Bağcılıkta Farklı Düzeylerde Oransal Nem Kaybına Uğratılmış Üretim Materyallerinin Canlılık ve Gelişim Potansiyellerinin Belirlenmesi

Year 2015, Volume: 3 Issue: 1, 53 - 61, 01.06.2015

Nuray Rodoplu Alper Dardeniz

Abstract

Bu araştırma, farklı düzeylerde oransal nem kaybına uğratılmış üretim materyallerinin canlılık ve gelişim potansiyellerinin belirlenebilmesi amacıyla, 2013 ve 2014 yıllarında yürütülmüştür. Bu araştırmada, ‘Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Dardanos Yerleşkesi’ ‘Sofralık Üzüm Çeşitleri Uygulama ve Araştırma Bağı’ndan temin edilen ‘Amasya Beyazı’ üzüm çeşidi kalemleri ile ‘Manisa ve Tekirdağ Bağcılık Araştırma Enstitüsü Müdürlükleri’nden temin edilen ‘140Ru’ (140 Ruggeri) Amerikan asma anacı çelikleri materyal olarak kullanılmıştır. Kullanılan kalem ve çelikler oda şartlarında (22°C) %5, %10, %15 ve %20 oranlarında nem kaybına uğratılmış, ardından yeniden 24 saat su içerinde bekletilip su almaları temin edilmiş, daha sonra perlit dolu PVC kaplar içerisine dikilip ‘ÇOMÜ Ziraat Fakültesi İklim Odası’na yerleştirilmiştir. Nem kaybı miktarı arttırıldıkça köklenme oranı (%), kök sayısı (adet), kök skalası (0–4), yaş kök ağırlığı (g), boğum sayısı (adet), yazlık sürgün ağırlığı (g), yazlık sürgün uzunluğu (cm), kalem–çelik ağırlığı (g), üst (tepe) kallus oluşum yüzdesi (%), üst (tepe) kallus gelişim skalası (0–5), üst (tepe) kallus yaş ağırlığı (g), haftalar bazındaki su tüketim miktarı ve yazlık sürgün gelişim durumu (0–5) gibi, üretim materyallerinin canlılık ve gelişim durumlarını belirleyen parametrelerde azalmalar görülmüştür. İncelenen parametrelere göre kalem ve çeliklerdeki en az canlılık ve vejetatif gelişim, %20 oranında nem kaybına uğratılmış üretim materyallerinde meydana gelmiştir. Bunu %15 oranında nem kaybına uğratılmış üretim materyalleri izlemiştir. %10 ve %5 oranlarında nem kaybına uğratılmış üretim materyallerinde ise canlılık ve vejetatif gelişim özellikleri bakımından kontrole kıyasla daha az önemli farklılık belirlenmiştir. %15 oranındaki nem kaybı, hem kalem hemde çelikler açısından dikkate alınması gereken önemli bir sınır değer olarak kabul edilmeli, üretim materyallerindeki oransal nem kaybının %10’u aşmamasına özen gösterilmelidir.

Keywords

Üretim materyal kalitesi, Nem kaybı, Kallus, Vitis vinifera L., Asma fidanı, Vejetatif gelişim

Determination of Crispness Potentials and Growth of Production Materials Suffered by Loss of Different Levels of Relative Humidity in Viticulture

Abstract

This research was carried out aimed to determine the crispness potentials and growth of production materials suffered by loss of different levels of relative humidity in arboriculture during the years 2013 and 2014. In this research, the rootstock cuttings of ‘Amasya Beyazi’ and ‘140Ru’ were used as plant materials. The cuttings of Amasya Beyazi were obtained from 'COMU Dardanos Campus' ‘Table Grape Varieties Research and Application Center’ while the cuttings of 140Ru have been taken from ‘Manisa and Tekirdag Viticulture Research Stations’. The used scion and cuttings have been placed in the climatic chamber of ‘Çanakkale Onsekiz Mart University (ÇOMÜ), Faculty of Agriculture' under room conditions (22°C) suffered by the loss of moisture with rating to 5%, 10%, 15% and 20%. Weekly based water consumption and the condition of summer shoot growth (0–5) like parameters have been investigated in sustained scion and cuttings throughout their vegetative development. Then the rooting rate (%), number of root (number), scale of root (0–4), wet weight of root (g), number of leaf node (number), summer shoot weight (g), summer shoot length (cm), weight of scion (g), percentage of top callus formation (%), development scale of top callus (0–5) and wet weight of top callus (g) of scion and cuttings have been studied in performed dismantling of production materials during the paused timing of vegetative growth. After evaluation of the whole results, a decrease was observed in the development of production materials and crispness potentials when an increase of moisture loss was shown in parameters like rate of root (%), number of root (number), root scale (0–4), wet weight of root (g), number of node (number), wet weight of shoots (g), length of shoot (cm), scion weight (g), percentage of top callus formation (%), development scale of top callus (0–5), wet weight of top callus (g), amount of water consumption and condition of shoot growth (0–5). According to the obtained results of this research work, the least vegetative growth of scion and cuttings was occurred in such production materials that suffered with a ratio of 20% moisture loss in terms of all above mentioned parameters. This was followed by those production materials suffered with the rate of 15% moisture loss. Significant differences have not been investigated in order to vegetative development and crispness, as compared to the control, in production materials suffered by 5% and 10% moisture loss. So, the development of production materials having adequate moisture is expected to lead more positive results. 15% moisture loss is need to be considered in terms of scion as well as cuttings should be an important limit value. It must be taken in care to overcome the loss of 10% relative humidity in the production materials

