Book of Twitches and Tinitus of Mehmet İlmi

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 2, 72 - 85, 29.12.2019

Bünyamin Tetik

Öz

Mankind has always tried different ways to learn about its future,
whether it is to change, to be protected or just to be curious. Tinnitus and
twitches, which can be described as involuntary, small movements that can be
seen on the surface of the skin as a result of the slight movement of the skin
or thin muscles, have also been seen as signs that predict the future of
people. In order to interpret the meaning of these signs, many verses or prose
are written in the form of individual or part of other works. These segirnames
contribute to Turkish literature due to both folkloric and grammatical
features.

In this study, the segirname, registered in the National Library
06 Hk 2560/1, which was identified as the author/copyist Mehmet İlmi, was
transferred to today's Turkish by means of transcription letters.

Anahtar Kelimeler

Book of twitches, book of tinnitus, fortune, manuscript, Mehmet İlmi

MEHMET İLMÎ’NİN SEGİRNÂME VE ÇINNÂMESİ

Öz

İnsanoğlu her zaman ister değiştirmek ister korunmak isterse
sadece merak saikiyle olsun geleceğini öğrenmek için farklı yollar denemiştir.
Cildin veya ince kasların hafifçe hareket etmesi sonucu deri yüzeyinde
görülebilen, istemdışı, küçük hareketler olarak tanımlanabilecek seğirmeler ve
kulak çınlamaları da tarih boyunca insanların geleceğinden haber veren
işaretler olarak görülmüştür. Bu işaretlerin anlamlarını yorumlamak için
müstakil ya da başka eserlerin bir bölümü şeklinde, manzum veya mensur birçok
seğirnâme kaleme alınmıştır. Bu seğirnameler gerek folklorik gerekse gramatik
özelliklerden dolayı Türk edebiyatına katkı sağlamaktadır.

Bu çalışmada da yazar/müstensihi Mehmet İlmî olarak tespit edilen
Milli Kütüphane 06 Hk 2560/1 yer numarasında kayıtlı seğirname, transkripsiyon
harfleri ile günümüz Türkçesine aktarılarak incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Segirnâme, çınnâme, fal, yazma, Mehmet İlmî

