü yapılmıştır. Ölçüm sonuçları uluslararası limit seviyeleri ile karşılaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Termal Kaplıca, , Radon, , eşdeğer doz

Kaynakça

• 1. Valkovic V. 2000. Radioactivity in the Environment. Elsevier Science B.V., 681s. Netherlands.
• 2. Al-Jundi J. 2002. Population Doses from Terrestrial Gamma Exposure in Areas Near to Old Phosphate Mine, Russaifa, Jordan, Radiation Measurements, 35:23-28.
• 3. Wichmann HE., Heinrich J., Gerken M., Kreuzer M., Wellmann J., Keller G., Kreienbrock L. 2002. Domestic radon and lung cancer-current status including new evidence from Germany International Congress Series 1225: 247-252.
• 4. Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, 2014. Türkiye’deki Kaplıca Tesislerinde Radyoaktivite Düzeyinin Araştırılması Ve Toplam Etkin Doz Değerlendirilmesi. Teknik Rapor, Ankara.
• 5. Çelebi N., Alkan H., 1997. Evaluation of Natural Radiation in the Kestanbol Spa Region Radiation Protection Dosimety, 69(3): 227-230.
• 6. Yarar Y., Günaydı T., Çelebi N. 2006. Determination of Radon Concentrations of the Dikili Geothermal Area in Western Turkey, Radiation Protection Dosimetry, 118(1): 78-81.
• 7. Camgöz B., Saçı M.M., Bolca M., Özen F., Oruç Ö.E., Demirel N. 2010.Termal Suların Radyoaktivite ve Kimyasal İçeriklerinin İncelenmesi; İzmir, Seferihisar Bölgesi Örneği. Ekoloji, 19(76): 78-87.
• 8. Kılıç N. 2011. Kükürtlü Kaplıcaları Atatürk Rehabilitasyon Merkezindeki Radon Konsantrasyonunun Belirlenmesi. Uludağ Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek lisans tezi, 94s, Bursa.
• 9. Erees F.S., Aytas S., Sacb M.M., Yener G., Salk M., 2007. Radon Concentrations in Thermal Waters Related to Seismic Events Along Faults in The Denizli Basin,Western Turkey. Radiation measurements, 42(1): 80-86.
• 10. Ertuğral F., Yakut H., Tabar E., Akkaya R., Demirci N., Zenginerler Z. 2014. Measurements of Radon Content in the Thermal Waters in Sakarya. Special issue of the International Conference on Computational and Experimental Science and Engineering, 25-29 October, Antalya-Turkey.
• 11. Akkaya G., Kahraman A., Koray A., Kaynak G. 2016. Variation in The Radon Concentrations and Outdoor Gamma Radiation Levels in Relation to Different Geological Formations in The Thermal Regions of Bursa, Turkey. Journal of Radiological Protection, 36(3): 490.
• 12. Oner F., Yigitoglu I., Yalim H.A. 2013. Measurements of Radon Concentratıons In Spa Waters In Amasya, Turkey. Radiation Protection Dosimetry 157(2); 221-224.
• 13. Tabar E., Yakut H. 2014. Radon measurements in water samples from the thermal springs of Yalova basin, Turkey. Journal of Radioanalytical and Nuclear Chemistry, 299(1): 311-319. 14. Uzun Duran S., Küçükömeroğlu B., Damla N., Taşkın H., Celik N., Cevik U., Ersoy H. 2016. Radioactivity Measurements and Risk Assessments of Spa Waters in Some Areas in Turkey, Isotopes in Environmental and Health Studies. 53(1): 91-103.
• 15. Uzun Duran S., Küçükömeroğlu B., Çevik U., Çelik N. , Taşkin H. , Ersoy H. 2019. Radioactivity measurements in spas of central and Eastern Black Sea region, Turkey , Internatıonal Journal Of Radıatıon Research, no.17(3): 383-391.
• 16. Şahin T. 2019. Ordu İli Fatsa İlçesi Jeotermal Enerji Potansiyelinin Isıtma Sistemlerinde Kullanımı. Ordu Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 97s, Ordu.
• 17. Papastefanou C. 2002. An Overview of Instrumentation for Measuring Radon in Soil Gas and Groundwaters, Journal of Environmental Radioactivity, 63(3): 271-283.
• 18. Nikolov J., Todorovic N., Petrovic P.T., Forkapic S., Mrdja D., Bikit I., Krmar M., Veskovic M. 2012. Exposure to radon in the radon spa Niska Banja, Serbia Radiation Measurements 47(6):443-450.
• 19. Saphymo GmbH, AlphaGUARD AquaKIT el kitabı, 2014, Almanya.
• 20. Todorovic N., Nikolov J., Forkapic S., Bikit I., Mrdja D., Krmar M., Veskovic M., 2012. Public Exposure to Radon in Drinking Water in Serbia. Applied Radiation and Isotopes, 70(3): 543-549.
• 21. Kürkçüoğlu M.E., Tozun F. 2015. Isparta İl Merkezindeki İş Yerlerinde Atmosferik Radon Ölçümleri. SDU Journal of Science (E-Journal), 10 (1): 62-74.
• 22. WHO, 2008. Guidelines for third edition recommendations drinking-water quality, vol 1. World Health Organization, Geneva.
• 23. US-EPA, United States Environmental Protection Agency 1991. National primary drinking water regulations for radionuclides. Federal Register: 33050-33127.
• 24. Puglies M., Quarto, M., Roca V. 2014. Radon Concentrations in Air and Water in The Thermal Spas of Ischia Island. Indoor and Built Environment, 23(6): 823-827.
• 25. Campos M.P., Pecequilo B.R.S., Mazzilli B.P. 2010. Rn-222 and Pb-212 Exposures at a Brazilian Spa. Radiation Protection Dosimetry 141(2):1-5.
• 26. Song G., Zhang B., Wang X., Gong J., Chan D., Bernett J., Lee S. C. 2005. Indoor radon levels in selected hot spring hotels in Guangdong, China. Science of the Total Environment, 339(1-3): 63-70.
• 27. Geranios A. Nikolopoulos D, Louizi A, Karatzi A. 2004. Multiple radon survey in spa of Loutra Edipsou (Greece). Radiation Protection Dosimetry, 112(2): 251-258.
• 28. Silva A.S., Dinis M.L., Pereira A.J.S.C., Fiúza A. 2015. Radon levels in Portuguese thermal spas. In Proceedings of the, Third International Conference on Radiation and Application in Various Fields of Research, RAD2015, (218). 8-12 June, Budva, Montenegro.