Sosyalizasyonun Bir Bileşeni Olarak Sanat ve Sanat Eğitiminin Rasyonellik Görünümü

Yıl 2015, Cilt: 4 Sayı: 1, 235 - 248, 13.06.2015

Yrd. Doç. Dr. Hasbi Aslan

Öz

Bu çalışma, bireysel ve sosyal kültürün oluşumunda sanatın sosyalizasyon açısından önemini ortaya
koymaktadır. Çağımızın sosyal ve kültürel ayırt edici özelliklerini okumaya çalıştığımızda bilim ve pedagoji, bireyin
yetenekleri ve düşünsel yapısının sosyolojik açıdan belirleyici olduğunu dikkate alır. Toplumsal bütünlük açısından
bireyin merkezde olduğu yapıda sosyalizasyon bir entegrasyon aracı olarak görülür. Toplumsal entegrasyonu
kurgulayan sosyalizasyonun biçimlenmesi ise değerlerle mümkündür. Bireysel olarak kazanılan değerler kümesi
sosyalizasyon süreci ile ilgili sonuçları kapsar. Değerlerin kültürel yansılarının öznel ve nesnel bakımdan
değerlendirilmesi mümkün olduğunda ise sanat ve eğitimi, -iletişim biçimleri ve toplumsal yapının tüketim
referansları bakımından- sosyalizasyonun bir bileşeni olarak incelenebilir. Kültürel kırılmalar, toplumsal yapı, medya
ve temsil biçimleri, gündelik hayatın pratiklerini iletişim ve tüketim ekseninde sanat ve tasarım merkezli bir kültürel
dönüşüm sürecine mahkûm etmiştir. Sanatın ve günlük yaşam tasarımları ilişkisinin öne çıktığı böylesi bir kültürel
kırılma ve iletişim biçimlerinin oluşturduğu sosyal dönüşüm, büyük ölçüde pedagojik dönüşümlerle birlikte bireyin
sosyalizasyon sürecine de etki etmektedir. Söz konusu bu etki sanatın aynı zamanda toplumsal gücünü ve birçok
disiplin üzerindeki etkisini ve bağlayıcılığını da göstermektedir. Kitle kültürü ve yeni medya ile değişen ve gelişen
sosyal iletişim yöntemleri ve uygulamaları, sanatın yoğun biçimde sosyalizasyon aracı olarak kullanıldığını
göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Birey, sanat, sanat eğitimi, sosyalizasyon, toplumsal dönüşüm.

Kaynakça

• Arslantürk, Z. ve Amman, M. T. (2013). Sosyoloji, 9. Baskı, İstanbul: Çamlıca.
• Becker, H. S. (1989). “The Socialization of an Artist: The American Composer”, Art and Society Reading in The Sociology of the arts, Arnold W. Foster and Judith R. Blau (Ed.), III. Series, State University of New York Press, Albany, Printed in the USA. (pp.41-54).
• Bilgili, C. ve Akbulut, N. T. (2011). Kırılan Kalıplar1 - Kitle İletişim ve Kültürel Dönüşüm, İstanbul: Beta.
• Bozkurt, N. (2013). Sanat ve Estetik Kuramları, Ankara: Sentez.
• Buyurgan, S. (2008). Sanat Eğitimi ve Öğretimi, İstanbul: Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç, E. vd. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Pegem Akademi.
• Decenzo, D. A. and Robbins, S. P. (2011). “Fundamentals of Human Resource Management”, Orienting, Chapter Inc.:USA.https://docs.google.com (Erişim Tarihi: 2014 17 Mayıs). and Developing Employees,
• Dellaloğlu, B. F. (2007). Frankfurt Okulu’nda Sanat ve Toplum, İstanbul: Say.
• Doğan, İ. (2009). Sosyoloji: Kavramlar ve Sorunlar, 8. Baskı, Ankara: Pegem Akademi.
• Erbay, M. (2013). Sanat Eğitimi Üzerine, İstanbul: Beta.
• Foster, A. W. (1989). Art and Society Reading in The Sociology of the arts, Arnold W. Foster and Judith R. Blau (Ed.), III. Series, State University of New York Press, Albany, Printed in the USA.
• Freedman, K. (2003) “Socıal Perspectıves of Art Educatıon in The U.S.: Teachıng Visual Culture In A Democracy”, This article was originally published in Studies in Education, Volume 42, Issue 4, InJAE 1.3 © NTAEC, Northern Illinois University.
• Giddens, A. (2005). Sosyoloji, (Haz. Cemal Güzel), Ankara: Ayraç.
• Gauvain M. and Perez S. M. (2007). “The Socialization of Cognition”, Handbook of Socialization Theory and Research, Joan E. Grusec, Paul D. Hastings (Ed.), A Division of Guilford Publications, Inc., Printed in the USA. (pp.588-600).
• Macionis, J. J. (2013). Sosyoloji, 13. Baskı, (Çev. Vildan Akan), Ankara: Nobel.
• Mayer F. (2004). Socialization, Routledge is an imprint of the Taylor & Francis Group, Printed and Bound in Great Britain.
• Nash, J. D. (1989). “The Socialization of an Artist: The American Composer”, Art and Society Reading in The Sociology of the arts, Arnold W. Foster and Judith R. Blau (Ed.), III. Series, State University of New York Press, Albany, Printed in the USA. (pp.85-96).
• Newman, D. M. (2013). Sosyoloji: Günlük Yaşamın mimarisini keşfetmek, 3. Baskı, (Çev. A. Arslan), Ankara: Nobel.
• Punch, K. F. (2011). Sosyal Araştırmalara Giriş: Nicel ve Nitel Yaklaşımlar, (Çev. D. Bayrak, H.B. Arslan, Z. Akyüz), Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Shiner, L. (2010). Sanatın İcadı, (Çev. İsmail Türkmen), İstanbul: Ayrıntı.
• Spencer P. (2004). “The Function of Ritual in the Socialization of the Samburu Moran”, Socialization, (Anthropology and Ethnography), Rautledge Library Editions, Routledge is an imprint of the Taylor & Francis Group, (pp.126-160).
• Tezcan, M. (1993). Sosyolojiye Giriş, 7. Baskı, Ankara: Anı.
• Tolstoy, L. N. (2013). Sanat Nedir?, 5. Baskı, Hasan Ali Yücel Klasikler Dizisi, (Çev. M. Beyhan), İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Ulusoy, D. (1997). “Modern Toplumda Sanat: Güzel Sanatlarda Uyum ve Uyumsuzluk”, Ekonomik Yaklaşım, 8(27), Ankara.
• Yılmaz, M. G. (2009). “Sanat ve Diğer Disiplinlerle İlişkisi”, Sanat Eğitimi ve Görsel Sanatlar Öğretimi İçinde, A. O. Alakuş, L. Mercin (Ed.), (ss. 39-56). Ankara: Pegem Akademi.