Estetik ve Çocuk Edebiyatı İlişkisi

Yıl 2013, Cilt: 2 Sayı: 1, 240 - 252, 10.06.2013

Ümit Yegen

Öz

Çocuk gelişimi ve eğitimi; iletişim, iş birliği, öğrenme, sorgulayan, üreten ve tüm bunları yaparken de ezberciliği dışarıda tutan bir eğitim sistemini zorunlu kılar. Tüm bu kavramlardan yola çıkarsak, eğitim kurumlarında sanat eğitimi ve edebi ürünlerdeki estetik duyguların vurgulanması önem kazanmaktadır. Aynı zamanda sanat eğitimi, düşünce ve yetenekleri de geliştirmekte en önemli yöntem olarak karşımıza çıkmaktadır.Estetik bakış açısı oluşturulan çocukta hayat disiplini kazandırılır. Çünkü estetik duygular güzeli hatırlatır ve hazırlar. Yapma, görme, algılamada farklılık, estetik duyarlılık, edebi ürünü tanıma değerlendirme süreci ancak estetik duyarlılıkla ortaya çıkar. Estetik duyarlılık kazanan çocuk, etrafında fark etmediği biçimleri anlamlandırmaya, okuduğu edebi ürünleri de estetik algı ile beraber şekillendirmeye başlar. Çocuk edebiyatı çerçevesinde ortaya çıkan ürünler, çocukta merak duygusunu tetiklemeli, onu düşündürtebilmelidir. Böylelikle sanat eğitimi ile estetik algı ve duyarlılık kazanan çocuk edebi üründen o hazzı alacaktır. Çocuğun zihinsel becerilerini geliştirme noktasında sanat eğitimi ile çocuk edebiyatı ürünleri aynı veya birbirini tamamlayıcı özellikleri sergilemelidir.Bu çalışmada çocuk edebiyatı; estetik ve sanat eğitimi ilişkisi kurulmaya çalışılmış. Estetik duyarlılık ile sunulacak çocuk edebiyatı ürünlerinin; üretken, sorgulayan ve problem çözme becerisine sahip bireylerin toplumsal gelişim sürecinde sağlıklı olarak yetiştirilmesindeki etkisinin gösterilmesi hedeflenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Estetik Duygu, Sanat Eğitimi, Çocuk Edebiyatı

Relationship between Aesthetics and Children's Literature

Öz

This study aims to reveal the relationship between aesthetics and children's
literature. The study was conducted through survey technique. Submission of the message in children's
books is very important. In this regard, it was sought to express that children's literature writers should
be concerned as to "how they should write" and that they have to eliminate this concern due to
employment of aesthetics and deliver same to the readers through this way. An individual acquiring
aesthetic feelings within the framework of aesthetic education, will not encounter hardship in choosing
quality products in children's literature. The importance of acquisition of aesthetic emotions in
childhood is an undeniable reality. Being oriented to beautiful and better may become possible but with
an aesthetic point of view. Internalization of this orientation through children must be ensured by virtue
of children's literature. The existence of children's literature with aesthetic emotions will ensure the
concept of children's literature merge with what is good and beautiful. A child reading books including
aesthetic elements and thereby orienting him to beauty will acquire literary sensitivity and add value to
the society thanks to this sensitivity. The readers’ concerns to access to beauty and pursuit to finding
the best will increase the number of children's literature books thereby leading children's literature
writers to produce works within the framework of aesthetic concern. These books will allow an
individual grown up within the framework of aesthetic education, to be able to grasp the essence. As
such the individual will be able to internalize the concepts of taking pleasure from literary works and
enjoyment thereof.