Keywords

Production material quality, Moisture loss, Callus, Vine sapling, Vitis vinifera L., Vegetative growth

References

• Alço, T., Dardeniz, A., Sağlam, M., Özer, C., Açıkbaş, B., 2015. Aşılı asma fidanı üretiminde farklı çeşit/anaç kombinasyonlarının aşı odası randımanı ile kallus gelişim düzeyi üzerine etkileri. 8. Bağcılık Sempozyumu. Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi (Basımda).
• Balo, E., Balo, S., 1969. Wirkung der dehydratation und rehydratation auf die bewurzelung der rebstecklinge mitt. Klosterneuburg. 19: 96–101.
• Dardeniz, A., 2001. Asma fidancılığında bazı üzüm çeşidi ve anaçlarda farklı ürün ve sürgün yükünün üzüm ve çubuk verimi ile kalitesine etkileri üzerine araştırmalar (Doktora Tezi). Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. 167 s. Bornova/İzmir.
• Dardeniz, A., Tayyar, Ş., 2005. An investigation on the bud–break and growth of 420A and 5 BB American vine rootstocks irradiated with different gamma doses. Journal of Central European Agriculture. 6 (2): 173–178.
• Dardeniz, A., Tayyar, Ş., Yalçın, S., 2006. Influence of low–frequency electromagnetic field on the vegetative growth of grape cv. Uslu. Journal Central European Agriculture. 7 (3): 389–396.
• Dardeniz, A., Müftüoğlu, N.M., Gökbayrak, Z., Fırat, M., 2007. Assessment of morphological changes and determination of best cane collection time for 140Ru and 5BB. Scientia Horticulturae. 113: 87–91.
• Dardeniz, A., Gökbayrak, Z., Müftüoğlu, N.M., Türkmen, C., Beşer, K., 2008. Cane quality determination of 5BB and 140Ru grape rootstocks. Europ. J. Hort. Sci. 73 (6): 254–258.
• Eifert, J.E., Balo, E., Eifert, A., 1969. Uber technis che probleme der lagerung und des transportes von veredlungsholz unter besonderer berücksichtigung des wasserhaushaltes und der rebschultechnik. Probleme der rebenveredlung, Reft: 7: 81–96.
• Kısmalı, İ., 1978. Yuvarlak Çekirdeksiz üzüm çeşidi ve farklı amerikan asma anaçları ile yapılan aşılı–köklü asma fidanı üretimi üzerinde araştırmalar. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Meyve ve Bağ Yetiştirme ve Islahı Kürsüsü. Doçentlik Tezi. 102 s. Bornova/İzmir.
• Kısmalı İ., 1981. Aşılı asma fidanı randımanına etki eden bazı etmenler üzerinde araştırmalar. E.Ü. Ziraat Fakültesi, 45 s. Bornova/İzmir.
• Mannini, F., Schneider, A., 1990. Grape Propagation in Italy: Influence of Carbohydrate Reserves on Grape Propagation. Quaderni Della Sanula di Specializzazzione in Viticoltura ed Enologia, Univ. Torino, 194–210, 1998. [Vitis 29 (1), 1 E 15 (1990)].
• Söylemezoğlu, G., Kunter, B., Akkurt, M., Sağlam, M., Ünal, A., Buzrul, S., Tahmaz, H., 2015. Bağcılığın geliştirilmesi yöntemleri ve üretim hedefleri. Türkiye Ziraat Mühendisliği VIII. Teknik Kongresi. Bildiriler Kitabı–1: 606–629. 11–15 Ocak, Ankara.
• Tayyar, Ş., Dardeniz, A., Oldacay, S., 2003. Effects of different gamma radiation doses on the shooting and growing of the one–eyed scions of the canes of Amasya grape variety. Pakistan Journal of Applied Sciences. 3 (3): 185–188.
• Tırpancı, S., Dardeniz, A., 2014. Sofralık üzüm çeşidi kalemlerinin farklı süre ve sıcaklıklarda depolanmasının üretim materyali üzerindeki etkileri. ÇOMÜ Zir. Fak. Derg. 2 (1): 55–65.
• Tunçel, R., Dardeniz, A., 2013. Aşılı asma çeliklerinin fidanlıktaki vejetatif gelişimi ve randımanları üzerine katlamanın etkileri. TABAD Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi. Tarım Sempozyumu Özel Sayısı (Prof. Dr. Selahattin İptaş anısına): 6 (1): 118–122.