Side Tiyatrosu ve Çevresinde Onarım-Koruma Uygulamaları ve Sorunları

Yıl 2010, Sayı: 9, 87 - 112, 01.06.2010

Ülkü İzmirligil

Öz

Antalya’nın önemli arkeolojik merkezlerinden biri olan Side, İlkçağda Pamphylia Bölgesi’nin ticaret ve savaş filolarıyla güçlü bir liman kentidir Res. 1 . Aiol ve İyon gibi çeşitli Yunan kabilelerinin istila ettiği Pamphylia, ‘tüm kabileler ülkesi’ anlamına gelmektedir. Kentin kuruluş tarihi, kesin olarak bilinmemekle beraber, ikinci kolonizasyon hareketi sırasında, yani İÖ 7.yy da Kyme’nin bir kolonisi olarak kurulduğu söylenmiştir. Ancak, daha sonraki çağlarda ana kent ile arasında dini ve kültürel bağ bulunmaması bu tarihleme hakkında kuşkular yaratmaktadır. Tarihleme konusunda filolojik alanda çeşitli görüşler ve yorumlar vardır Mansel 1968: 2-6 .

Anahtar Kelimeler

Side, Pamphylia, Araştırmalar, Kazılar, Onarımlar ve Sorunları

Kaynakça

• Abbasoğlu, H. 2000 “Side Kazıları”, Türkiye Arkeolojisi ve İstanbul Üniversitesi, Ankara: 235-240.
• Adak, M. – F. Onur 2010 “Side’de Epigrafik Çalışmalar”, Side’ye Emek Verenler Sempozyumu 2007, İstanbul.
• Alanyalı, H. S. 2003 “Dionysos Frizi ve Kaset Kabartmaları Çalışmaları”, 24. Kazı Sonuçları Toplantısı II: 269-272.
• 2004 „Gedanken zum Kybele-Kult im Römischen Pamphylien am Beispiel von Side und Perge“, Anadolu’da Doğdu (Festschrift für Fahri Işık zum 60. Geburtstag), İstanbul: 11-18.
• Bean, G. E. 1965 Side Kitabeleri (The Inscriptions of Side), Ankara.
• Bernardi Ferrero, D. de 1970 Teatri classici in Asia Minore, citta dalla Troade alla Pamfilia (Vol. III.), Rom.
• Beaufort, F. 1817 Karamania or a brief description of the south coast of Asia Minor, London.
• Büyükkolancı, M. 2003 “Parodos 1 ve 2 Kazıları sonucu sahne binası cephe mimarisi”, 24. Kazı Sonuçları Toplantısı II: 267-269.
• 2008 “Side Dionysos Tapınağına ilişkin yeni bulgular”, Euergetes – Prof. Dr. Haluk Abbasoğlu’na 65.Yaş Armağanı (Cilt 1), İstanbul: 259-282.
• Corancez, L. A. O. 1816 Itinéraire d’une partie peu connue de L’Asie Mineure, Paris: 373-383.
• Eyice, S. 1957 « La ville byzantine de Side en Pamphylie », X. Milletlerarası Bizans Tetkikleri Kongresi Tebliğleri, İstanbul: 130-133.
• 1960 “Side’nin Bizans Devrine Ait Binalarının Sanat Tarihi Bakımından Değerleri”, V. Türk Tarih Kongresi Tebliğleri, Ankara: 53-60.
• Guidoboni, E. 1994 Catalogue of ancient earthquakes in the Mediterranean area up to the 10th Century, Roma.
• Fellows, Ch. 1839 A Journal written during an excursion in Asia Minor, London: 203-204.
• Günay, R. 2003 “Orkestra, Diazoma, Ambulacrom ile Üst Cavea’da Onarım Ön Hazırlık ve Düzenleme Çalışmaları”, 24. Kazı Sonuçları Toplantısı (Cilt II): 272-277.
• 2008 “Side Antik Tiyatrosu Sahne Binası 1992-2006 Yılları Çalışmaları Sonucu Ön Rapor”, Euergetes – Prof. Dr. Haluk Abbasoğlu’na 65. Yaş Armağanı (Cilt 1), İstanbul: 541-555.
