Öz
İnme, beyni
besleyen damarların pıhtı ile tıkanması ya da kanaması sebebi ile beyinde bir
odağın beslenememesidir. İnmeden sonra hastanın yaşamında fiziksel kayıpların
yanında psiko-sosyal açıdan da çeşitli sorunlar ortaya çıkmaktadır. Bu
çalışmanın amacı hasta ve bakım verenlerin inmeden sonra aile içi ilişkilerde yaşadıkları
sorunları belirlemektir. Araştırma
evrenini Bursa İlker Çelikcan Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Hastanesinde
yatarak inme tedavisi gören hastalar ve hastaya bakım veren aile üyeleri
oluşturmaktadır. Bu hastalardan araştırmaya dâhil edilme kriterlerini
karşılayan 10 hasta ve 10 bakım veren araştırmanın örneklemini oluşturmuş ve
amaçlı örneklem yöntemi kullanılmıştır. Nitel araştırma yöntemiyle tasarlanan
araştırmada araştırmacılar tarafından hazırlanan yarı-yapılandırılmış görüşme
formu kullanılmıştır. Görüşmeler sırasında ses kaydı alınmıştır.Bu görüşmeler sonucunda elde
edilen bulgularla aile içi ilişkiler ana teması altında katılımcıların görüşmelerine ilişkin olarak kullandıkları benzeşik ifadeler
ele alınarak alt temalar oluşturulmuş ve temalar MOXQDA programında oluşturulan
kodlamaların altına yerleştirilerek kod matrisk analizi ile görünür hale
getirilmiştir. Araştırmada hem hastaların hem de bakım veren aile üyelerinin
kullanılan benzeşik ifadeleri ile oluşan alt temalar şu şekildedir; “rollerde
değişiklik”, “yakınlaşma”, “uzaklaşma”, “cinsel ilişki sorunları”. Elde edilen
bulgulara göre hem hasta hem de bakım verenlerde aile içinde bir rol değişim
olduğu, inmeden sonra bazı ailelerde aile üyeleri arasında yakınlaşma olurken
bazılarında gerginlik ve münakaşa nedeniyle uzaklaşma olduğu ve cinsel yaşamda önemli değişiklikler olduğu
görülmektedir.Bu araştırma sonucunda inme hastalığının kişilerin aile
ilişkilerine olumsuz etkilerde bulunduğu ortaya konmuştur. Buna göre tedavi ve
rehabilitasyon sürecinde ailelerin desteklenme ihtiyacı ortaya çıkmaktadır. Bu
noktada aile ilişkilerinin değişen koşullara uyumunu sağlayabilmesi için
aileyle çalışmayı amaçlayan sosyal hizmet uygulamalarının gerekliliği ortaya
çıkmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- 1. Bilgili N, Gözüm S. İnmeli hastaların evde bakımı: Bakım verenler için rehber. Dokuz eylül üniversitesi hemşirelik fakültesi elektronik dergisi. 2014; 7(2):128-150. Erişim Adresi: http://www.deuhyoedergi.org/index.php/DEUHYOED/article/view/ 88/76. Erişim Tarihi: 13.12.2017.2. Burkman K. The Stroke Recovery Book A Guide for Patients and Families. Second Edition. Addicus Books Omaha, Nebraska, 2010. 3. Miller R M. Konuşma, Dil, Yutma ve İşitsel Rehabilitasyon. İçinde: Delisa J. A. eds. Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon İlkeler Uygulamalar. Çeviren: Altay Z E, Arasıl T. 4. Baskı, Güneş Kitabevi, İzmir; 2007.4. Dalyan Aras M, Çakçı A. İnme Rehabilitasyonu. İçinde: Oğuz H, Dursun E, Dursun N, eds. Tıbbi Rehabilitasyon (2. Baskı). Nobel Tıp Kitabevleri İstanbul. 2004. S:589-619.5. Kulaksızoğlu I B. Nörolojik hastalıkların psikiyatrik yansımaları. İÜ İstanbul Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, 2009. Erişim Adresi: http://www.itfnoroloji.org/psikiyatrik/Psikiyatrik.htm. Erişim Tarihi: 23.12.2017.6. Yeşilyurt S. Toplumda Yaşayan Kronik Hemiplejik Hastalarda Üst Ekstremite Fonksiyonları ve Gövde Kontrolü İle Düşme, Düşme Korkusu, Denge ve Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişki. Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Tıpta Uzmanlık Tezi, 2010, Konya (Danışman: Doç. Dr. Funda Levendoğlu)7. (http://www.stroke.org/we-can-help/caregivers-and-family. Erişim tarihi: 15 Ekim 2016).8. Ue B. Social Work and the Stroke Patient. Clinical Orthopaedics and Related Research 1978; (131):101-103. Erişim Adersi: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/ pubmed/657605 Erişim Tarihi. 