Bitlis Yöresinde Yetişen Plantago lanceolata (Yılan Otu) Bitkisinin Antioksidan ve Antimikrobiyal Özelliklerinin Araştırılması

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 2, 287 - 295, 07.06.2021

Canan Akbalık , Oğuz Ayhan Kireçci , Mehmet Fırat İbrahim Şahin F. Çağlar Çelikezen

https://doi.org/10.17798/bitlisfen.827636

Cited By: 2

Öz

Bitkiler, eski çağlardan günümüze kadar çeşitli tedavi yöntemlerinde kullanılmıştır. Sunulan çalışma ile Bitlis yöresinde geleneksel olarak tüketilen Plantago lanceolata’nın antioksidan ve antimikrobiyal özellikleri ile süperoksit dismutaz ve glutatyon-s-transferaz enzim aktiviteleri yanında Fe, Zn ve Cu düzeyleri incelendi. Antioksidan özellikleri DPPH metodu ve süperoksitdismutaz ile glutatyon-S-transferaz enzim aktiviteleri saptanarak belirlendi. Antimikrobiyal özellikleri disk difüzyon metodu, iz mineral düzeyleri ise spektrofotometrik olarak tespit edildi. Elde edilen sonuçlar, Tatvan’dan toplanan bitki örneklerinin en yüksek antioksidan aktiviteye sahip olması yanında süperoksit dismutaz ve glutatyon-s-transferaz aktivitesi ve iz mineral miktarı açısından da daha zengin içeriğe sahip olduğunu gösterdi. Bunlara ek olarak, Adilcevaz’dan alınan örnekler dışındaki bitki numuneleri kullanılan mikroorganizmalar üzerine zayıf antimikrobiyal etki sergiledi. Sonuç olarak, elde edilen veriler Bitlis yöresinde yetişen Plantago lanceolata’nın ileri çalışmalar için önemli bir aday olabileceğini gösterdi.

