Sakız Fasulyesi (Cyamopsis tetragonoloba L.) Bitkisine Farklı Dozlarda Molibden Uygulamasının Verim ve Protein Miktarına Etkisi

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 2, 309 - 315, 21.12.2021

Nuray Mücellâ Müftüoğlu Yakup Çıkılı Cafer Türkmen Mevlüt Akçura

https://doi.org/10.33202/comuagri.892884

Öz

Sakız fasulyesi (Cyamopsis tetragonoloba L.) bitkisi Fabaceae familyasında yer alan baklagil bitkisidir. Türkiye’de çok fazla tanınmamasına rağmen sağlık, gıda, kozmetik gibi birçok alanda sakız fasulyesi kullanılmaktadır. Türkiye’deki en çok kullanım alanı; özellikle gıdalarda olmak üzere birçok alanda katılaştırıcı olarak kullanılması olup guar gum adı ile ithal edilmektedir. Denemede bitki materyali olarak Türkiye için yeni bir bitki olması ve kullanılacak olan hattın tescil aşamasında olması nedeni ile sakız fasulyesini seçilmiştir. Molibden elementinin verim ve verim özellikleri üzerine etkisi ile protein içeriğine katkısının belirlenmesi amacı ile yürütülen çalışmada 5 farklı molibden dozu (0, 50, 100, 150, 200 µgMo/kg) kullanılmıştır. Vejetasyon ortasında alınan yeşil bitki örneklerinde: bitki yaş ağırlık (g/bitki), bitki kuru ağırlık (g/bitki), bitki boyu (cm), bitki çapı (mm); yeşil bakla örneklerinde: bakla yaş ağırlık (g/bitki), bakla kuru ağırlık (g/bitki), bakla sayısı (adet/bitki);hasatta alınan bitki, bakla ve tohum örneklerinde: tohum verimi (g/bitki), bakla sayısı (adet/bitki), bakla verimi (g/bitki) ölçümleri yapılmıştır. Ayrıca yeşil bitkide, yeşil baklada ve tohumda toplam protein analizleri yapılmıştır. En yüksek verimin yeşil bitki ve tohumda; 50 µgMo/kg uygulamasında, yeşil baklada ise tanıkta olduğu saptanmıştır. En fazla toplam protein miktarının yeşil bitki, yeşil bakla ve tohumda 100 µgMo/kg uygulamasında olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Molibden, Protein, Sakız fasulye, Cyamopsis tetragonoloba L., Verim

Destekleyen Kurum

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Bilimsel Araştırma Koordinasyon Birimi

