Gençlerin İşgücü Piyasasına Geçişinde Deneyim Ve Staj Etkisi

Yıl 2020, Cilt: 1 , 119 - 153, 15.01.2020

Zeki Deniz Dost , Kamil Ufuk Bilgin

Öz

Gençlerin işgücü piyasasına geçişlerinde, karşılarına pek çok zorluk çıkmaktadır. Bu engellerin en önemlilerinden birisi de deneyim eksikliğidir. Bu durum, okulundan yeni mezun olmuş, ilk kez iş arayan genç işsizler için bile söz konusu olabilmektedir. Bununla birlikte artan rekabet, gençlerin kendilerini birçok yönden geliştirmelerini gerektirmektedir.
Bu çalışmada, özellikle gençlerin staj yaparak deneyim kazanmanın işgücü piyasasındaki önemini ortaya koyabilmek; staj yapmanın iş bulmayı kolaylaştırıp kolaylaştırmadığı sorusuna cevap bulabilmek; staj yapan bireylerin işe giriş sürelerinin yapmayanlara göre anlamlı farklılıklar gösterip göstermediğini tespit edebilmek ve staj yapan bireylerin staj süreçlerine ilişkin çeşitli görüşlerini değerlendirmek amacıyla alan araştırması gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, 15-34 yaş aralığında 708 kişiye ulaşılmış ve katılımcıların görüşleri analiz edilmiştir.
Araştırma neticesinde elde edilen bulgular, araştırmanın hipotezlerini doğrular nitelikte çıkmış; staj yapmanın işe girişe olumlu yönde etkisin olduğu; staj yapanların, ilk işlerine daha kısa sürede girebildikleri; iş bulma sürelerinin azaldığı; staj yapanların staj yaptıkları iş yerinden belirsiz süreli ve ücretli iş teklifi alma olasılıklarının arttığı; hatta staj yapılan iş yerinde çalışma olasılıklarının büyük artış gösterdiği anlaşılmıştır. Araştırma içerikli bu çalışmanın, gençleri mezun olmadan staj yapmaya ikna etme yönünde alandaki yönlendiricilere rehber olması; özellikle genç işsizler için stajın önemini ortaya koyarak, işgücü piyasasındaki bütün tarafların daha doğru ve etkili karar vermelerine katkı sunması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Genç istihdamı, Genç işgücü, Genç işsizliği, İş stajı, iş deneyimi

