Öğretmen Adaylarının Fen – Teknoloji – Toplum – Çevre İlişkilendirmelerine Yönelik Görüşleri

Yıl 2013, Cilt: 2 Sayı: 2, 146 - 170, 10.12.2013

Sinem Toraman , Hasan Aydın

Öz

Bu çalışma, öğretmen adaylarının sosyo-bilimsel konularda fen teknoloji toplum çevre ilişkilendirmelerini çeşitli değişkenleri de göz önünde bulundurarak sorgulamayı amaçlamıştır. Bu amaçla yürütülen araştırmanın katılımcıları Yıldız Teknik Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde farklı anabilim dallarında 1. sınıfta öğrenim gören 42 öğretmen adayıdır. Araştırmanın verileri 2012-2013 eğitim öğretim yılı bahar döneminde toplanmıştır. Bu araştırma nitel araştırma paradigmasına uygun olarak tasarlanmış fenomenolojik bir çalışmadır. Öğretmen adaylarının aile planlaması, bağımlılık, engelli bireyler, organ bağışı, akraba evliliği, sağlıklı ve dengeli beslenme, teknolojik gelişmeler, çevre ve genetik gibi sosyo-bilimsel konulara ilişkin görüşlerinin belirlendiği çalışmada, veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından hazırlanan açık uçlu soru formu ve odak grup görüşmesi tekniği kullanılmıştır. Araştırma öğretmen adaylarının sözü edilen sosyo-bilimsel konulardaki görüşlerini ortaya koymuş ve fen eğitimine ilişkin öneriler sunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen adayları, fen teknoloji toplum çevre ilişkilendirmeleri, fen eğitimi

Pre-service Teachers’ Opinions on Associations of Science - Technology – Society - Environment

Öz

This study aims to examine pre-service teachers’ associations of science-technologysociety-environment on socio-scientific issues by taking into consideration various variables. The
participants of the study are composed of 42 pre-service teachers being 1st year students of different
branches at Education Department of Yıldız Technical University. Data of the research was collected in
2012-2013 spring term. This study was designed as a phenomenological study appropriately qualitative
research paradigm. Pre-service teachers’ opinions about socio-scientific issues as family planning,
dependency, disabled people, organ donation, consanguineous marriage, healthy and balanced
nutrition, technological developments, environment and genetics were examined in this study, open
ended question form which was prepared by researcher and focus group interview techniques were
used as data collection tool. The study presents pre-service teachers’ opinions about socio-scientific
issues which were mentioned, and suggestions about science education.

Anahtar Kelimeler

Pre-service teachers, associations of science technology society environment, science education