Kaynakça

• Arat, R. R., & Wolfram Eberhand. (1937). 34 T. III T. 295. Türkische Turfan Texte (Cilt VII, s. 44). içinde Berlin: Akademie Der Wissenshaften.
• Corsini, R. J. (1999). The Dictionary of Psychology. Philadelphia: Brunner/Mazel.
• Çakmak, S. (2018). Vatikan Kütüphanesindeki Türkçe "İhtilaçname" Nüshası (Giriş-Metin-İnceleme-Dizin). Diyalektolog Ulusal Sosyal Bilimler Dergisi, 15-64.
• Çulha, T. (2009). Karayca bir inceleme: sekirme yoraları. Dil Araştırmaları Dergisi, 37-55.
• Daşdemir, Ö. (2016). İngiltere kütüphanelerinde kayıtlı dört seğirname üzerine. Dede Korkut Uluslararası Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, 19-46.
• Dilçin, C. (1983). Yeni Tarama Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu.
• Eroğlu, S. (2017). Seğir-nāme a copy in Riccardiana Library, Florence. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 671-695.
• Ersoylu, H. (1985). Seğir-name. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten, 27–48.
• Ersoylu, H. (1992). Seğir-name II. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten, 99-145.Hadis Arama Motoru. (2019, 11 11). hadisci.com adresinden alındı
• Jung, C. G. (1999). Keşfedilmemiş Benlik. (C. E. Sılay, Çev.) İstanbul: İlhan.
• Karaatlı, R. (1999). Türkçe bir seğir-nâme üzerine. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten, 89-126.
• Kete, A. (2008). Segürnāme (incelme-metin-dizin). Sakarya: Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kılıç, M. (2018). Seğir-nâmeler ve Latif’in seğir-nâmesi. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 97-104.
• Kurgun, L. (2018). Bir iḫtilācnāme hakkında. Türük Uluslararası Dil, Edebiyat ve Halkbilimi Araştırmaları Dergisi, 60-75.
• LexiQamus. (2019, 11 10). Osmanlıca Kelime Çözücü: lexiqamus.com adresinden alındı
• Mert, A. (2016). Bir seğir-name nüshası. Türük Uluslararası Dil, Edebiyat ve Halkbilimi Araştırmaları Dergisi, 220-232.
• Özçelik, S. (1996). Bir ihtilac-name üzerine. Millî folklor Türk Dünyası Folklor Dergisi, 98-111.
• Özer, A. (1969). Türkçe iki ‘segir-nâme’ kitabı üzerine. Türk Kültürü, 48-52.
• Özergin, M. K. (1967). Eski bir seyirme-nâme. Türk Folklor Araştırmaları, 4331-4332.
• Özkan, M. (2009). Türk Dilinin Gelişme Alanları ve Eski Anadolu Türkçesi. İstanbul: Filiz.
• Özyaşamış Şakar, S. (2010). Bir Tür Fal Kitabı: İhtilâc-nâme. Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi, 213-228.
• Polat, K. (2018). Yeni bir ihtilâc-nâme metni üzerine değerlendirmeler. Türük Uluslararası Dil, Edebiyat ve Halkbilimi Araştırmaları Dergisi, 127-144.
• Sertkaya, A. G. (2011). Bilinmeyen bir seğir-nâme yazması. 38. ICANAS (Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi 10-15.09.2007) (s. 1533-1560). Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu.
• Süer, F. R. (2011). Bir seğirname örneği. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature And History of Turkish Or Turkic, 287-304.
• Sümbüllü, Y. Z. (2007). Seğir-nâme ve segirmek manaları üzerine bir inceleme. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 53-69.
• Sümbüllü, Y. Z. (2014). Seğirname. Erzurum: Fenomen.
• Sümbüllü, Y. Z. (2016). Yeni bir ihtilâcnâme nüshası üzerine değerlendirme. Türk & İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 174-196.
• Sümbüllü, Y., & Gözütok, M. (2014). Gaybî bir ilim şubesi olarak ihtilâçnâmeler ve Mevlana Sevadi’nin munzum ihtilâçnâmesi. Dede Korkut Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, 105-131.
• Tatçı, M. (1993). Türk edebiyatındaki seğir-nâme ve çin-nâme türlerinden birer örnek. Türk dünyası araştırmaları, 237-242.
• TEBDİZ. (2018, Ağustos 15). Tarih ve Edebiyat Metinleri Bağlamlı Dizin ve İşlevsel Sözlüğü: http://tebdiz.com adresinden alındı
• Timurtaş, F. K. (2008). Osmanlı Türkçesine Giriş I. İstanbul: Alfa.
• Top, Y. (2016). Süleymâniye Kütüphanesi’nde yer alan bir seğirnâme örneği. Bartın Üniversitesi Uluslararası Edebiyat ve Toplum Sempozyumu 28‐30 Nisan 2016 (s. 697-713). Bartın: Bartın Üniversitesi.
• Uyar, T. (tarih yok). Safsatalar. Destek Yayınevi.
• Yalap, H. (2017). Yeni Bir İhtilâcnâme / Seğirnâme Nüshası. Journal of History Culture and Art Research, 682-695.
• Yastı, M. (2015). Yeni Bir Seğir-Nâme Yazması Üzerine. Türkiyat mecmuası, 275-314.
• Zieme, P. (2002). Türkische Zuckungsbücher. Scripta Ottomanica et Res Altaica, Festschrift für Barbara Kellner-Heinkele zu ihrem 60. Geburtstag (s. 2002). içinde Geburtstag: Wiesbaden.