Kaynakça

• Balcı, B. & Arslan, İ. (2008) Türkiye’de Genç İşsizliği, Eğitim ve Büyüme İlişkisi, 2. Ulusal İktisat Kongresi.
• Bahçeşehir Üniversitesi, (2018) Co-Op Nasıl İşler? , http://coop.bau.edu.tr/ , (15.09.2018)
• Basmacı, G.S, (2011) Genç işsizliği ve Türkiye'de genç işsizliğine yönelik çözüm arayışları, Gazi Üniversitesi Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara
• Becker, G. S. (1994). Human capital: A theoretical and empirical analysis, with special reference to education (Human behavior and social institutions) National Bureau of Economic Research 3rd Edition, s 245-256
• Bilgin, K.U & Şahin, E. (2018) İstihdamda Kalma Süresine Etkisi Açısından İşbaşı Eğitim Programları, 1 st International Congress of Political, Economic and Financial Analysis, s391-411
• Business 20, (2012) B20 Task Force Recommendations: Concrete Actions for Los Cabos, http://biac.org/wp-content/uploads/2016/01/B20-Task-Force-Recommendations.pdf
• Cerulli-Harms, A. (2017). Generation Internship: The Impact of Internships on Early Labour Market Performance., Institute for the Study of Labor (IZA), Research Paper Series No. 11163, s1-41
• Chatterton, B. (2014) What Job Statistics Say About the Value of College Internships, https://www.huffingtonpost.com/southwestern-university/what-job-statistics-say-a_b_5399641.html (08.09.2018)
• Çobanoğlu, F, & Tuncer, İ. (2010) Mesleki Eğitimin Sorunlarına İlişkin İşverenlerin Görüşleri, “International Conference on New Trends in Education and Their Implications” s435-438.
• Dursun, S. & Aytaç, S. (2012) Üniversite Öğrencilerinin İşgücü Piyasasına Yönelik Beklentileri Ve İş Deneyimleri İle Umutsuzluk Ve Kaygı Düzeyleri Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma, Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1).
• Erol, S. I. (2013). Gençlere yönelik aktif istihdam politikaları: Japonya, Kore, Çin ve Türkiye örnekleri, TÜHİS İş Hukuku Ve İktisat Dergisi, 24(2), s15-40.
• Esas Sosyal, Gençlik ve İstihdam Odak Grup Araştırması, 2014
• European Commission,(2013) The Experience Of Traineeships In The EU, Flash Eurobarometer 378 - TNS Political & Social”, s6
• Fair Internship Initiative, (2017) UN intern Survey 2017, Geneva
• Gault, J., Redington, J., & Schlager, T. (2000) Undergraduate business internships and career success: Are they related?, Journal of marketing education, 22(1), s45-53.
• International Labour Organization (ILO), (2017) Global Employment Trends for Youth 2017, Geneva
• International Labour Organization (ILO), (2016) World Employment and Social Outlook for Youth 2016, Geneva
• IPSOS & Esas Sosyal, (2016) Türkiye’de Diplomalı Gençlerin İşsizliği Kamuoyu Araştırması, http://www.esassosyal.org/files/arastirmalar/EsasSosyal-Ipsos-Kamuoyu-Issizlik-Arastirma-Sunumu.pdf , (15.09.2018)
• Katholieke Universiteit Leuven, (2014) Master’s internship guidelines, https://ppw.kuleuven.be/home/onderwijs/studentenportaal/masterstage/master2019s-internship-guidelines.doc (03.09.2018)
• Kesbiç, C, & Dündar, Ö . (2017) İşsizlik ve Suç Arasındaki İlişkiye Teorik Bir Bakış. Yönetim ve Ekonomi, Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24 (2),
• Koçyiğit, Ö., Alyavuz, B., & Bildirici, A. (2011) İnşaat Mühendisliği Eğitiminde Staj, İnşaat Mühendisliği Eğitimi 2. Sempozyumu.”, Muğla Üniversitesi, s235-246
• Kozak, N. , (2005), Staj Dosyası (I): Öğrencilerin Yaşadıkları Sorunlar. http://www.turizmgazetesi.com/news.aspx?Id=24947 (03.10.2018)
• Kurt, R. (2016) Stajyerlere ücret ödemesi ve sigorta yapılacak mı? , Star Gazetesi, https://www.star.com.tr/yazar/stajyerlere-ucret-odemesi-ve-sigorta-yapilacak-mi-yazi-1122030/ (21.08.2018)
• Kuzgun, İ. K. (2013) Türkiye’de Eğitimli Genç İşsizliğinin Çözümünde Bir Alternatif Olarak Staj: Özellikleri ve Sosyal Boyutu, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 5(2), 1-9. Mesleki Eğitim Kanunu No:3308, (1986, 5 Haziran) Resmi Gazete (Sayı: 19139). Erişim Adresi: http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.3308.pdf
• Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun No:6764, (2016, 9 Aralık). Resmi Gazete (Sayı: 29913). Erişim adresi: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/12/20161209.htm
• Murat, S., & Şahin, L. (2011) Nedenleri Ve Sonuçları Bakımından Gençler Arasında Yaygınlaşan İşsizlik, Sosyoloji Konferansları, (44), 1-48.
• Murray, S. (2018) An internship could be your golden ticket to a graduate job, The Guardian, https://www.theguardian.com/education/2018/jul/09/internship-golden-ticket-graduate-job (13.09.2018)
• Murthy, S. (2014) An internship can lead to a full-time job, but your industry matters , https://blog.linkedin.com/2014/08/21/an-internship-can-lead-to-a-full-time-job-but-your-industry-matters (15.09.2018)
