Measuring the Consciousness Levels of Farmers About Pest Control: A Case Study in Çarşamba District of Samsun Province

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 2, 62 - 70, 01.07.2021

Aybike Bayraktar İsmet Boz

https://doi.org/10.52704/bssocialscience.819352

Öz

The aim of the study is to measure the level of consciousness of the farmers who earn their living from crop production in the Samsun province Çarşamba county in the selection and use of pesticides, and to compare this level of consciousness in terms of socioeconomic characteristics and communication behaviors. The data used in the study were collected through face-to-face questionnaires with 112 farmers from the district determined by random stratified sampling method in March 2018. The consciousness level of the farmers about agricultural pesticides was determined by the scores given to the questions prepared in four sub-sections (spraying, environment, health and purchasing) and the sum of these four parts constituted the total a consciousness score. According to the research findings, the consciousness level of the farmers varied between 87 and 152. The level of consciousness varied according to socioeconomic characteristics of agricultural income, annual budget allocated to agriculture, land size, gender and agricultural experience. Two communication behavior variables in which the level of consciousness differed were the frequency of traveling to the district center and the frequency of traveling to the city center. In the study, it is recommended to carry out various training and extension activities with the participation of Agriculture and Forestry provincial and district directorates, farmer organizations, consumer organizations, universities and other relevant stakeholders in order to increase the level of consciousness of farmers on pesticides.

Anahtar Kelimeler

Pest control, Environmental awareness, Pesticides, Attitude and behavior

Çiftçilerin Tarımsal Mücadele Hakkındaki Bilinç Düzeylerinin Ölçülmesi: Samsun İli Çarşamba İlçesi Örneği

Öz

Araştırmanın amacı Samsun ili Çarşamba ilçesinde geçimini bitkisel üretimden sağlayan üreticilerin tarımsal mücadele ilaçları seçimi ve kullanımındaki bilinç düzeylerinin ölçülmesi ve ölçülen bu bilinç düzeyinin sosyoekonomik özellikler ve iletişim davranışları bakımından karşılaştırılmasıdır. Araştırmada kullanılan veriler ilçeden tesadüfi tabakalı örnekleme metodu ile belirlenen 112 çiftçi ile 2018 yılı mart ayında yüz yüze yapılan anketlerle toplanmıştır. Çiftçilerin tarımsal mücadele ilaçları hakkındaki bilinç düzeyleri dört alt kısımda (ilaçlama, çevre, sağlık ve satın alma) hazırlanan sorulara verilen skorlarla belirlenmiş ve bu dört kısmın toplamı toplam bilinç skorunu oluşturmuştur. Araştırma bulgularına göre çiftçilerin bilinç düzeyi 87 ile 152 arasında bir değişim göstermiştir. Bilinç düzeyi sosyo-ekonomik özelliklerden tarımsal gelir, tarıma ayrılan yıllık bütçe, arazi büyüklüğü, cinsiyet ve tarımsal deneyime göre farklılık göstermiştir. Bilinç düzeyinin iletişim davranışları bakımından farklılık gösterdiği iki değişken ise ilçe merkezine gidiş sıklığı ve il merkezine gidiş sıklığı olmuştur. Araştırmada ilçede çiftçilerin tarımsal mücadele ilaçları konusunda bilinç düzeylerini artırmak için başta Tarım ve Orman il ve ilçe müdürlükleri, çiftçi örgütleri, tüketici örgütleri, üniversite ve diğer ilgili paydaşların katılımı ile çeşitli eğitim ve yayım çalışmalarının yapılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Tarımsal mücadele, Çevre bilinci, Pestisit, Tutum ve davranış

