Portakal Yağının Predatör Akar Phytoseiulus persimilis Athias-Henriot (Acari: Phytoseiidae)’e Karşı Toksik Etkisinin Belirlenmesi

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 2, 463 - 468, 28.12.2022

İpek Yaşar Sevilay Barut Nazan Behcan Şahin Kök İsmail Kasap

https://doi.org/10.33202/comuagri.1117839

Öz

Günümüzde birçok kültür bitkisinde ekonomik zararlara sebep olan İki noktalı kırmızıörümcek [Tetranychus urticae Koch (Acari: Tetranychidae)]’in mücadelesinde bitkisel ekstraktların kullanımı önemli bir yer almaktadır. Ayrıca bu zararlının mücadelesinde doğada mevcut faydalı akar Phytoseiulus persimilis Athias-Henriot (Acari: Phytoseiidae) aktif olarak kullanılmaktadır. Özellikle tarımsal alanlarda faydalı akarlar ve bitkisel ekstraktların bir arada kullanımı zararlı mücadelesinde etkili olabileceği düşünülmektedir. Ancak bitkisel ekstraktların zararlılar üzerinde olduğu kadar faydalılar üzerindeki etkilerinin araştırılması mücadelenin başarısına önemli katkılar sağlayacaktır. Bu çalışmada akarlar üzerine ruhsatlı olmayan portakal yağının ticari formülasyonunun farklı dozlarda (0.2, 0.4, 0.5 ve 0.6 ml 100 ml-1 su) avcı akar P. persimilis ergin dişi bireyleri üzerindeki toksik etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma laboratuvar koşullarında, pleksiglass levhalar kullanılarak, fasulye [Phaseolus vulgaris (Fabaceae)] yaprakları üzerine yerleştirilen dişi bireylere spreyleme yöntemi uygulanarak 5 tekrarlı olacak şekilde yürütülmüştür. Uygulamadan sonra ölü ve canlı sayımları 1., 24., 48., 72. ve 96. saatlerde yapılmıştır. Çalışma sonucunda. P. persimilis için en yüksek ölüm oranı 0.6 ml 100 ml-1 su uygulama dozunda %52 ölüm oranıyla 96. saatteki sayımlarda belirlenmiştir. Sonuç olarak uygulanan portakal yağının farklı konsantrasyonlarının avcı akar P. persimilis bireyleri üzerinde farklı oranlarda toksik etkisinin olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Portakal yağı, Tetranychus urticae, Phytoseiulus persimilis, Toksik etki

Determination of Toxic Effects of Orange Oil against Predator Mite, Phytoseiulus persimilis Athias-Henriot (Acari: Phytoseiidae)

Öz

These days, the use of plant extracts plays an important role in the control of the two-spotted spider mite [Tetranychus urticae Koch (Acari: Tetranychidae)], which causes economic damage to many cultivated plants. In addition, the beneficial mite Phytoseiulus persimilis Athias-Henriot (Acari: Phytoseiidae) present in nature is actively used in the control of this pest. It is thought that the use of beneficial mites and plant extracts together, especially in agricultural areas, may be effective in pest control. However, investigating the effects of plant extracts on beneficial as well as pests will contribute to the success of the struggle. In this study, it was aimed to determine the toxic effects of commercial formulation of unlicensed orange oil on mites at different doses (0.2, 0.4, 0.5, and 0.6 ml 100 ml-1 water) on adult females of the predatory mite P. persimilis. The study was established in laboratory conditions, using plexiglass plates, and spraying on female individuals placed on bean [Phaseolus vulgaris (Fabaceae)] leaves, with 5 replications. After the application, dead and live counts were made at the 1st, 24th, 48th, 72nd, and 96th hours. As a result of the study the highest mortality rate for P. persimilis was determined in the 96th hour counts with a 52% mortality rate at 0.6 ml 100 ml-1 water application dose. As a result, it was determined that different concentrations of applied orange oil had toxic effects on predator mite P. persimilis individuals at different rates.