• National Association of Colleges and Employers (NACE), (2017) The Class of 2017 Student Survey Report
• National Association of Colleges and Employers (NACE), (2018) Internship & Co-op Survey Report
• OECD, (2010) Off to a Good Start? Jobs for Youth, OECD Publishing, Paris.
• O’Higgins , N. & Pinedo, L, (2018) Interns and outcomes: Just how effective are internships as a bridge to stable employment?, ILO Employment and Labour Market Policies Branch,s24
• Ömür, A. G. Y. E. (2016) İstihdam İçin Eğitimi Yeniden Düşünmek, The Journal of Academic Social Science Studies”, 50, 429-447.
• Ören, K., & Şahverdioğlu, H. (2016) Türkiye’de Genç İşsizliği ve Genç İşsizliğinin Giderilmesinde Aktif İstihdam Politikaları, Gençlik Araştırmaları Dergisi, 4(1), 5-37.
• Özdayı, N. (1995) Atatürk Eğitim Fakültesi Son Sınıf Öğrencilerinin Staj Öncesi Ve Staj Sonrası Mesleki Endişe Düzeylerinin Karşılaştırılması, Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, (7) 207-220
• Özen, E.N. , & Kulaksız, A. (2017) Türkiye’de Genç İşsizliğinde Tek Sorun Yetenek Uyumsuzluğu Değil, TEPAV Değerlendirme Notu, https://www.tepav.org.tr/upload/files/1511866192-5.Turkiye_de_Genc_Issizliginde_Tek_Sorun_Yetenek_Uyumsuzlugu_Degil.pdf (12.09.2018)
• Paine, A. E., Mckay, S., & Moro, D. (2013) Does volunteering improve employability? Insights from the British Household Panel Survey and beyond, Voluntary Sector Review, 4(3), 355-376
• Parker III, E. T., Kilgo, C. A., Sheets, J. K. E., & Pascarella, E. T. (2016) The differential effects of internship participation on end-of-fourth-year GPA by demographic and institutional characteristics, Journal of College Student Development, 57(1), 104-109.
• Sertkaya, Y., & Okur, A. (2016) Türkiye’de Genç İşsizliğinin Belirleyicilerine Yönelik Ekonometrik Bir Analiz ,Ardahan Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3, 155-168.
• Sever, E . & İğdeli, A. . (2018) The Determining Factors of Youth Unemployment in Developing Countries: The Case of Turkey, International Journal of Social and Economic Sciences (IJSES), 8 (1), 75-83.
• Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), (2019-Aralık) Aylık İstatistik Bülteni, http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik/aylik_istatistik_bilgileri Taş, H. Y. & Bilen, M. (2014) Avrupa Birliği ve Türkiye’de Genç İşsizliği Sorunu ve Çözüm Önerileri, Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 3(6)
• Türk Dil Kurumu, (2019) Türk Dil Kurumu Sözlükleri
• Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanlığı, (2019) Yeni Ekonomi Programı 2020-2022, https://ms.hmb.gov.tr/uploads/2019/10/Yeni-Ekonomi-Program%C4%B1-2020-2022-1.pdf
• Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK), (2016) Gençlerin İşgücü Piyasasına Geçişi Araştırma Sonuçları 2016, Nisan-Haziran, Ankara. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21865
• Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK),(2019) İşgücü İstatistikleri,2012-2019, http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1007
• Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK), (2018) Nüfus Projeksiyonları, 2018-2080, www.tuik.gov.tr/PdfGetir.do?id=30567
• Türkiye İş Kurumu (İŞKUR), (2018) İşbaşı Eğitim Programları, https://www.iskur.gov.tr/is-arayan/kurs-ve-programlar/isbasi-egitim-programlari/ (04.09.2018)
• Tulukcu, E. , (2016) S. Ü. Ç. Çumra Meslek Yüksekokulu Örneğinde Organik Tarım Programı Öğrencilerinin İşyeri Uygulamalı Eğitimi. Gıda Katkı Maddelerinin Sağlık Üzerine Etkileri, 5th international vocational schools symposium "importance of vocational educaton in world"
• Türk, S. , Ü. , K. Z. (2016) Genç İşsizliğin İncelenmesi: Oecd Ülkeleri Ve Türkiye Karşılaştırması, HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, Cilt 5,Yıl 5 Sayı 13, 10.
• United Nations (UN), (2019) World Population Prospects: The 2019 Revision, Department of Economic and Social Affairs
• United Nations (UN), (2013) Definition Of Youth, https://www.un.org/esa/socdev/documents/youth/fact-sheets/youth-definition.pdf (4.05.2018)
• University of Cincinnati,(2018) Co-op: 100 years of success, Erişim adresi :https://magazine.uc.edu/issues/1205/success1.html (04.08.2018)
• Ulusal Ajans, (2018) Yükseköğretim Öğrenci ve Personelinin Öğrenme Hareketliliği, http://ua.gov.tr/programlar/erasmus-programı/yükseköğretim-programı/öğrenme-hareketliliği , (21.08.2018)
• Üstün, G., Dedekoç, Ş., Kavalalı, T., Öztürk, F., Sapçı, Y., & Can, S. (2014) Üniversite son sınıf öğrencilerinin iş bulmaya ilişkin umutsuzluk düzeylerinin incelenmesi, Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 200-221.
• 7 Soruda Stajyerler, (2016) , http://iskanunu.com/sizin-sorduklariniz/7-soruda-stajyerler/ ,(01.09.2018)
• Watson, B. S. (1995) The intern turnaround, Management Review 84, (June): 9-12