Mimarlıkta Bir Uygulama Olarak Yerleştirme: Genç Mimarlar Programı (YAP)

Yıl 2024, Cilt: 3 Sayı: 1, 1 - 24, 01.02.2024

Büşra Orkan , Ayşen Cevriye Benli

https://doi.org/10.58850/bodrum.1334151

Öz

Yirminci yüzyılda sanatsal bir anlatım biçimi olarak ortaya çıkan yerleştirmeler, çoğunlukla geçici yapıda, yere-özgü, üç boyutlu ve izleyicinin katılımıyla anlamını tamamlayan sanat yapıtlarıdır. Mimarlığın ana uğraşı olan mekâna yayılan yerleştirmeler, günümüzde mimarlar tarafından yaygın olarak kullanılan bir uygulama olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu doğrultuda çalışma mimari yerleştirmelerin disiplindeki kullanım alanlarını ortaya koymayı ve alana katkılarını tartışmayı amaçlamaktadır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden, gözlem, yazılı ve görsel kaynakların analizi ve internet veri tabanlarından yararlanılmıştır. Çalışma üç ana bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde yapılan literatür incelemesi doğrultusunda yerleştirme sanatı ele alınmış, ardından yerleştirme sanatı ile mimarlığın ilişkisi araştırılmıştır. Son bölümde ise ulaşılan kaynakların analizi doğrultusunda Genç Mimarlar Programı (YAP) kapsamında uygulanan mimari yerleştirmelerden oluşan bir örneklem kümesi belirlenmiş ve tasarımların odak noktası, işlev ve mekânsal etkileri üzerinden incelenmiştir. Sonuç olarak mimari yerleştirmelerin mimarlığın diğer disiplinler ile ilişkisini ortaya koyan deneysel ve sorgulayıcı nitelikte çalışmalar olduğu görülmektedir. Bu doğrultuda mimari bir keşif aracı olarak kullanılan yerleştirmelerin mimarlık alanının geleceği açısından önemli olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Mimarlık, Yerleştirme, Sanat, Mekân

Destekleyen Kurum

Bu çalışmanın üretildiği tez, Toros Üniversitesi BAP komisyonu tarafından 2020-LEE-AB-1 kodlu Bilimsel Araştırma Projesi olarak kabul edilmiş ve desteklenmiştir.

Proje Numarası

2020-LEE-AB-1

Installation as a Practice in Architecture: Young Arhitects Program (YAP)

Öz

Emerging as a form of artistic expression in the twentieth century, installations are mostly temporary, site-specific, three-dimensional works of art that complete their meaning with the participation of the spectator. Spread across the space, which is the main occupation of architecture, installations appear as a widely used practice by architects today. In this direction, the study aims to reveal the areas of use of architectural installations in the discipline and to discuss their contributions to the field. The study utilized qualitative research methods such as observation, analysis of written and visual documents and internet databases. The study consists of three main sections. In the first part, installation art is discussed in line with the literature review, and then the relationship between installation art and architecture is investigated. In the last phase, a sample set of architectural installations implemented within the scope of the Young Architects Program (YAP) was determined in line with the analysis of the sources accessed and examined through the focal point, function and spatial effects of the designs. As a result, it is seen that architectural installations are experimental and questioning studies that reveal the relationship between architecture and other disciplines. In this direction, it is thought that the installations used as an architectural exploration tool are important for the future of the architectural field.

