Z-kütüphanelerdeki Kitap Varlığının Türkçe Öğretmen Görüşleri Açısından Değerlendirilmesi

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 2, 123 - 142, 30.12.2019

Harun Kaya Veys Toptaş Hamza Ergün Çağla Esmer

Öz

Z-kütüphanelerdeki kitap
varlığını Türkçe öğretmenlerinin görüşleri açısından değerlendirmek amacıyla
yapılan bu çalışmada olgubilim deseni kullanılmıştır. Gittikçe yaygınlaşan
z-kütüphanelerdeki kitaplar hakkında Türkçe öğretmenlerinin düşünceleri nelerdir
sorusuna cevap aranmıştır. Bu doğrultuda Yapılandırılmış ve yarı
yapılandırılmış formlar hazırlanmıştır. Türkçe öğretmenleriyle yapılan yüz yüze
görüşmelerde yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Genel ağ
yoluyla ulaşılan öğretmenler için ise yapılandırılmış görüşme formu kullanılıp
Türkçe öğretmenlerinin görüşleri alınmıştır. Türkçe öğretmenlerinin görüşleri
doğrultusunda elde edilen veriler çalışmanın geçerlik ve güvenirliğini sağlamak
için önce betimsel analize ardından da içerik analizine tabi tutularak
değerlendirilmiştir. Bu değerlendirme neticesinde Türkçe öğretmenlerinin
z-kütüphanelerdeki kitapları 5, 6 ve 7. sınıf öğrencilerinin seviyelerine uygun
gördüğü 8. sınıf öğrencilerinin seviyesine ise tam olarak uygun görmediği
ortaya çıkmıştır. Kitap ve yazarların çoğunlukla güncel olduğu buna karşın
güncel olmayan kitap ve yazarların da kütüphanelerde yer aldığı belirtilmiştir.
Kitaplar, tür olarak incelendiğinde ise daha çok hikâye, masal ve roman
türlerinin kütüphanelerde yer aldığı diğer türlerin ise daha az bulunduğu
saptanmıştır. Kitaplar, içerik olarak genel anlamda nitelikli bulunmuştur.
Kitap seçimini kendileri yapan Türkçe öğretmenleri kitapların biçimsel açıdan
nitelikli olduğunu dile getirirken kitap seçimine dâhil olmayan Türkçe öğretmenleri
kitapların biçimsel açıdan nitelikli olmadığını düşünmektedir. Araştırmaya
katılan Türkçe öğretmenlerinin tamamı öğrencilerin z-kütüphanelerden memnun
olduğunu ve z-kütüphanelerin okuma alışkanlığını olumlu yönde etkilediğini
belirtmiştir.

Anahtar Kelimeler

Z-kütüphaneler, Türkçe Öğretmenleri, okuma alışkanlığı, kitap, öğrenci memnuniyeti

Kaynakça

• Nurcan, E. (2007). Okul kütüphaneleri, bilgi okuryazarlığı ve gelecek. Bilim Teknik, 37-40.
• Osman Gündüz, Tacettin Şimşek, Anlama Teknikleri:1 Uygulamalı Okuma Eğitimi El Kitabı 2. Baskı, Grafiker Yayınları, Ankara, 2013.
• Önal, H. İ. (2015). Okul kütüphaneleriyle öğrencilerin 21. yüzyıla hazırlanması. Millî Eğitim, 208, 233-248.
• Önal, İ., Alaca, E. (2015).Okul kütüphanesi kullanımında öğretmenlerin rolü ve sorumlulukları. Bilgi Dünyası, 16(1), 105-126.
• Özden, M. (2017). Ortaokul öğrencilerinin kitap ve kütüphane kavramına ilişkin metaforik algıları. Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 7(14), 1-34.
• Özkaya, Perihan Gülce & Çetin, Didem. (2014), Türkçe öğretmen adaylarının okuma alışkanlıkları ve kütüphane kullanımlarına ilişkin bir inceleme, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1).
• Öztürk, H., Tağa, T. (2018). Ortaokul öğrencilerinin bir yıllık z-kütüphane deneyimleri: Bir durum çalışması. Türk Kütüphaneciliği, 32(1), 7-18.
• Pilten, G., Tolğay, N.(2016).Sınıf kütüphanelerinin yeterliliklerinin öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. İlköğretim Online. 15(2), 344-366. [Online]:http://ilkogretim-online.org.tr
• Şahbaz, Namık Kemal. (2012), İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin kütüphane kullanma düzeyleri üzerine bir araştırma, Türklük bilimi araştırmaları dergisi, 31, 259-274.
• T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (2014). Zenginleştirilmiş kütüphaneler (z- kütüphane) etki analiz araştırması. Destek Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Eğitim Araçları ve Yayımlar Daire Başkanlığı. Sayfa 10-155.
• Tanju, E. H. (2010). Çocuklarda kitap okuma alışkanlığına genel bir bakış. Aile ve Toplum Eğitim-Kültür ve Araştırma Dergisi, 6(22), 30-39.
• Türkben, T. (2019). Çocuk kütüphanelerinin okuma alışkınlığı üzerindeki etkilerinin öğretmen adaylarının görüşleri doğrultusunda incelenmesi. EKEV Akademi Dergisi, 23(77), 363-388.
• www.meb.gov.tr. 23.05.2019. 22:23
• YILDIRIM, A. ve ŞİMŞEK, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
• YILMAZ, B. (2012). Okuma alışkanlığının okul başarısına etkisi: Ankara Keçiören Atapark İlköğretim Okulu öğrencileri üzerine bir araştırma. Külcü, Ö., Çakmak. T., Özel, N. (Editörler), Prof. Dr. K. Gülbün Baydur’a armağan (209-218). Ankara: Özyurt Matbaacılık.
• Yılmaz, E. (2015).Eğitimde okul kütüphaneleri: Türkiye’de durum. Millî Eğitim, 208, 259-286.
• Zenginleştirilmiş kütüphane (z-kütüphane) kurulumu ve donanımına ilişkin teknik şartname. (2015). T. C. Milli Eğitim Bakanlığı Destek Hizmetleri Genel Müdürlüğü Eğitim Araçları ve Yayımlar Daire Başkanlığı, Sayfa 3.