• İzmirligil, Ü. 1983 “Side Tiyatrosu Kazı, Onarım ve Çevre Düzenlemesi 1982”, V. Kazı Sonuçları Toplantısı, Ankara: 291-295.
• 1984 “Side Tiyatrosu ve Çevresi Kazı, Onarım ve Düzenleme Çalışmaları 1983”, VI. Kazı Sonuçları Toplantısı II, İzmir: 313-321.
• 1985 “Side Tiyatrosu ve Çevresi Kazı, Onarım ve Düzenleme Çalışmaları 1984”, VII. Kazı Sonuçları Toplantısı, Ankara: 387-395.
• 1986 “Side Tiyatrosu ve Çevresi Kazı, Onarım ve Düzenleme Çalışmaları 1985”, VII. Kazı Sonuçları Toplantısı II, Ankara: 127-135.
• 1990 “Side Tiyatrosu ve Çevresi Kazı, Onarım ve Düzenleme Çalışmaları 1989”, XII. Kazı Sonuçları Toplantısı I, Ankara: 193-200.
• 1991 “Side Tiyatrosu ve Çevresi Kazı, Onarım ve Düzenleme Çalışmaları 1990”, XIII. Kazı Sonuçları Toplantısı, Çanakkale: 259-263.
• 1993 “Side Tiyatrosu ve XII. Kazı Sonuçları Toplantısı I, Ankara 1992”, XV. Kazı Sonuçları Toplantısı II, Ankara: 243-252.
• 2004a “Side Tiyatrosu ve Çevresinde Kazı, Koruma Onarım Çalışmaları (2003)”, 14. Müze Çalışmaları ve Kurtarma Kazıları Sempozyumu, Nevşehir: 281-288.
• 2004b “Side Tiyatrosu ve Bizans Dönemi Kullanımı” Sanat Tarihi Defterleri 8, Metin Ahunbay’a Armağan, Bizans Mimarisi Üzerine Yazılar, İstanbul: 249-261
• İzmirligil, Ü. – R. Günay 2001 “Side Tiyatrosu’nda Kazı ve Koruma Onarım Hazırlık Çalışmaları 1999”, 22. Kazı Sonuçları Toplantısı II, Ankara: 335-344.
• İzmirligil, Ü. – M. Özhanlı 2007 “Side Tiyatrosu ve Çevresinde Kazı-Düzenleme Çalışmaları (2006), 29. Kazı Sonuçları Toplantısı III, Ankara: 567-578.
• Karagöz, Ş. 2005 Eskiçağda Depremler, İstanbul.
• Knoblauch, P. 1977 Die Hafenanlagen und die anschliessenden Seemauern von Side, Ankara.
• Lanckosronski, G. K. 1890 Städte Pamphyliens und Pisidiens I, Wien.
• Mansel, A. M. – E. Bosch – J. İnan 1951 1947 Senesi Side Kazılarına Dair Ön Rapor, Ankara.
• Mansel, A. M. – G. E. Bean – J. İnan 1956 Side Agorası ve Civarındaki Binalar, 1948 Kazılarına Dair Bir Rapor, Ankara.
• Mansel, A. M. 1962 “Side Tiyatrosu”, Belleten XXVI / 101: 45-56.
• 1964 „Restaurationen und Umänderungen des Theaters von Side in Byzantinischer Zeit“, Actes du XIIe Congres International des Etudes Byzantines (Vol. III), Beograd: 239-243.
• 1968 “Side’nin Doğu Şehir Kapısı-1966 Kazısına Dair Ön Rapor”, Belleten XXII / 126: 127-138.
• 1978 Side. 1947-1966 Yılları Kazıları ve Araştırmaları Sonuçları, Ankara.
• Nollé, J. 2001 Side im Altertum, Geschichte und Zeugnisse II, Inschriften griechischer Stadte aus Kleinasien 44, Bonn.
• Özdural, A. 1978a “Fotogrametrik Ölçü Yöntemiyle Side Tiyatrosu”, Türk Tiyatrosu: 35-38.
• 1978b “Photogrammetric Survey of the Amphitheatre of Side”, Fotogrametria dei Monumenti: 115-120.
• Spratt, T. A. B. – E. Forbes 1842 Travels in Lycia II, London.
• Yorulmaz, M. – Ü. İzmirligil 1993 “The Antique Theater of Side”, Assembly Halls from Antiquity to Present, IASS, İstanbul.