12.11.20179. Krysik J L, Finn J E. Etkili Uygulama İçin Sosyal Hizmet Araştırması. Nika Yayınevi, Ankara, 2015.10. Öztürk Y, Soy D, Öztürk M, Mutluay B, Altunkaynak Y, Sözmen V, Baybaş S. İnmeden Bir Yıl Sonraki Yaşam Kalitesi ve Fonksiyonel Bağımsızlığın Değerlendirilmesi. Düşünen Adam, 2002; 15(2):17-12111. Dayapoğlu N, Tan M. (2009). İnmeli Hastaların Aileden Algıladıkları Sosyal Destek. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2009; 12(4):41-44 Erişim Adresi: http://dergipark.gov.tr/download/article-file/29483 Erişim Tarihi:12.12.2017.12. Satink T, Cup E H, Ilott I, Judith Prins J, Swart B J, Maria W, Sanden N. Patients’ Views on the Impact of Stroke on Their Roles and Self: A Thematic Synthesis of Qualitative Studies Archives of Physical Medicine and Rehabilitation. 2013; 94:1171-1183. Erişim adresi: http://www.archives-pmr.org/article/S0003-9993(13)00032-4/pdf Erişim Tarihi: 06.11.2017.13. Monga T N, Lawson J S, Inglis J. Sexual dysfunction in stroke patients. Archives of Physcial Medicine and Rehabilitation, 1986; 67(1): 19–22 Erişim Adresi: http://www.archives-pmr.org/article/0003-9993(86)90488-0/pdf Erişim Tarihi: 02.01.201814. İnci F H, Bayık Temel A. İnmeli Hastaya Bakım Veren Aile Bireylerinin Gereksinimleri: Sistematik İnceleme. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2016; 3(3):28-43. ErişimAdresi: http://dergipark.gov.tr/download/article-file/330440. ErişimTarihi:20.12.201715. Burnette D. Social relationships of latino grandparent caregivers: A Role Theory Perspective. Copyright. The Cerontological Society of America The Cerontologist.1999; 39(7):49-58. Erişim Adresi: https://watermark.silverchair.com Erişim Tarihi: 21.12.2017.16. Özer S. Kalp Yetersizliğinde Aile/Bakım Verici Yükü. Kardiyoloji Derneği Kardiyovasküler Hemşirelik Dergisi. 2010; 1(1):3-7. Erişim Adresi: http://www. journalagent.com/kvhd/pdfs/KVHD_1_1_3_7.pdf Erişim Tarihi:20.12.2017.17. Han B, Halley W E. Family Caregiving for Patients With Stroke Review and Analysis Beth Han, MA; 1999; 30: 1478-1485. Erişim Adersi: http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.563.6317&rep=rep1&type=pdf. Erişim Tarihi: 21.10.2017.18. Sağlam Z, Koç Z, Çınarlı T. Korkmaz M. Altmış beş yaş ve üzeri bireylere bakım veren hasta yakınlarının bakım verme yükü ile etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Samsun sağlık bilimleri dergisi arşiv, 2013; 1(2):40-60.19. Stroke Association. Sex after stroke. Produced by the Stroke Association’s Information Service; England and Walse; 2017. 20. Stroke Association. Feeling overwhelmed. The emotional impact of stroke. Life After Stroke Campaıgn Report, England and Walse; 2013.21. Simonelli C, Tripodi F, Rossi R, Fabrizi A, Lembo D, Cosmi V, Pierleoni L. The influence of caregiver burden on sexual intimacy and marital satisfaction in couples with an Alzheimer spouse. Blackwell Publishing Ltd Int J Clin Pract, 2007; 62(1): 47–52. Erişim Adresi: http://sci-hub.tv/10.1111/j.1742-1241.2007.01506.x Erişim Tarihi: 20.12.2017.22. Korpelainen J T, Kauhanen M L, Kemola H, Malinen U, Myllylä VV. Sexual dysfunction in stroke patients. Acta Neurol Scand, 1998; 98(6):400-5. Erişim Adresi: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9875618 Erişim Tarihi: 21.12.2017.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Klinik Tıp Bilimleri |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Eylül 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 |