Anahtar Kelimeler

Orange oil, Tetranychus urticae, Phytoseiulus persimilis, Toxic effect

Kaynakça

• Abbot, W.S.A., 1925. Method of comparing the effectiveness of an insecticide. Journal of Economic Entomology. 18: 265–267.
• Akyazı, R., Ecevit, O. 2006. Seralarda kırmızı örümcekler [Tetranychus spp. (Acarina: Tetranychidae)] ile mücadelede predatör akarların kullanımı. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi. 21 (1): 122-131.
• Anonim, 2021. Prev-am ® . Oro Agri Avrupa Sss. https://www.oroagri.eu/tr/faq/prev-am-faq/. (05.03.2022)
• Choi, W. Il, Lee, S. G., Park, H. M., Ahn, Y. J. 2004. Toxicity of plant essential oils to Tetranychus urticae (Acari: Tetranychidae) and Phytoseiulus persimilis (Acari: Phytoseiidae). Journal of Economic Entomology. 97(2): 553–558.
• Elhalawany, A. S., Dewidar, A. A. 2017. Efficiency of some plant essential oils against the two-spotted spider mite, Tetranychus urticae Koch and the two predatory mites Phytoseiulus persimilis (A.-H.), and Neoseiulus californicus (McGregor). Egyptian Academic Journal of Biological Sciences A. Entomology. 10(7): 135–147.
• Erdoğan, P., Toros, S., 2005. Melia azedarach L. (Meliaceae) ekstraktlarının patates böceği [Leptinotarsa decemlineata Say (Col.: Chrysomelidae)] larvalarının gelişimi üzerine etkisi. Bitki Koruma Bülteni. 45 (1-4): 99-118.
• Gorman, K., Hewitt, F., Denholm, I., Devine, G.J., 2001. New developments in insecticide resistance in the glasshouse whitefly (Trialeurodes vaporariorum) and the two spotted spider mite (Tetranychus urticae) in the UK. Pest Mang Sci. 58:123–30.
• Helle, W., Sabelis, M.W., 1985. Spider mites. Their biology, natural enemies and control. World Crop Pests. 1B. Elsevier, Amsterdam, New York. 458.
• Isman, M. B., 2019. Commercial development of plant essential oils and their constituents as active ingredients in bioinsecticides. Phytochemistry Reviews. 19(2): 235–241.
• Jeppson, L.R., Keifer, H.H., Baker, E.W., 1975. Mites injurious to economic plants. University of California Pres. Berkeley. 614.
• Kanouh, M., Naser, Z. 2018. Fumigation toxicity of some essential oils against the two- spotted spider mite, Tetranychus urticae and predatory mite Phytoseiulus persimilis under laboratory conditions. The Arab Journal for Arid Environments. 5: 20–26.
• Kasap, İ., 2020. Çanakkale ili sebze alanlarında görülen akar türleri. Türkiye Biyolojik Mücadele Dergisi. 11 (2): 245-251.
• Kasap, İ., Kök, Ş., 2019. Bazı bitki ekstraktlarının iki noktalı kırmızı örümcek, Tetranychus urticae Koch üzerine insektisit etkisinin belirlenmesi. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi. 2019(1): 137–144.
• Kim, Y.J., Lee, S.H., Lee, S.W., Ahn, Y.J., 2004. Fenpyroximate resistance in Tetranychus urticae (Acari: Tetranychidae): cross-resistance and biochemical resistance mechanisms. Pest Management Science. 60(10): 1001-1006. Lenteren, J. C. van, 2000. A greenhouse without pesticides: fact or fantasy? Crop protection. 19: 375-384.
• Pehlevan, B., 2018. Bazı bitkisel yağların laboratuvar ve arazi koşullarında Cacopsylla pyricola (Förster) (Hemiptera: Psyllidae) üzerine etkileri. Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Bitki Koruma Anabilim Dalı, Doktora Tezi. 87.
• Rechcigl, J.E., Rechcigl, N.A., 1998. Biological and biotechnological control of insect pests. CRC Press. Boca Raton. FL. USA. 374.
• Reddy, S.G.E., Kumar, N.K.K., 2006. Integrated management of two spotted spider mite, Tetranychus urticae (Koch) on tomato grown under polyhouse. Pesticide Res J. 18:162–5.
• Reddy, S.G.E., Dolma, S.K., 2017. Acaricidal activities of essential oils against two spotted spider mite. Tetranychus urticae Koch. Toxin Rev. 37(1):62–66.
• Stumpf, N., Nauen, R., 2001. Cross-resistance, inheritance and biochemistry of mitochondrial electron transport inhibitör-acaricide resistance in Tetranychus urticae (Acari: Tetranychidae). Journal of Economic Entomololgy. 94(6): 1577-1583.
• Stumpf, N., Nauen, R., 2002. Biochemical markers linked to abamectin resistance in Tetranychus urticae (Acari: Tetranychidae). Pesticide Biochemistry and Physiology. 72: 111-121.
• Şekeroğlu, E. 1984. Phytoseiid mites (Acarina: Mesostigmata) of Southern Anatolia, their biology and effectiveness as a biological agents on strawberry plant. Doğa. 8: 320-336.
• Van Leeuwen, T.V., Tirry, L., Nauen, R., 2006. Complete maternal inheritance of bfenazate resistance in Tetranychus urticae Koch (Acari: Tetranychidae) and its implications in mode of action considerations. Insect Biochemistry and Molecular Biology. 36: 869-877.
• Yang, H.Z., Li, Q., Lei, H.D., 2007. Research and application of botanical acaricides. Pesticide. 46: 81–85.
• Zhang, Z., 2003. Mites of greenhouses: identification, biology and control. Wallingford: CABI Publishing.