Proje Numarası

FBA-2019-3143

Teşekkür

Bu çalışma Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Bilimsel Araştırma Koordinasyon Birimi tarafından FBA-2019-3143 proje numarası ile desteklenmiştir. Projeye maddi destek sağlayan Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Rektörlüğü’ne ve Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi’ne teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Akkuş, E., Müftüoğlu, N.M., 2010. Farklı Dozlarda Uygulanan Molibdenin Nohut (Cicer arietinum L.) Bitkisinin Azot İçeriğine Etkisi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi Özel Sayı, s. 35-40, ISSN 1018-8851, (5. Ulusal Bitki Besleme ve Gübre Kongresi Bildiriler Kitabı, 15-17 Eylül 2010, İzmir).
• Alexander, W.L. Bucks, D.A., Backhaus, R.A., 1988. Irrigation water management for guar seed production, Agronomy Journal, 80:447–453.
• Ali, Z., M.S., Zahid M., Zia-Ul-Hassan, Bashir M., 2004. Sowing dates effects on growth, development and yield of guar (Cyamopsis tetragonoloba L.) under rainfed conditions of Pothowar region, J. Agric. Res., 42:33-40.
• Batırca, M., Gökkuş, A., Alatürk, F., Birer, S., 2017. Gübrelemenin Sakız Fasulyesinin (Cyamopsis tetragonoloba (L.) Taub.) Ot Verimi ve Kalitesine Etkileri. Doğa Bilimleri Dergisi, 20, 130.
• Buttar, G.S., Grover, K., Thind, H.S., Saroa, G.S., 2012. N-sparing benefit of guar/clusterbean (Cyamopsis tetragonoloba) to Indian mustard (Brassica juncea) under semi-arid conditions of Northwestern India, Vegetos-An Int. J. of Plant Res. 25(2):313–319.
• Cebeci, G., Gökkuş, A., Alatürk, F., 2016. Farklı Ekim Sıklığının Sakız Fasülyesinde (Cyamopsis tetragonobla (L.) Taub.) Ot Verimi ve Bazı Verim Özelliklerine Etkisi. Alınteri Zirai Bilimler Dergisi, 30(1), 53-59.
• Durrant, M.C., 2001. Controlled protonation of iron-molybdenum cofaktor by nitrogenase: a structural and theoretical analysis. Department of Biological Chemistry, John Innes Centre, Norwich Research Park, Colney, Norwich NR4 7UH, U. K.
• Fageria, N.K., 1992. Maximizing crop yields. New York: Marcel Dekker.
• Falasca, S.L., Miranda C., Pitta-Alvarez, S., 2015. “Modeling an agroclimatic zoning methodology to determine the potential growing areas of Cyamopsis tetragonoloba (cluster bean) in Argentina”, Adv. Appl. Agric, Sci. 3:23-39.
• Ferreira, A.C., Araujo, G.A., Cardoso, A.A., Fontes, P.C.R., Vieira, C., ve Araujo, G.A., 2002. Influence of Seed Molybdenum Contents and its Foliar Application on the Mineral Composition of Bean Leaves and Seeds. Revista Ceres., 49: 284, 443-452.
• Girish, M.H., Gasti, V.D., Thammaiah, N., Kerutagi, M.G., Mulge, R., Shantappa, T., Mastiholi, A.B., 2012. “Genetic divergence studies in cluster bean genotypes (Cyamopsis tetragonoloba L.)”, Karnataka Journal of Agr. Sci., 25(2): 245-247.
• Goyal, M., Sharma, S.K., 2009. Traditional wisdom and value addition prospects of arid foods of desert region of North West India, Indian Journal of Traditional Knowledge 8(4): 581-585.
• Gök, M., 1993. Soya, üçgül, bakla ve fiğ bitkilerine ait değişik Rhizobium sp. Suşlarının ekolojik yönden önemli bazı özelliklerinin laboratuvar koşullarında belirlenmesi. DOĞA Türk Tarım ve Ormancılık Dergisi 17/4, 921-930.
• Haktanır, K., Arcak, S., 1997. Toprak Biyolojisi (Toprak Ekosistemine Giriş). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 1486, Ders Kitabı: 447. Ankara.
• Hosobuchi, C., Rutanassee, L., Bassin, S.L., Wong, N.D., 1999. Efficacy of acacia, pectin and guar gum-based fiber supplementation in the control of hypercholesterolemia. Nutr Res. doi:10.1016/S0271-5317(99)00029-9.