Kaynakça

• Ağaoğlu YS, Ayfer M, Fidan Y, Köksal İ, Çelik M, Abak K, Gülşen Y. 1987. Bahçe bitkileri. Ankara Ünv, No:31, Ankara, Türkiye.
• Akar Ö, Tiryaki O. 2018. Antalya ilinde üreticilerin pestisit kullanımı konusunda bilgi düzeyi ve duyarlılıklarının araştırılması. SDÜ Zir Fak Derg, 13(1): 60-70.
• Akbay C, Yurdakul O. 1993. Aşağı Seyhan ovasında tarımsal savaş ilaçlarının pazarlanması ve tarım işletmelerinin karşılaştıkları sorunlar. ÇÜ Zir Fak Derg, 8(1): 13-28.
• Akbay C, Yurdakul O. 1993. Aşağı Seyhan ovasında tarımsal savaş ilaçlarının kullanımı ve ekonomik analizi. ÇÜ Zir Fak Derg, 8(2): 15-30.
• Alben E. 2013. Kahramanmaraş ili Türkoğlu ilçesinde çiftçilerin zirai ilaçları bilinçli bir şekilde kullanmalarına etki eden faktörler, Yüksek Lisans Tezi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Kahramanmaraş, Türkiye.
• Alben E, Boz İ. 2014. Kahramanmaraş ili Türkoğlu ilçesinde çiftçilerin zirai ilaç kullanımı, mevcut sorunlar ve çözüm önerileri. XI. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, 1614-1621, 3-5 Eylül 2014, Samsun, Türkiye.
• Anonim. 2020. Çarşamba Belediyesi. URL: http://www.carsamba.bel.tr/index.php/kent-rehberi/ilce-tarihi (erişim tarihi: 21.07.2020).
• Bayraktar A, Boz I. 2020. Attitudes and behaviours of farmers in using of pesticides in Çarşamba district of Samsun. Turkish J Agri-Food Sci and Tech, 8(2): 392-398.
• Bayraktar SM. 2014. Harran ovasında tarımsal ilaç kullanımının ekonomik analizi, Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Kahramanmaraş, Türkiye.
• Bora T. 2002. Bitki hastalıklarıyla biyolojik savaşta gelişmeler ve Türkiye’de durum. Türkiye, 5: 4-7.
• Bulut H, Tamer A. 1996. Pestisit kullanımının azaltılması ile ilgili politika ve stratejiler. II. In Symposium National Pest Eradication Chemicals, 18-20, Turkey.
• Demircan V, Yılmaz H. 2005. Isparta ili elma üretiminde tarımsal ilaç kullanımının çevresel duyarlılık ve ekonomik açıdan analizi. Ekoloji, 14(57): 15-25.
• Durmuşoğlu E, Tiryaki O, Canhilal R. 2010. Türkiye’de pestisit kullanımı, kalıntı ve dayanıklılık sorunları. Türkiye Ziraat Müh, 7: 11-15.
• Erdil M, Tiryaki O. 2020. Manisa İli’nde çiftçilerin tarım ilaçları kullanımı konusundaki bilinç düzeyi ve duyarlılıklarının araştırılması. ÇOMU Fen Bil Enst Derg, 6(1): 81-92.
• Eryılmaz GA, Kılıç O. 2018. Türkiye’de sürdürülebilir tarım ve iyi tarım uygulamaları. Tarim ve Doga Derg, 21(4): 624-631.
• Eryılmaz GA, Kılıç O. 2019. Çevre koruma amaçlı tarımsal eğitimlerin çiftçi davranışlarına etkisi: Samsun ili Bafra ilçesi örneği. Turk J Agric Res, 6(3): 336-341.
• Eryılmaz GA, Kılıç O, Boz İ, Kaynakçı C. 2020. Süt sığırcılığı yapan işletmelerin tarımsal yeniliklerin benimsenmesi ve bilgi kaynakları yönünden değerlendirilmesi: Samsun ili Bafra ve Canik ilçeleri örneği. Iğdır Üniv Fen Bil Enst Derg, 10(2): 1361-1369.
• FAO. 2020. Statistical data of FAO. URL: http://www.fao.org/faostat/en/#home (erişim tarihi: 20.08.2020).
• Karabat S, Atış E. 2012. Manisa ili bağ alanlarında kullanılan tarımsal ilaçların gıda güvenliğine etkisinin koşullu değerlendirme yöntemiyle analizi. Ege Üniv Zir Fak Derg, 49(1):17-25.
• Önen C, Avcı S, Güneş G. 2015. Çiftçilerin tarım ilaçlamasında kullandığı koruyucu sağlık önlemleri. Türkiye Halk Sağlığı Derg, 13(2): 147-154.
• Peker AE. 2012. Konya ili domates üretiminde tarımsal ilaç kullanımına yönelik çevresel duyarlılık analizi. Iğdır Üniv Fen Bil Enst Derg, 2(1): 47-54.
• Saruhan İ, Şen M. 2012. Farklı fındık çeşitlerinde fındık kurdunun (Curculio nucum COL.: Curculionidae) zarar oranı. Anadolu Tar Bil Derg, 27(2): 70-75.
• Toros S, Maden S, Sözeri S. 1991. Tarımsal savaşım yöntem ve ilaçları. Ankara Üniv ZirFakYay, 1222, Ankara, Türkiye.
• TÜİK. 2020. Türkiye İstatistik Kurumu. URL: :http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist (erişim tarihi: 20.08.2020).
• Yamane T. 2001. Temel Örnekleme Yöntemleri, (1. Baskı). Çev. A. Esin, M.A Bakır, C. Aydın ve E. Gürbüzsel. Literatür Yayıncılık, İstanbul, Türkiye.
• Yurdakul O, Özgür AF, Akbay C. 1994. Çukurova’da tarımsal ilaç kullanımının ekonomik analizi. TOAG-922 Nolu Proje Kesin Raporu, Adana, Türkiye.