Arbutus andrachne' nin Çiçek Tomurcuklarının Farklılaşması ve Çiçek Organ Taslaklarının Oluşumu

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 2, 469 - 477, 28.12.2022

Hakan Engin Zeliha Gökbayrak

https://doi.org/10.33202/comuagri.992215

Öz

Araştırmada sandal (Arbutus andrachne L.) ağaçlarında çiçek organ taslaklarının gelişim dönemlerini belirlemek ve büyüme konisindeki şekilsel değişimlerin ayrıntılarının ortaya konulması amaçlanmıştır. Sandal ağaçlarında çiçek organ taslaklarının oluşumu ve gelişimi stereo mikroskopta incelenmiştir. Çiçek tomurcukları, Ocak ayı sonundan Nisan ayı ortalarına kadar 10-15’ar gün arayla alınarak, FAA (formalin, etil alkol, asetik asit) (10:50:5) ortamında muhafaza edilmiştir. Sandal ağaçlarının tomurcuklarında morfolojik ayrım, 10 Şubat tarihinde meydana gelmiştir. Çiçek taslakları, Şubat ayının sonlarında şekillenmiştir. Çanak ve taç yaprak taslakları Mart ayı başında oluşmuştur. Erkek organların ve dişi organ taslağının farklılaşması Nisan ayında tamamlanmıştır. Dişi organ taslağının son halini alarak farklılaşması Nisan ayı başındaki gelişme aşamasından sonra olmuştur. Çiçek organ taslakları yaklaşık dört haftalık bir zaman diliminde şekillenmiştir. Organ taslakları sırasıyla çanak ve taç yaprak taslakları, erkek ve dişi organ taslağı olarak farklılaşmıştır.

Anahtar Kelimeler

Arbutus andrachne L., çiçek oluşumu, çiçek organ taslağı, çiçek biyolojisi, sandal ağacı

Destekleyen Kurum

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi

Proje Numarası

FHD-2018-2523

Teşekkür

Bu proje Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından FHD-2018-2523 numara ile desteklenmiştir.

Kaynakça

• Andreini, L., Viti, R., Scalabrelli, G., 2009. Study on the morphological evolution of bud break in Vitis vinifera L. Vitis 48: 153-158.
• Beppu, K., Kataoka, I., 2000. Artificial shading reduces the occurance of double pistil in‘Satohishiki’ sweet cherry. Scientia Hort., 83 : 241-247.
• Beppu, K., Kataoka, I., 2011. Studies on pistil doubling and fruit set on cherry. Journal of the Japanese Socıety for Hortıcultural Scıence. 80 (1): 1-13.
• Engin, H., Gökbayrak, Z., Dardeniz, A., 2010. Effects of hydrogen cyanamide on the floral morphogenesis of kiwifruit buds. Chilean Journal of Agricultural Research,70 (3): 503-509.
• Engin, H., Ünal, A., 2007. Examination of flower bud initiation and differentiation in sweet cherry and peach by using scanning electron microscope. Turk.J. Agric. For., 31: 373-379.
• Gökbayrak, Z., Engin, H., 2019. Determination of floral development stages in ‘Cabernet Sauvignon’ (Vitis Vinifera L. cv.): highlighting the manifestation of stamens and pistil primordia with new intermediate stages linking the phenologıcal stages. Ciência Téc. Vitiv. 34 (2): 84-90.
• Gülcan, R., 1975. Bazı kayısı çeşitlerinde kış dinlenmesi ve çiçek tomurcuğu teşekkülü üzerinde araştırmalar. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Meyve-Bağ Yetiştirme ve Islahı Kürsüsü Bornova-İzmir.
• Hepaksoy, S., 1988. Sert çekirdekli meyve türlerinde ilkbaharda yaprak ve tomurcukların teşekkül zamanı ile bazı şeftali çeşitlerinde morfolojik ayrım zamanı tespiti. E.Ü. Fen Bil. Enst. Bah. Bit. Ana Bilim Dalı Yük. Lisans Tezi.
• Juzwiak, S., Wojcicki, J., Mokrzycki, K., Marchlewicz, M., Bialecka, M., Wenda R.L., 2005. Effect of quercetin on experimental hyperlipidemia and artherosclerosis in rabbits. Pharmacological Reports 57: 604–609.
• Karadeniz T., Kurt H. ve Kalkışım Ö., 1996. Yomra (Trabzon) çevresinde yetişen kocayemiş (Arbutus unedo L.) tiplerinin meyve özellikleri üzerinde çalışmalar. YYÜZF Dergisi, 6 (4): 65-70.
• Pallaufa, K., Gonzaloa, J.C., Castilloc, M.D., Canob, M.P., Teresab, S. 2008. Characterization of the antioxidant composition of strawberry tree (Arbutus unedo L.) fruits. Journal of Food Composition and Analysis 21: 273–281.
• Sakaldaş, A. 2012. Çanakkale doğal florasında bulunan kocayemiş (Arbutus unedo L.)’nin pomolojik, fenolojik ve biyokimyasal özelliklerinin aylık değişimlerinin incelenmesi. Yüksek Lisan Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı, Çanakkale.
• Salisbury, F.B., Ross, C.W., 1992. Plant Physiology. Wadsworth Publishing Company.
• Shen, Y.Y., Guo, J.X., Liu, C.L., Jia, K.G., 1999. Effect of temperature on the development of peach flower organs. Acta Horticulturae- Sinica, 26 (1): 1-6.
• Ünal, A., 1987. Seçilmiş bazı badem klonlarında çiçek tomurcuklarında morfolojik ayrım zamanının saptanması ve çiçek organ taslaklarının gelişimi üzerinde araştırmalar. Doğa Dergisi 11 (2): 461–472.
• Voloshina, A.A., 1972. Morphogenesis of sweet and sour cherry flower buds and the role of temperature in their development under crimean conditions. Hort. Abst. 42 (1): 468-475.