2007, 2013 ve 2018 Yılları Kimya Dersi Öğretim Programları Kazanımlarının Yenilenmiş Bloom Taksonomisi’ne Göre Analiz Edilmesi, Değerlendirilmesi ve Karşılaştırılması

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 2, 264 - 278, 05.06.2020

Mehmet Diyaddin Yaşar Sibel Sadi-yılmaz

https://doi.org/10.14686/buefad.590764

Öz

Eğitimde taksonomi yaklaşımı öğretmenlere, öğretim programlarındaki kazanımlar ve öğrencilerin değerlendirilmeleri hakkında fikir vermektedir. Bu çalışmada Milli Eğitim Bakanlığı tarafından 2007, 2013 ve 2018 yılları arasında yayınlanan Kimya Öğretim Programları, Yenilenmiş Bloom Taksonomisi’ndeki (YBT) bilgi ve bilişsel süreç boyutlarına göre incelenmiştir. Araştırmada, nitel araştırma desenlerinden biri olan doküman analizi kullanılmıştır. Çalışmada iki araştırmacının görüş birliği ve görüş ayrılıkları incelenerek güvenirlik analizi yapılmıştır. Çalışmanın güvenirlik katsayısı %.90.57 olarak hesaplanmıştır. Çalışma sonunda kimya dersi öğretim programı yıllara ve sınıf düzeylerine göre incelendiğinde bilgi boyutunda kavramsal bilgi basamağındaki kazanımların fazla olduğu, bilişsel süreç boyutunda ise anlama düzeyindeki kazanımların fazla olduğu tespit edilmiştir. Çalışma kimya öğretim programındaki kazanımların YBT’ye göre 2007 yılından 2018 yılına kadar nasıl bir değişim gösterdiğini ortaya koyması açısından önem arz etmektedir. Mevcut çalışma, öğrencilerin kimya derslerinde yapılan ölçme değerlendirme sonucunda YBT’ye göre hangi basamakta olduklarının tespit edilmesiyle veya öğrencilere sorulan soruların YBT’ye göre hangi basamakta olduğunun tespit edilmesiyle
desteklenebilir.

Anahtar Kelimeler

Lise Kimya öğretim programı, Kazanımlar, Yenilenmiş Bloom, Taksonomisi

Analysis, Evaluation, and Comparison of the 2007, 2013 and 2018 Chemistry Curriculum Learning Outcomes Based on the Revised Bloom’s Taxonomy

Öz

Curricula guide the design of course contents,
objectives, durations, and methods of courses in different grades. Deciding
what students will learn and at which level they learn involves a difficult
process. The taxonomy approach in education provides teachers with an insight
into learning outcomes in curricula and assessment of students. This study examines
the chemistry curricula published by the Ministry of National Education of
Turkey (MEB) in the years 2007, 2013, and 2018 based on the knowledge and
cognitive process dimensions of the Revised Bloom’s Taxonomy (RBT). Data were
analyzed through document analysis. Reliability analysis was made through
examination of two researchers’ agreements and disagreements. The reliability
coefficient of the student was calculated to be 90.57. Examining the chemistry
curricula based on year and grade, the study found that learning outcomes
associated with conceptual knowledge were a lot in the knowledge dimension
while learning outcomes associated with understanding were many in the
cognitive process dimension. The study is significant as it shows how learning
outcomes changed in chemistry curricula in terms of RBT from 2007 to 2018. This
study may be supported by research that determines students’ RBT levels at the
end of assessment in chemistry courses or the RBT levels of questions asked to
students

