MANİSA’DA 5-14 YAŞ ARASI ÇOCUKLARDA ENÜREZİS NOKTURNA SIKLIĞI VE İLİŞKİLİ FAKTÖRLER

Yıl 2020, , 41 - 48, 31.03.2020

Berna Bilgin Şahin , Pınar Erbay Dündar

https://doi.org/10.34087/cbusbed.645704

Öz

Amaç: Manisa’da seçilen kentsel ve
yarı-kentsel iki bölgede 5-14 yaş çocuklarda enürezis nokturna (EN) prevalansı
ve etkili risk faktörlerinin belirlenmesidir.

Gereç ve Yöntem: Araştırmanın evreni
Manisa’da kentsel ve yarıkentsel iki aile sağlığı merkezi bölgesinden 2674
çocuktur. Araştırmada küme örneklem
yöntemi kullanılmış, %15 beklenen prevalans, %95 güven sınırında %5 sapma ve
1.5 desen etkisi ile 274 kişiye ulaşılması gerektiği hesaplanmış ve 300 kişi
hedeflenmiştir. Katılım oranı %93.6’dır (n=281). Araştırmanın bağımlı değişkeni
EN, bağımsız değişkenleri sosyodemografik özellikler, aile öyküsü, tuvalet
eğitim yaşı/biçimi, EN ile ilgili olduğu düşünülen sağlık sorunları, anne ve
çocuğun duruma yaklaşımıdır. Veriler yüzyüze görüşme tekniği ile çocukların
evlerinde annelerinden toplanmıştır. Veri analizinde ki kare, Student’s t testi
ve lojistik regresyon modeli uygulanmıştır. Tüm analizlerde p<0.05
istatistiksel olarak anlamlı kabul edilmiştir.

Bulgular: EN prevalansı %14.9’dur. Tek
değişkenli analizde bölge, yaş, odada yalnız yatmama, tuvalet eğitiminde ve
çocuğu uyandırmakta zorlanma, konstipasyon, enkoprezis, ıkınarak işeme, idrar
tutma alışkanlığı, dikkat eksikliği/hiperaktivite/tırnak yeme alışkanlığı,
babada EN öyküsü EN ile ilişkili bulunmuştur. Anne/baba eğitimi ve baba mesleğinin
niteliği azaldıkça, günlük sıvı alımı arttıkça prevalans artmıştır. Anlamlı
değişkenlerle kurulan lojistik regresyon modelinde babada EN öyküsü
5.66(GA1.97- 16.27), enkoprezis varlığı 5.26(GA1.23-22.53) annelerin tuvalet
eğitimi verirken zorlanması 5.35(GA1.95-14.64) kat EN riskini artırmaktadır. EN
tanısı alan çocukların %28.6’sı tedavi almaktadır ve tedavi almayanların
annelerinin %60.0’ı bu durumu normal karşılamaktadır.

Sonuç: : EN sıklığı %14.9’dur. EN ile ilişkili değişkenler; babada EN öyküsü,
enkoprezis ve annelerin tuvalet eğitimi verirken zorlanmasıdır.

Anahtar Kelimeler

Enürezis nokturna, prevalans, çocuk

Teşekkür

Veri toplama sürecindeki yardımlarından dolayı Dr.Ayhan Urhan, Dr.Buse Şafak, Dr.Doğa Melis Taşdemir, Dr.Gizem Tükenmez, Dr.Hande İdil Şahin, Dr.Nesibe Efruz Şen, Dr.Seçil Doğa Tunç, Dr.Suzan Süncak, Dr.Tuğçe Topoğlu ve Dr. Zekiye Büşra Şahin’e teşekkürler.