• Jukanti, A.K., Bhatt, R., Sharma, R., Kalia, R.K., 2015. “Morphological, agronomic, and yield characterization of cluster bean (Camopsis tetragonoloba L.) germplasm accessions”, Journal of Crop Science and Biotechnology, 18(2), 83-88.
• Kacar, B., İnal, A., 2010. Bitki Analizleri (2. Baskı). Nobel Yayınları, (1241), 123-169.
• Khan, A.H., ve Hedge, S.V., 1989. Effect of Molybdenum Seed Treatment on Nodulation and Growth of Pigeonpea, Cajanus Cajan (L) Millps. Indian Journal of Experimental Biolgy. (27) 919-920.
• Kumar, D., 2005. Status and direction of arid legumes research in India. Indian Journal of Agricultural Sciences 75 (7), 375-391.
• Kumar, S., Joshi, U.N. Singh, V. Singh, J.V., Saini, M.L., 2013. Characterization of released and elite genotypes of guar [Cyamopsis tetragonoloba (L.) Taub.] from India proves unrelated to geographical origin, Gent. Resour. Crop Evol. 60:2017-2032.
• Lovelace, D.A., Tripp, L.D., Boring III., E.P., 1977. Keys to Profitable Guar Production. Texas A&M Uni., http://lubbock.tamu.edu/files/2011/10/keysguarprod1977_1.pdf.
• Malaghan, S.N., Madalageri, M.B., Ganiger, V.M., Bhuvaneshwari, G., Kotikal, Y.K., Patil, H.B., 2013. Genetic variability and heritability in cluster bean (Cyamopsis tetragonoloba (L.) Taub.). Int. J. Agri. Sci, 9(2), 765-768.
• Morris, J.B., 2010. Morphological and reproductive characterization of guar (Cyamopsis tetragonoloba) genetic resources regenerated in Georgia, USA, Genetic Resources and Crop Evolution, 57(7), 985-993.
• Morris, J.B., Wang, M.L., 2017. “Functional vegetable guar (Cyamopsis tetragonoloba L. Taub.) accessions for improving flavonoid concentrations in immature pods”, Journal of Dietary Supplements, 14(2), 146-157.
• Müftüoğlu, N.M., Demirer, T., 1998. Toprakta azot bilançosu. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt: 29, Sayı: 1, 175–185, Erzurum.
• Müftüoğlu, N.M., Türkmen, C., Akçura, M., Kaplan, M., 2019. Yield And Nutritional Characteristics Of Edible Cluster Bean Genotypes. Turk J Field Crops, 2019, 24(1), 91-97, doi: 10.17557/tjfc.501486
• Nelson, D.W., Sommers, L.E., 1980. Total nitrogen analysis of soil and plant tissues. J. Assoc. Off. Anal. Chem. 63; 770-779.
• Pathak, R., Roy, M.M., 2015. Climatic responses, environmental indices and interrelationships between qualitative and quantitative traits in clusterbean under arid conditions. Proc. Natl. Acad. Sci., India Section B: Biol. Sci. 85(1): 147-154.
• Saeed, S., Mosa-Al-Reza, H., Fatemeh, A.N., Saeideh, D., 2012. Antihyperglycemic and antihyperlipidemic effects of guar gum on streptozotocin-induced diabetes in male rats. Pharmacogn Mag. doi:10.4103/0973-1296.93328.
• Saleem, M. I., Shah, S. A. H., & Akhtar, L. H. 2002. “BR-99: A new guar cultivar released for general cultivation in Punjab province”, Asian J. Pl. Sci, 1(3), 266-268.
• Santhosha, S.G., Jamuna, P., Prabhavathi, S.N., 2013. Bioactive components of garlic and their physiological role in health maintenance: A review. Food Bioscience, 3, 59-74.
• Singh, S., Bhagwati, D., 2016. “Cyamopsis tetragonoloba (L). Taub.: A Phyto-Pharmacological Review”, Human Journals :7(4): 166-174.
• Sultan, M., Rabani, M.A. Shinwari, Z.K., Masood, M.S., 2012. “Phenotypic divergence in guar (Cyamopsis tetragonoloba) land race genotype of Pakistan” Pakistan J. Bot. 44: 203-210.
• Vuralın, A., Müftüoğlu, N.M., 2012. Farklı Dozlarda Uygulanan Molibdenin Bakla (Vicia faba L.) Bitkisinin Azot İçeriğine Etkisi. Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 2012, 49 (1): 53-62, ISSN: 1018 – 8851.
• Whistler, R.L., Hymowitz, T., 1979. Guar: agronomy, production, industrial use, and nutrition. (pp. 1–112). West Lafayette, IN: Purdue University Press.