Kaynakça

• Afacan, Ö. (2008). İlköğretim Öğrencilerinin Fen-Teknoloji-Toplum-Çevre (FTTÇ)İlişkisini Algılama Düzeyleri ve Bilimsel Tutumlarının Tespiti (Kırşehir İli Örneği). Yayınlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Akçay, H. ve Yager R.E. (2010). The Impact of a Science/Technology/Society Teaching Approach on Student Learning in Five Domains. Journal of Science Education Technology (JSET), 19: 602–611. DOI:10.1007/s10956010-9226-7.
• Anagün, S.Ş. (2008). İlköğretim Beşinci Sınıf Öğrencilerinde Yapılandırmacı Öğrenme Yoluyla Fen Okuryazarlığının Geliştirilmesi: Bir Eylem Araştırması. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Aydın, G. (2010). Fen-Teknoloji-Toplum-Çevre Öğrenme Alanının Çevre Bilinci Kazandırmasına İlişkin Sınıf Öğretmenlerinin Görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Bacanak, A. (2002). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Fen Okuryazarlıkları İle Fen-Teknoloji- Toplum Dersinin Uygulanışını Değerlendirmeye Yönelik Bir Çalışma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Balcı, A. (2011). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem, Teknik ve İlkeler. (9.Baskı). Ankara: Pegem.
• Bağcı Kılıç, G. (2003). Üçüncü Uluslararası Matematik ve Fen Araştırması (TIMSS): Fen Öğretimi, Bilimsel Araştırma ve Bilimin Doğası. İlköğretim Online Dergisi, 2(1), s.42-51.
• Bennett, J., Campbell, B., vd. (2007). A Systematic Review of the Effects on High School Students of Context-Based and Science-Technology-Society (STS) Approaches to the Teaching of Science, The University of York, UK.
• Biernacka, B. (2006). Developing Scientific Literacy of Grade Five Students: A Teacher Researcher Collaborative Effort. Yayınlanmamış Doktora Tezi. The University of Manitoba, Kanada.
• Bozyılmaz, B. (2005). 4. ve 5. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programının Bilim Okur- Yazarlığı Açısından Analizi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• Bölükbaş N., Eyüpoğlu, A. vd. (2004). Organ Bağışı Hakkında Üniversite Öğrencilerinin Düşünceleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Dergisi, 21 (2), 73-77.
• Chin, C-C. (2005). First-year Pre-service Teachers in Taiwan-Do They Enter The Teacher Program With Satisfactory Scientific Literacy And Attitudes Toward Science?. International Journal of Science Education, 27 (13), 1549-1570.
• Creswell, W.J. (2012). Educational Research Planning, Conducting, And Evaluating Quantitative And Qualitative Research. (4.Baskı). Boston: Pearson.
• Çavuş, R. (2013). Farklı Epistemolojik İnanışlara Sahip 8.Sınıf Öğrencilerinin Sosyo-Bilimsel Konulara Bakış Açıları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Derman, A., Doğu, S. vd. (2008). Sınıf Öğretmenlerinin Fen Okuryazarlıkları İle İlgili Algıları. Uluslararası 8. Eğitim Teknolojileri Kongresi Bildiri Kitapçığı. Anadolu Üniversitesi, 6-8 Mayıs 2008, Eskişehir.
• Durant, J. R., Evans, G. A. vd. (1989). The Public Understanding Of Science. Nature, Vol, 340, p. 11-14.
• Ege, E., Timur, S. vd. (2005). Ebelik Son Sınıf Öğrencilerinin Aile Planlaması Eğitimi Etkinliğinin Değerlendirilmesi. STED, Cilt 14, Sayı 9, s. 202-207.
• Erbaş, K. C. (2005). Uluslararası Öğrenci Başarı Değerlendirme Programında(PISA)Türkiye’de Fen Okuryazarlığını Etkileyen Faktörler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
• Erşahan, O. (2007). 6. Sınıf Öğrencilerine Madde ve Değişim Öğrenme Alanındaki Fen Teknoloji Toplum Çevre Kazanımlarının Kazandırılmasında Etkili Öğretim Yönteminin (Rol Oynama ve 5E Öğretim Yöntemi) Belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Goloğlu, S. (2009). Fen Eğitiminde Sosyo-Bilimsel Aktivitelerle Karar Verme Becerilerinin Geliştirilmesi: Dengeli Beslenme. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Kılıç, S., Koçak, N., vd. (2010). Kız Üniversite Öğrencilerinin Organ Bağışı Konusundaki Tutumları ve Bu Tutumlarına Etki Eden Faktörler. Gülhane Tıp Dergisi, 52, 36-40.
• Lee, Y. (2003). An Investigation of Taiwanese Graduate Students’ Level of Civic Scientific Literacy, Unpublished doctoral dissertation. University of Texas, Austin.
• Macaroğlu Akgül, E. (2004). Teaching scientific literacy through a science technology and society course: Prospective elemantary science teachers’ case. The Turkish Online Journal of Educational Technology, ISSN: 1303-6521. 3 (4).
• Mansour N.(2010). Science Teachers’ Perspectives on Science-Technology-Society (STS) in Science Education. Eurasian Journal of. Physics and Chemistry Education. 2(2):123-157.
• McGinn, R. E. (1991). Science Technology and Society. Prentice Hall, Englewood Cliffs, New Jersey.
• MEB (Milli Eğitim Bakanlığı) (2005). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi (6,7 ve 8.Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: MEB.
• MEB (Milli Eğitim Bakanlığı) (2013). İlköğretim Kurumları (İlkokullar ve Ortaokullar) Fen Bilimleri Dersi (3,4,5,6,7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: MEB.
• O’Neill, D. K. ve Polman, J. L. (2004). Why educate “Little Scientists?” Examining The Potential of Practice- Based Scientific Literacy. Journal of Research in Science Teaching. 41 (3) 234- 266.
• Ortakuz, Y. (2006). Araştırmaya Dayalı Öğrenmenin Öğrencilerin Fen-Teknoloji Toplum-Çevre İlişkisini Kurmasına Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Özkan, S. ve Yılmaz, E. (2009). Hasta Yakınlarının Organ Bağışı ile İlgili Bilgi ve Tutumları. Aile ve Toplum Eğitim, Kültür ve Araştırma Dergisi, 5 (17), 18-29.
• Pedretti, E. ve Nazir, J. (2010). Currents in STSE Education: Mapping a Complex Field, 40 Years On. DOI 10.1002/sce.20435 Published online 25 January 2011 in Wiley Online Library (wileyonlinelibrary.com).
• Ruiz, M.A.O., Garcia, J.J.S. vd. (2010). A Study on the Attitudes and Opinions of Engineering Students From the University of Baja California, Mexico, on Science, Technology, and Society. Bulletin of Science, Technology & Society 30(2) p.113–118. DOI: 10.1177/0270467610361231.
• Seçgin, F., Yalvaç, G. vd. (2010). İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Karikatürler Aracılığıyla Çevre Sorunlarına İlişkin Algıları. International Conference on New Trends in Education and Their Implications, Akdeniz Üniversitesi, 11-13 Kasım 2010, Antalya.
• Senemoğlu N. (2011). Gelişim Öğrenme ve Öğretim Kuramdan Uygulamaya. Ankara: Pegem.
• Soylu, H. (2004). Fen Öğretiminde Yeni Yaklaşımlar Keşif Yoluyla Öğrenme. (1.Basım). Ankara: Nobel.
• Toraman, S. (2013). 6. ve 7. Sınıf Öğrencilerinin Fen-Teknoloji-Toplum-Çevre İlişkilendirmelerini Geliştirmeye yönelik Bir eylem Araştırması: Çevremi Eğitiyorum. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Yalvaç, B., Tekkaya, C., vd. (2007). Turkish Pre-Service Science Teachers’ Views on Science- Technology-Society Issues. International Journal of Science Education, 29 (3), 331-348.
• Yager R. E. & Akçay H. (2008). Comparison of Student Learning Outcomes in Middle School Science Classes with an STS Approach and a Typical Textbook Dominated Approach, Research in Middle Education Online Journal, 31(7).
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (6.Baskı). Ankara: Seçkin.
• Yörük, Z.N. (2008). Kimya Öğretiminde 5E Öğrenme Modeline Dayalı Fen, Teknoloji, Toplum ve Çevre (FTTÇ) Yaklaşımının Etkileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.