Farklı Sulama Suyu Seviyelerinin Serada Yetiştirilen Kıvırcık Marulun (Lactuca sativa var. campania) Verimi ve Gelişimi Üzerine Etkileri

Yıl 2015, Cilt: 3 Sayı: 1, 29 - 34, 01.06.2015

Murat Yıldırım Erdem Bahar Kürşad Demirel

Öz

Bu araştırma, farklı sulama suyu düzeylerinin ısıtmasız cam serada kış döneminde yetiştirilen kıvırcık marulun (Lactuca sativa var. campania) verim ve bitki gelişimi üzerine etkilerini araştırmak amacıyla Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Dardanos Yerleşkesinde 2011–2012 yıllarında yürütülmüştür. Araştırma, tesadüf parselleri deneme desenine göre kurulmuş ve A sınıfı buharlaşma kabından meydana gelen buharlaşma miktarına göre sulamalar yapılmıştır. Bitki–kap katsayıları (Kcp) 0,25, 0,50, 0,75, 1,00 ve 1,25 alınarak sulama konuları I1,25, I1,0, I0,75, I0,50, I0,25 şeklinde oluşturulmuştur. Kış dönemi süresince iki bitkisel üretim gerçekleştirilmiştir. Birinci üretim döneminde 15–75 mm ve ikinci üretim döneminde 9–45 mm arasında değişen sulama suyu deneme parsellerine uygulanmıştır. Gerçekleşen bitki su tüketimleri dönemler arasında sırasıyla 88–115 ve 56–79 mm tespit edilmiştir. Her iki üretim döneminin sonunda deneme konularından elde edilen toplam verim değerleri 2,239–3,742 kg/da arasında farklılık göstermiştir. En yüksek verim değerleri, en fazla sulama suyunun uygulandığı deneme konusunda, üretim dönemlerine göre sırasıyla 1,544 ve 2,198 kg/da bulunmuştur. İkinci üretim döneminde, tüm deneme konularında verimlerin arttığı görülmektedir. Sulama suyunun artışı ile birlikte marulların tek meyve ağırlığının, yaprak alanlarının, taç genişliklerinin ve boylarının arttığı tespit edilmiştir. Bu araştırma, Çanakkale’de serada yetiştirilen marul için sulama programının oluşturulmasında A sınıfı buharlaşma kaplarının kullanılabileceği göstermektedir ve kap katsayısı olarak 1.25’nin kullanılması önerilmektedir

Anahtar Kelimeler

Marul, Damla sulama, Bitki su tüketimi, Class-A pan, Çanakkale, Sera

The Effects of Different Irrigation Levels on the Yield and Physical Properties of Lettuce Cultivars (Lactuca sativa var.campania)

Öz

This study was carried out to investigate the effects of different water levels on the yield and physical properties of Lettuce cultivars (Lactuca Sativa var.campania), grown in unheated greenhouse at the research center of Canakkale Onsekiz Mart University in 2011and 2012, in Turkey. The research was designed to randomised coplete block design. The amount of irrigation water was determined through measuring evaporation from Class–A pan and Crop–pan coefficients (Kcp) were 0.25, 0.50, 0.75, 1.0 and 1.25.Therefore, the level of irrigation water in treatments was arranged according to the coefficients of Kcp, as follows; 25% (I0.25), 50% (I0.50) , 75% (I0.75) , 100% (I1.00) , 125% (I1.25) . Two crop production was carried out during winter time. In first growing period, the amount of irrigation water applied changed from 15 mm to 75 mm and in the second production period, it was from 9 to 45 mm, and in the first and second growing period, evapotranspiration was between 88 mm and 115 mm and from 56 to 79 mm, respectively. The increment of the amount of irrigation water has the positive effect on the yield, and it fluctuated the yield, in turn, between 2239 and 3742 kg/da –1 in two growing periods. In both growing periods, the highest irrigation water in teratments of I1.00 and I1.25 increased the yield of lettuce and also leaf area was within the highest rank group as an a in these treatments, and other treatments (I0.25, I0.50 and I0.75) took place in second group as b. Among groups, while having significant differences in canopy diameter there was no differences in canopy height. Class–A pan can be used in irrigation water management successfully and to use 1.25 for Kcp for lettuce in an unheated greenhouse gives the highest yield. Hence, this result can be considered as a strategy for water management in lettuce grown in an unheated greenhouse

Anahtar Kelimeler

Lettuce, Drip irrigation, Evapotransporation, Class A pan, Çanakkale, Greenhouse

Kaynakça

• Acar, B., Paksoy, M., Türkmen, Ö., Seymen, M., 2008. Irrigation and Nitrogen Level Affect Lettuce Yield in Greenhouse Condition. African Journal of Biotechnology. 7 (24): 4450–4453.
• Allen, R.G., Pereira, L.S., Raes, D., Smith, M., 1998. Crop Evapotranspiration–Guidelines for Computing Crop Water Requirements–FAO Irrigation and Drainage Papers 56. FAO, Rome, İtaly. pp. 328.
• Bozkurt, S., Mansuroğlu, G.S., Kara, M., Önder, S., 2009. Responses of Lettuce to Irrigation Levels and Nitrogen Forms . African Journal of Agricultural Research. 4 (11): 1171–1177.
• Çebi, Ü., Çakır, R., Altıntaş, S., Özdemir, A.G., 2014. Plastik Seralarda Yetiştirilen Hıyar ve Kıvırcık Baş Salata Bitkilerinin Sulama Zamanı ve Su Kullanımı Planlaması. Atatürk Toprak Su ve Tarımsal Meteoroloji Araştırma İstasyonu Müdürlüğü Yayınları (TAGEM–BB–080201 L2). Yayın No: TAGEM 2014–1, Kırklareli.
• Escarabajal–Henarejos, D., Molina–Martínez, J.M., Fernández–Pacheco, D.G., García–Mateos, G., 2015. Methodology for Obtaining Prediction Models of the Root Depth of Lettuce for Its Application in Irrigation Automation. Agricultural Water Management. 151: 167–173
• Heerman, D.F., 1985. ET in Irrigation Management, In Proceedings of the National Conference on Advances in Evapotranspiration. ASAE Publication: 323–334.
• Kanber, R., 1984. Çukurova Koşullarında Açık Su Yüzeyi Buharlaşmasından Yararlanarak Birinci ve İkinci Ürün Yerfıstığının Sulanması. Bölge Topraksu Araştırma Enst. Yayınları. 114 (64).
• Öneş, A., Demir, K., Çakmak, B., Kendirli, B., 1995. Sera Koşullarında Yetiştirilen ve Damla Sulama Yöntemi İle Sulanan Baş Salatanın Sulama Zamanının Planlanması. 5. Ulusal Kültürteknik K. Antalya: 207–219.
• TÜİK, 2015. Türkiye İstatistik Kurumu. http://tuikapp.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul
• Yazgan, S., Ayas, S., Büyükcangöz, H., 2006. Örtü Altında Yetiştirilen Baş Salatanın (Lactuca sativa var. Olenka) Sulama Zamanın Planlanması. KSÜ. Fen ve Mühendislik Dergisi. 9 (1): 88–91.