Anahtar Kelimeler

High School Chemistry, Curriculum, Learning Outcomes, Revised Bloom Taxonomy

Kaynakça

• Anderson, L. W., Krathwohl, D. R., Airasian, P. W., Cruikshank, K. A., Mayer, R. E., Pintrich, P. R, Anderson, L. W., Krathwohl, D. R., Airasian, P. W., Cruikshank, K. A., Mayer, R. E., Pintrich, P. R, Raths, J. ve Wittrock, M. C. (2010). Öğrenme öğretim ve değerlendirme ile ilgili bir sınıflama: Bloom’un eğitim hedefleri ile ilgili bir sınıflama (Çev. D. A. Özçelik). Ankara: Pegem Akademi. (Orijinal yayın tarihi, 2001)
• Ayvacı, H. Ş., & Türkdoğan, A. (2010). Yeniden yapılandırılan Bloom taksonomisine göre fen ve teknoloji dersi yazılı sorularının incelenmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7(1), 13-25.
• Beyreli, L., & Sönmez, H., (2017)., Bloom Taksonomisi ve Yenilenmiş Bloom Taksonomisi ile ilgili Türkiye’de yapılan çalışmaların odaklandığı araştırma konuları International Journal of Languages’ Education and Teaching, 5 (2), p: 213-229.
• Büyükkaragöz, S., & Çivi, C. (1999). Genel öğretim metotları: öğretimde planlama uygulama. Beta.
• Cangüven, H. D., Oya, Ö. Z., Binzet, G., & Avcı, G. (2017). Milli Eğitim Bakanlığı 2017 Fen Bilimleri Taslak Programının Yenilenmiş Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi. International Journal of Eurasian Education and Culture, 2(2), 62-80.
• Çepni, S. & Çil, E. (2016). Fen bilimleri dersi öğretim programı (tanıma planlama uygulama ve TEOG ile ilişkilendirme) İlkokul ve ortaokul öğretmen el kitabı (6. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Dindar, H., & Demir, M. (2006). Beşinci sınıf öğretmenlerinin fen bilgisi dersi sınav sorularının Bloom taksonomisine göre değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(3), 87-96.
• Doğanay, A. & Sarı, M. (2008). Öğretim amaçlarının belirlenmesi ifade edilmesi ve uygun içeriğin seçimi. A. Doğanay (Edt., 2. Baskı). Öğretim ilke ve yöntemleri. Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara.
• Eke, C. (2018). Ortaöğretim fizik dersi öğretim programındaki kazanımların Yenilenmiş Bloom taksonomisine göre analizi. Sosyal Araştırmalar ve Davranış Bilimleri Dergisi, 4(6), 69-84.
• Gündüz, Y. (2009). lköğretim 6, 7 ve 8. sınıf fen ve teknoloji sorularının ölçme araçlarına ve Bloom’un Bilişsel Alan Taksonomisine göre analizi (ss. 150-165). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 150-165.Karatay, Timur & Timur, (2013). 2005 ve 2013 yılı fen dersi öğretim programlarının karşılaştırılması. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(15), 233-264.Koray, Ö., Altunçekiç, A., & Yaman, S. (2002). Fen bilgisi öğretmen adaylarının soru sorma becerilerinin Bloom Taksonomisine göre değerlendirilmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(17), 33-39.
• Krathwohl, D. R. (2002). A revision of Bloom's taxonomy: An overview. Theory into practice, 41(4), 212-218.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2 nd Edition). California: Sage Publications.
• Özcan, S., & Oluk, S. (2007). İlköğretim fen bilgisi derslerinde kullanilan sorularin Piaget ve Bloom taksonomisine göre analizi. DÜ Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi 8, 61, 68.
• Sönmez, V. (2010). Program geliştirmede öğretmen el kitabı. 16. Baskı. Anı Yayıncılık, Ankara.
• Yaz, Ö. V. & Kurnaz, M. A. (2017). 2013 fen bilimleri öğretim programının incelenmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 8, 173-184.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, Seçkin Yayıncılık. Baskı, Ankara.
• Zorluoğlu, S. L., Kızılaslan, A., & Sözbilir, M. (2016). Ortaöğretim kimya dersi öğretim programı kazanımlarının yapılandırılmış Bloom taksonomisine göre analizi ve değerlendirilmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10(1).
• Zorluoğlu, S. L., Şahintürk, A. & Bağrıyanık, K. E. (2017). 2013 yılı fen bilimleri öğretim programı kazanımlarının yenilenmiş Bloom taksonomisine göre analizi ve değerlendirilmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 1-15.
• Zorluoğlu, S. L., Güven & Korkmaz, Z. S. (2017). Yenilenmiş Bloom taksonomisine göre analiz örneği: 2017 taslak ortaöğretim kimya dersi öğretim programı. Mediterranean Journal of Humanities, 7(2), 467-479.