Anahtar Kelimeler

Aesthetic Emotion, Art Education, Children's Literatur

Kaynakça

• Aslan, A. (1996). Felsefeye Giriş. Ankara: Vadi Yayınları.
• Bozkurt, N. ( 2000). Sanat ve Estetik Kuramları. İstanbul: Asa Kitabevi.
• Cevizci, A. (1994). Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Çellek, T. (2003). Sanat ve Bilim Eğitiminde Yaratıcılık. Pivolka, 2(8) 4-11.
• Duymaz, R.(2007 ). Aşık Veysel Estetiği. http://turkoloji.cu.edu.tr/halkbilim (Erişim Tarihi:2012, 4 Kasım).
• Erdem, P.( 2010). 3-7 Yaş Çocuklarının Estetik Algılarının Gelişimi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniveristesi, Ankara.
• Edoğan, Y. (2008). Zeynep Cemali Öykü ve Romanlarında Çocuk ve Eğitim Teması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çanakkale 18 Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Erkal, M., Albayrak, M.( 2005). Çocukta Estetik Duygunun Gelişimi, Harf ve Rakamların Yazılışlarındaki Yanlışlıklar. Journol Of Graduate School Of Social Sciences. 6, 2-3.
• Erinç, M., S. ( 1998). Sanatın Boyutları. İstanbul: Çınar Yayınları.
• Geiger, M.( 1985). Estetik Anlayış. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Gültekin T. ( 2011) Sanat Eğitiminde Estetik Değerlerin Gelişimi Sürecinde Çocuk, Kırgızistan- Celalabat Türk Sosyal Bilimler Enstitüsü E- Dergisi. 24, 1-14.
• Gökay, M., Demir, A. ( 2006). Farklı Eğitim Seviyelerinde Estetik Beğeni, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 16, 329-342.
• İscan, A., Efendioglu, S. ve Ada, S. (2007). Türkçe Ders Kitaplarında Yer Alan Edebi Metinlerin Öğrenciler Estetik Zevk Kazandırmadaki Rolü, Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. 1, 59- 76.
• Kağan. M. ( 1993). Estetik Bilincin ÖnTarihi. http://www.halksahnesi.org/incelemeler (Erişim Tarihi: 2012, 1 Kasım).
• Kağan.M. (1993).EstetikDüşüncesi Tarihine Kısa Bakış. http://www.halksahnesi.org/incelemeler ( Erişim Tarihi: 2012, 1 Kasım).
• Karasar N.(2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel.
• Kılıç, S. (2001). Estetik Politika/Politize Sanat’ın Toplumun Sosyo-Kültürel Yapılanma Sürecine Etki ve Katkıları. http://www.asosindex.com. (Erişim Tarihi: 2012, 2 Kasım).
• Oğuzkan, F. ( 2010). Çocuk Edebiyatı (9.Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Özsoy, T. ( 2007). İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Popüler Kültür Görünümlerine Estetik Yönden Eleştirileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Zonguldak.
• Sebik, C. ( 2012). Sanat Eğitiminde Bir Estetik Problem Olarak Kitsch ve Sanat Ayrımı. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Sena, C.( 1972). Estetik, Sanat ve Güzelliğin Felsefesi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Sever, S. ( 2003). Çocuk ve Edebiyat. Ankara: Kök Yayıncılık.
• Şimşek, T. (2005). Çocuk Edebiyatı. Konya: Suna Yayınları.
• Şirin, M. ( 2000). Çocuk Edebiyatı Ders Notları. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
• Tunalı, İ.(1998). Estetik. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Tökel, İ. (2008). Gökhan Akçiçek’in Çocuk Şiirlerinin Değer Eğitimi Açısından İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• Uçan, H.( 2006). Edebiyat Eğitimi, Estetik Bir Hazzın Edinimi, Okumanın Alışkanlığa Dönüştürülmesi ve Yazınsal Kuramlar. MEB Dergisi, 169, 25-39.
• Timuçin, A. (2011 ). Estetik Anlam Ve Yorum. İstanbul: Bulut Yayınları.
• Yalçın, A., Aytaş, G. (2005). Çocuk Edebiyatı. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Yavuzer, H. (1999). Çocuk Psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.