Anahtar Kelimeler

Plantago lanceolata, Antioksidan, Antimikrobiyal, DPPH, İz elementler

Kaynakça

• Baytop T. 1984. Türkiye’de Bitkiler ile Tedavi. Sanal Basımevi, İstanbul.
• Farnsworth N.R., Akerev O., Bingel A.S. 1985. The Bullettion of WHO, 63: 9865-9871.
• Samuelsen A.B. 2000. The Traditional Uses, Chemical Constituents and Biological Activities of Plantago major L. Journal of Ethnopharmacology Sciences, 71: 1-21.
• Kuranel E. 2012. Plantago lanceolata Bitkisinin Yara İyileştirici Özelliklerinin Araştırılması. Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Fons F., Rapior S., Gargadennec A., Andary C., Bessiere J.M. 1998. Volatile components of Plantago lanceolata (Plantaginaceae). Acta Bot Gall. 145. 265-269.
• Wichtl M., Anton R. 1999. Plantes the´Rapeutiques. Paris, 415-8.
• Chiang L.C., Chiang W., Chang M.Y., Ng L.T., Lin C.C. 2002. Antiviral Activity of Plantago major Extracts and Related Compounds in vitro. Antiviral Research, 5: 53-62.
• Fleer H., Verspohl E.J. 2007. Antispasmodic Activity of an Extract from Plantago lanceolata L. and Some isolated Compounds. Phytomedicine, 14: 409-415.
• Madaus G. 1936. Lehrbuch der Biologischen Heilmittel (III). Georg Thieme Verlag, Heilpflanzen, Leipzig, 2159-2164.
• Ghedira K., Goetz P., Le Jeune R. 2008. Plantago major L. et Plantago lanceolata L. (Plantaginaceae). Phytothe´rapie, 6: 367-371.
• Koçak M.S. 2011. Sinirli Ot (Plantago lanceolata L.) Bitkisinin Çözücü Özütlerinin Antioksidan Aktivitelerinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Isparta.
• Güner A., Aslan S., Ekim T., Vural M., Babaç M.T. (edlr.). 2012. Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını, İstanbul.
• Brand-Williams W., Cuvelier M.E., Berset C. 1995. Use of a free-radical method to evaluate antioxidant activity. Food Sci. Technol.-Lebensm.-Wiss. Technol., 28 (1): 25-30.
• Mc Cord J.M., Fridavich I. 1969. Superoxide Dismutase Anenzymic Function for Erythrocuprein. Biologial Chemistry, 244: 6049-6055.
• Barry A.L., Thornsberry C. 1985. Susceptibility Tests: Diffusion Test Procedures. (In: Lennette EH, Balows A, Hausler WJ, Shadomy HJ) Manual of Clinical Microbiology, Washington DC, Am. Soc. For Microbiol., 978-987.
• Habig W.H., Pabst M.J., Jakoby W.B., 1974. Glutathione S-transferases. first enzymatic step mercapturic acid formation. J. Biol. Chem., 249: 7130-7139.
• Dalar A., Türker M., Konczak I. 2012. Antioxidant Capacity and Phenolic Constituents of Malva neglecta Wallr. and Plantago lanceolata L. from Eastern Anatolia Region of Turkey. Journal of Herbal Medicine, 2: 42-51.
• Yiğit Z. 2013. Sinir Otu (Plantago major L.) Bitkisinin Antioksidan Kapasitesi, Bazı İz Elementler (Cu, Zn, Fe Ve Mn ) ve Vitamin C Düzeylerinin Araştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
• Gaälvez M., Martı´N-Cordero C., Houghton P.J., Ayuso M.J.S. 2005. Antioxidant Activity of Methanol Extracts Obtained from Plantago Species. Journal of. Agriculture and. Food Chemistry, 53: 1927-1933.
• Choi S.Y., Jung S.H., Lee H.S., Park K.W., Yun B.S., Lee K.W. 2008. Glycationinhibitory Activity and the Identification of an Active Compound in Plantago asiatica Extract. Phytotherapy Research, 22: 323-329.
• Nebert D.W., Vasiliou V. 2004. Analysis of the Glutathione S-transferase (GST) Gene Family. Human Genomics, 1 (6): 460-464.
• Fridovich I. 1995. Superoxide Radical and Superoxide Dismutases. Annual Review of Biochemistry, 64: 97-112.
• Dringen R., Pawlowski P.G., Hirrlinger J. 2005. Peroxide Detoxification by Brain Cells. J Neurosci Research, 79: 157-165.
• Ren H.X., Wang Z.L., Chen X., Zhu Y.L. 1999. Antioxidative Responses to Different Altitudes in Plantago major. Environmental and Experimental Botany, 42 (1): 51-59.
• Nostro A., German`o M.P., D’Angelo V., Marino A., Cannatelli M.A. 2000. Extraction Methods and Bioautography for Evaluation of Medicinal Plant Antimicrobial Activity. Letters in Applied Microbiology, 30 (5): 379-384.
• Karakas P.F., Yildirim A., Turker A. 2012. Biological Screening of Various Medicinal Plant Extracts for Antibacterial and Antitumor Activities. Turkish Journal of Biology, 36 (6): 641-652.
• Bazzaz B.S., Haririzadeh G. 2003. Screening of Iranian Plants For Antimicrobial Activity. Pharmaceutical Biology, 41 (8): 573-583.
• Akkuş İ. 1995. Serbest Radikaller ve Fizyopatolojik etkileri. Mimoza Yayıncılık, Konya.
• Aruoma O.I. 1994. Nutrition and Health Aspects of Free Radicals And Antioxidants. Food and Chemical Toxicology, 32: 671-683.
• Scandalios J.G. 2002. The rise of ROS. Trends in Biochemical Sciences, 27 (9): 483-486.
• Mau J.L., Chao G.R., Wu K.T. 2001. Antioxidant Properties of Methanolic Extracts from Several Mushrooms. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 49: 5461-5467.
• Gülçin İ. 2005. The Antioxidant and Radical Scavenging Activities of Black Bepper (Pipernigrum) seeds. International Journal of Food Sciences and Nutrition, 56: 491-499.