Kentleşme Politikalarının Tarım Alanları Üzerindeki Etkisi: Çilesiz Mahallesi Örneği

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 2, 322 - 335, 28.12.2022

İlkim Güven

https://doi.org/10.33202/comuagri.1158713

Öz

Malatya, 6360 sayılı kanun ile büyükşehir olarak kabul edilen illerdendir. Merkez ilçelerinden biri olan Yeşilyurt, tarım üretiminin yaygın olduğu çeşitli mahalle ve köylerin birleştirilmesi ile oluşturulmuştur. Bahsi geçen tarım arazilerinin kontrolünün ve bölgedeki imar faaliyetlerinin kararının bir ilçe belediyesine bağlanması, arazilerdeki faaliyetleri kolaylaştırmıştır. Ek olarak doğum ve göç gibi sebeplerle yaşanan nüfus artışının ilçede yüksek bir konut talebi meydana getirmesiyle tarım arazileri, kentsel yayılmaya dahil olarak imara açılmıştır. Bu çalışmada devlet eliyle yürütülen kentsel politikaların etkisi ile gerçekleşen kentsel yayılmanın, tarım arazileri üzerindeki etkileri ele alınmaktadır. İmar rantının sebep olduğu kentsel değişim, Yeşilyurt İlçesine bağlı Çilesiz Mahallesinde yer alan tarım arazilerinin imar planları ve uydu görüntüleri üzerinden incelenmesi ve yapılan saha araştırmasında elde edilen verilerin ele alınması ile tespit edilmiştir. Çalışma, Malatya İlindeki tarımsal üretim için önem taşıyan toprakların kentsel gelişim/ rant uğruna feda edilmemesi gerektiğini ve sürdürülebilir politikalar bağlamında kent merkezlerine yakın konumlardaki tarım alanlarındaki üretimin devam etmesinin gerekliliğini öne sürmektedir.

Anahtar Kelimeler

Çilesiz Mahallesi, İmar, Kentsel Politika, Kentsel Yayılma, Konut Üretimi, Tarım Arazisi

The Effect of Urban Policies on Agricultural Lands: The Case of Çilesiz Neighbourhood (Malatya)

Öz

Malatya is one of the provinces accepted as a metropolitan city with the law numbered 6360. Yeşilyurt, one of the central districts, was formed by combining various neighbourhoods and villages where agricultural production is common. Connecting the aforementioned agricultural lands to a district municipality facilitated the construction activities in the lands. In addition, the increase in population due to reasons such as birth and migration has created a high demand for housing in the district, and farmlands have been opened to development by including urban sprawl. In this study, the effects of urban sprawl, which is realized by the effect of urban policies carried out by the state, on farmlands are discussed. The urban change caused by the rant seeking behaviour has been determined by examining the farmlands in Çilesiz Neighbourhood of Yeşilyurt District through satellite images, development plans and considering the data obtained in the field research. This study argues that the lands that are important for agricultural production in Malatya Province should not be sacrificed for the sake of urban development/unearned income and that the production in agricultural areas near to the city centers should continue in the context of sustainable policies.

Anahtar Kelimeler

Çilesiz Neighborhood, Construction, National Urban Policies, Urban Sprawl, Housing Production, Farmland

Kaynakça

• Akdemir, İO. 2014. “Periferik Kentleşme Sürecinin Etkenleri: Elâzığ Modeli,” Fırat Üniversitesi Harput Araştırmaları Dergisi, vol. 1, no. 2, 131–150.
• Akkar, Z. 2006. “Kentsel Dönüșüm Üzerine Batı’daki Kavramlar, Tanımlar, Süreçler ve Türkiye,” Planlama Dergisi, 2, s. 29–38.
• Ayyıldız, M., Çiçek, A, Ayyıldız, B. 2016. “6360 Sayılı Büyükşehir Yasasının Kırsal Kesime Olası Etkileri”, Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5, 280–280, https://doi.org/10.17100/nevbiltek.211010.
• Bekir Parlak, (Ed.) Yerel Yönetimler Yerel Siyaset ve Kentsel Politikalar, IV. Kamu Yönetimi Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Bursa: Dora Yayıncılık. 333-358.
• Bourdeau, L. 1999. National Report: Sustainable development and future of construction in France. France: Centre Scıentıfıque Et Technıque Du Bâtıment.
• Brueckner, JK. 2000. “Urban Sprawl: Diagnosis and Remedies,” International Regional Science Review, 23(2), 160–171. https://doi.org/10.1177/016001700761012710.
• Ceyhan, S., Tekkanat, SS. 2018. “6360 Sayılı Kanun ve Ankara İline Etkileri.” Bitlis Eren Üniversitesi Akademik İzdüşüm Dergisi, 3(May), 20–42.
• Copernicus. 2022. Erişim Tarihi: 14.05.2022. [Online] https://www.copernicus.eu.
• Çalcalı, Ö. 2014. “6360 Sayılı Kanun’un Türkiye’de Yerel Yönetimler Sistemine Getireceği Değişiklikler,” Çağdaş Yerel Yönetimler, vol. 23, no.4, s. 49-68.
• DeGrove, JM., Deborah, AM. 1992. The New Frontier for Land Policy: Planning and Growth Management in the States. Lincoln Institute of Land Policy, Cambridge, MA.
• Erbaş, AE. 2018. İstanbul Metropoliten Alanı’nda 1980 Sonrası Kentsel Gelişme Dinamikleri ve İdari Coğrafyada Sınır Değişiklikleri, Mehmet Akif Ersoy University, Journal of Faculty of Economics and Administrative Sciences, 5(1), 17–38.
• Ewing, RH. 2008. “Urban Ecology: An International Perspective on the Interaction Between Humans and Nature,” in Characteristics, Causes, and Effects of Sprawl: A Literature Review, 21(2), 519–535, https://doi.org/10.1007/978-0-387-73412-5_34.
• Frenkel, A. 2004. “The Potential Effect of National Growth-Management Policy on Urban Sprawl and the Depletion of Open Spaces and Farmland,” Land Use Policy, vol. 21, no. 4, s. 357–369, https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2003.12.001.
• Google Earth. 2021. Erişim Tarihi: 05.01.2022. https://earth.google.com/web.
• Google Maps. 2021. Erişim Tarihi: 05.01.2022. [Online]. https://www.google.com/maps.
• Gök, SFA., Çıtak, CÇ. 2021. “Konut Politikalarının Fiziksel Yansımaları: Kadıköy Örneği,” Kocaeli Üniversitesi Mimarlık ve Yaşam Dergisi, vol. 6, no. 1, s. 165–197. https://doi.org/10.26835/my.742288
• Güney, ME., Parlatangiller, B., Ayer, M. 2020. “The Necessity of Urban Boundaries in Planning Legislation: A Case Study in Bilecik, Turkey”, World Academy of Science, Engineering and Technology International Journal of Urban and Civil Engineering Vol:14, No:1.
• İrdem, İ., Mutlu, A. 2016. “6360 Sayılı Yasanın ‘Kır-Kent” Kavramlarını Muğlaklaştırması Sorunu ve Olası Sonuçları”, KAYSEM 10, 5-7 Mayıs 2016 İzmir, 159-176.10.23929/javs.552.