Anahtar Kelimeler

Architecture, Installation, Art, Space

Proje Numarası

2020-LEE-AB-1

Kaynakça

• Altınyıldız Artun, N. (2014). Mimarlığı baştan çıkarmak. N. Altınyıldız Artun (Ed.), Sürrealizm/Mimarlık: Mekân sanatı içinde (s. 11-56). İletişim Yayınları.
• Antmen, A. (2008). Sanatçılardan yazılar ve açıklamalarla 20. yüzyıl batı sanatında akımlar. Sel Yayıncılık.
• Archdaily. (2022). The Playground / Architensions. https://www.archdaily.com/980374/the-playground-architensions?ad_medium=gallery (20.05.2022).
• Artun, A. (2012). Erotik katedral: Kurt Schwitters’ın mimarlığa oyunu. N. Altınyıldız Artun & R. Ojalvo (Ed.), Arzu mimarlığı: Mimarlığı düşünmek ve düşlemek içinde (s. 47-72). İletişim Yayınları.
• Artun, A., Tüzel M., & Altınyıldız Artun N. (2016). Dadanın 100. yılı/ Merz dergisi: Dada, de Stijl, Konstrüktivizm ittifakı. E-skop. https://www.e-skop.com/skopbulten/dadanin-100-yili-merz-dergisi-dada-de-stijl-konstruktivizm-ittifaki/3183 (10.08.2023).
• Berman, I., & Burnham, D. (2016). Expanded field: Architectural installation beyond art. Applied Research and Design Publishing.
• Bishop, C. (2012). Installation art: A critical history. Tate Publishing.
• Bonnemaison, S., & Eisenbach, R. (2009). Installations by architects: Experiments in building and design. Princeton Architectural Press.
• Bonnemaison, S., Eisenbach, R., & Gonzalez, R. (2006). Introduction. Journal of Architectural Education, 59(4), 3-11.
• Cambridge Dictionary. (t.y.). Installation. Cambridge dictionary içinde, https://dictionary.cambridge.org/tr/s%C3%B6zl%C3%BCk/ingilizce/installation (08.11.2023).
• Demos, T. J. (2014). Duchamp’ın labirenti: First papers of surrealism, 1942. N. Altınyıldız Artun (Ed.), Sürrealizm/mimarlık: mekân sanatı içinde (s. 325-370). İletişim Yayınları.
• Dream The Combine. (2018). Hide & Seek. https://www.dreamthecombine.com/hide-and-seek (19.05.2022). Gombrich, E. H. (2008). Sanatın öyküsü (E. Erduran & Ö. Erduran, Çev.). Remzi Kitabevi.
• Jenny Sabin Studio. (2017). Lumen. https://www.jennysabin.com/lumen (19.05.2022).
• Koro, A. (2014). The wall and the canvas: Lissitzky’s spatial experiments and the white cube. Art & Cult, 1(13), 26-36.
• Krauss, R. (1987). Sculpture in the expanded field. H. Foster (Ed.), The anti-aesthetic essays on postmodern culture içinde (s. 31-42). Bay Press.
• MoMA | The Museum of Modern Art. (2019). Young Architects Program (YAP). https://www.moma.org/calendar/groups/8 (07.05.2022).
• O’Doherty, B. (2010). Beyaz küpün içinde: Galeri mekanının ideolojisi (A. Antmen, Çev.). Sel Yayıncılık.
• Özayten, N. (1997). Yerleştirme. Z. Rona & M. Beykan (Ed.), Eczacıbaşı sanat ansiklopedisi içinde (C. 3). Yapı Endüstri Merkezi Yayınları.
• Özdamar, E. G. (2003). Yerleştirme sanatı açısından mimari yerleştirmeler [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi].
• Pattu Architecture. (2015). Katı Olan Her Şey. https://www.pattu.net/katiolanhersey/ (19.05.2022).
• Reiss, J. H. (1999). From margin to center: The spaces of installation art. MIT Press.
• Rosenthal, M. (2003). Understanding installation art: From Duchamp to Holzer. Prestel.
• SO? Architecture and Ideas | Mimarlık ve Fikriyat. (2013). Sky spotting stop. https://www.soistanbul.com/sky-spotting-stop (18.05.2022).
• SO – IL. (2010). Pole Dance. http://so-il.org/projects/pole-dance (15.02.2022).
• Tükel, U. (1997a). Kaprow, Allan. Z. Rona & M. Beykan (Ed.), Eczacıbaşı sanat ansiklopedisi içinde (C. 2). Yapı Endüstri Merkezi Yayınları.
• Tükel, U. (1997b). Lissitzky, El. Z. Rona & M. Beykan (Ed.), Eczacıbaşı sanat ansiklopedisi içinde(C. 2). Yapı Endüstri Merkezi Yayınları.