Kaynakça

• 1. Nørgaard JP, Gool JDV, Hjälmås K, Djurhuus JC, Hellström A-L. Standardization and definitions in lower urinary tract dysfunction in children. British Journal of Urology. 1998;81(3):1-16.
• 2. Köroğlu E. Psikiyatride Hastalıkların Tanımlanması ve Sınıflandırılması El Kitabı. 4. bs. Ankara, Hekimler Yayın Birliği, 2001.
• 3. Nevéus T, Von Gontard A, Hoebeke P, Hjälmås K, Bauer S, Bower W, vd. The Standardization of Terminology of Lower Urinary Tract Function in Children and Adolescents: Report from the Standardisation Committee of the International Children’s Continence Society. Journal of Urology. 2006;176(1):314-24.
• 4. Avanoğlu A, Baskın E, Söylemezoğlu O, Tekgül S, Ziylan O, Zorludemir Ü. Türkiye Enürezis Nokturna Kılavuzu 2010.
• 5. Pashapour N, Golmahammadlou S, Mahmoodzadeh H. Nocturnal enuresis and its treatment among primary-school children in Oromieh, Islamic Republic of Iran. Eastern Mediterranean Health Journal. 2008;14(2):5.
• 6. Safarinejad MR. Prevalence of nocturnal enuresis, risk factors, associated familial factors and urinary pathology among school children in Iran. Journal of Pediatric Urology. 2007;3(6):443-52.
• 7. De Sousa A, Kapoor H, Jagtap J, Sen M. Prevalence and factors affecting enuresis amongst primary school children. Indian J Urol. 2007;23(4):354-7.
• 8. Kalo BB, Bella H. Enuresis: prevalence and associated factors among primary school children in Saudi Arabia. Acta Paediatrica. 2010;85(10):1217-22.
• 9. Mbibu NH, Ameh EA, Shehu AU, Wammanda RD. The prevalence of enuresis among primary school children in Zaria, Nigeria. Nigerian Journal of Surgical Research. 2005;7(1):187-190-190.
• 10. Cher T-W, Lin G-J, Hsu K-H. Prevalence of Nocturnal Enuresis and Associated Familial Factors in Primary School Children in Taiwan. Journal of Urology. 2002;168(3):1142-6.
• 11. Elbakry A, Taman A. Prevalence and risk factors of nocturnal enuresis in Egyptian school children. Urology 2006. Erişim adresi: https://www.goldjournal.net/article/S0090-4295(06)01391-4/pdf , Son Erişim Tarihi: 09 Mayıs 2019.
• 12. Dündar PE, Ergin D, Kurses M, Hekimoğlu CH, Nebi S, Buğa Ş, vd. Manisa’da Bir Gecekondu Bölgesinde 5 - 16 Yaş Grubunda Enürezis Nokturna Sıklığı Ve İlişkili Faktörler,. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2007;21(2):89-95.
• 13. Gur E, Turhan P, Can G, Akkus S, Sever L, Guzeloz S, vd. Enuresis: Prevalence, risk factors and urinary pathology among school children in Istanbul, Turkey. Pediatr Int. 2004;46(1):58-63.
• 14. Akman RY, Çam, H.K., Şenel F, Erol A. Düzce’de İlkokul Çağı Çocuklarda Enürezis Noktürna Prevalansı. Türk Üroloji Dergisi. 2001;27(2):179-83. 15. Top FÜ, Alemdar DK. 7-11 Yaş Arası Çocuklarda Enürezis Sıklığı Ve Risk Faktörleri. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2014;3(4):991-1004.
• 16. Uçar DÖT. Edirne İli İlköğretim Okullarında 5-12 Yaşları Arasında Enürezis Prevalansı ve İlişkili Faktörler [Uzmanlık Tezi]. [Edirne]: Trakya Üniversitesi; 2015.
• 17. Ünalan D, Çetinkaya F, Bastürk M. Kentsel kesimde 7-12 yas grubunda enürezis nokturna prevalansi ve özellikleri1/Prevalence of nocturnal enuresis at 7-12 aged in urban area -. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 2011;2(3):175-82.
• 18. Canbulat N, Yıldız S. Enüreziste Güncel Bilgiler. Journal of Current Pediatrics / Guncel Pediatri. Eylül 2009;7(2):83-9.
• 19. Bozlu M, Çayan D, Doruk E, Canpolat B, Akbay E. Çocukluk Çağı ve Adölesan Yaş Grubunda Noktürnal ve Diürnal Enürezis Epidemiyolojisi. Türk Üroloji Dergisi. 2002;28(1):70-5.
• 20. Penbegül N, Çelik H, Palancı Y, Yıldırım K, Atar M, Hatipoğlu NK, vd. Prevalence of enuresis nocturna among a group of primary school children living in Diyarbakır. Turk J Urol. 2013;39(2):101-5.
• 21. Boratav K. Sınıfların ve Grupların Sosyoekonomik Nitelikleri. 2. bs. Ankara: İmge Kitabevi; 2004. 33-60 s.
• 22. Aykin S, Veh HE, Gökçay G, Bulut A. Enuresis; Risk Factors and Family Responses. 2009;72(1):5. 23. Özkan KU, Garipardic M, Toktamis A, Karabiber H, Sahinkanat T. Enuresis Prevalence and Accompanying Factors in Schoolchildren: A Questionnaire Study from Southeast Anatolia. Urol Int. 2004;73(2):149-55.
• 24. Oge O, Koçak I, Gemalmaz H. Enuresis: point prevalence and associated factors among Turkish children. Turk J Pediatr. 2001;43(1):38-43.
• 25. Gümüş B, Vurgun N, Lekili M, Işcan A, Müezzinoǧlu T, Büyüksu C. Prevalence of nocturnal enuresis and accompanying factors in children aged 7–11 years in Turkey. Acta Paediatrica. 1999;88(12):1369-72. 26. Sureshkumar Premala, Jones Mike, Caldwell Patrina H.Y., Craig Jonathan C. Risk Factors for Nocturnal Enuresis in School-Age Children. Journal of Urology. December;182(6):2893-9.
• 27. Hansakunachai T, Ruangdaraganon N, Udomsubpayakul U, Sombuntham T, Kotchabhakdi N. Epidemiology of enuresis among school-age children in Thailand. J Dev Behav Pediatr. 2005;26(5):356-60.
• 28. Çarman KB, Nuhoğlu Ç, Ceran Ö. İstanbul İli Ümraniye İlçesi’nde bir grup okul çocuğunda enürezis nokturna prevalansı Orijinal Araştırma. Türk Pediatri Arşivi. 2003;38(3).
• 29. Von Gontard A, Heron J, Joinson C. Family History of Nocturnal Enuresis and Urinary Incontinence: Results From a Large Epidemiological Study. Journal of Urology. Haziran 2011;185(6):2303-7.
• 30. Sahti̇Yanci M, Aydoğan G, Yilmaz A, Alçalar N, Öztürk E, Kiyak A, vd. Primer Enürezis Nokturnalı Hastaların ve Annelerinin Depresyon Ölçekleri ile Değerlendirilmesi. 2011;7. 31. Theunis M, Van Hoecke E, Paesbrugge S, Hoebeke P, Vande Walle J. Self-Image and Performance in Children with Nocturnal Enuresis. European Urology. 2002;41(6):660-7.
• 32. Ünlü AK. Primer Enürezis Nokturna Tanılı Çocuklarda ve Annelerinde Anksiyete Düzeyinin Değerlendirilmesi. [Uzmanlık Tezi] [İstanbul]: T.C. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Haseki Sağlık Bilimleri Uygulama ve Araştırma Merkezi; 2017.