Alüvyon Özelliklerinin Homojen Dolgu Barajların Stabilitesine ve Kazı Derinliklerine Etkisinin Araştırılması

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 1, 143 - 148, 21.03.2021

Uğur Şafak Çavuş

https://doi.org/10.17798/bitlisfen.684701

Öz

Bu çalışma da, sıkı ve yumuşak alüvyon temeller üzerine oturan 30m yükseklikteki homojen kil dolgu bir barajın, memba ve mansap şevlerinin stabilitesine, şev eğimlerine ve temel sıyırma kazılarının derinliğine alüvyon özelliklerinin etkisi araştırılmıştır. Analiz sonuçları baraj güvenliği ve kazı-dolgu maliyetleri açılarından değerlendirilmiştir. Çalışma neticesinde, alüvyonun sıkılık derecesi düştükçe, kayma yüzeylerinin alüvyona kadar nüfuz ettiği ve minimum güvenlikli kayma yüzeylerinin daha derin ve büyük olduğu görülmüştür. Bu nedenle, bu tür alüvyonlarda baraj altında sıyırma kazılarının daha derin yapılmasının daha sağlıklı olacağı ve ayrıca dolgu şevlerinin de daha yatık yapılmasının uygun olacağı sonucuna varılmıştır. Alüvyonun sıkılığı arttıkça şev kayma yüzeyleri sığ kalarak alüvyon zemine nüfuz etmemekte, alüvyon temelin yüzeyine yakın ve baraj dolgusunun içerisinde kalmaktadır. Bu nedenle, sıkı alüvyon temeller üzerine oturan baraj dolgularında temelde az bir alüvyon sıyırma kazısı yapmanın yeterli olacağı sonuncuna varılmıştır. Ayrıca, baraj dolgusunun memba mansap şev güvenliğinin, yumuşak alüvyon zeminlerde olduğunun tersine, sıkı alüvyon zeminler üzerine oturan homojen kil dolgu barajlarda daha fazla olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Homojen kil dolgu baraj, alüvyon, nümerik sızma analizi, şev stabilitesi

Kaynakça

• Ağıralioğlu N. 2007. Baraj planlama ve Tasarımı. Cilt 1, Su Vakfı Yayınları, İstanbul, 1-262.
• United States Department of the Interior Bureau of Reclamation, 1987. Design of Small Dams. Third edition, A water Resources Technical Publication, 1-827.
• US Bureau of Reclamation, 2012. Embankment Dams-Embankment Dam Design. Design standards, 13: 100.
• French Committee on Large Dams, 2002. Small Dams Guidelines for Design, Construction and Monitoring. Coordination: Gérard Degoutte. Translation: Links, Le Bourget du Lac (France) and Robert Chadwick (UK), 1-173.
• Devlet Su işleri, DSİ, 2000. Baraj Projesi Yapımı Teknik Şartnamesi. http://www.dsi.gov.tr/docs/proje-teknik-şartnameler/baraj-projesi-yapım-teknik-şartnamesi (Erişim tarihi: 21.02.2014).
• Rocscience 2011. Slide 6.009-2D limit equilibrium slope stability analysis.
• Bishop A.W. 1955. The Use of the Slip Circle in the Stability Analysis of Slopes. Geotechnique, 5: 7-17.