Çanakkale Civarından Toplanan Lissotriton vulgaris (Linnaeus, 1758) (Amphibia: Urodela) Örneklerinde Mikronukleus Analizi ve Nuklear Anomaliler*

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 2, 88 - 102, 17.12.2018

Bircan Taşcı , Cemal Varol Tok

https://doi.org/10.28979/comufbed.451282

Öz

Bu
çalışmada, Çanakkale’nin iki farklı bölgesinden toplanan [Kalabakbaşı köyü 12
(5♂♂, 7♀♀), Kirazlı köyü 9 (4♂♂, 5♀♀)] Lissotriton
vulgaris örneklerinden hazırlanan kan preparatlarında genetik materyaldeki
hasarın göstergelerinden biri olan mikronukleus (MN) ve nuklear anomaliler (NA)
belirlenmiştir. Çalışmada
mikronukleusun yanısıra binukleat, tomurcuklu nukleus, loblu nukleus ve
çentikli nukleus olmak üzere 4 tip nuklear anomaliye ilaveten sitoplazmik
vakuol (SV) ve mikrosit saptanmıştır. İki lokalite arasında sırasıyla çentikli,
tomurcuklu ve loblu nuklear anomaliler bakımından istatistiki olarak yüksek
düzeyde anlamlı fark bulunmuştur. Nüklear anomali sayıları bakımından
Kalabakbaşı ve Kirazlı lokalitelerindeki L.
vulgaris dişi ve erkek popülasyonları kendi aralarında
karşılaştırıldığında, önemli derecede istatistiki fark bulunmuştur. Ayrıca
cinsiyet karşılaştırılması yapıldığında iki lokalitede de SV, MN ve NA sayısı
bakımından önemli fark bulunmadığı gözlemlenmiştir. Çalışmadan elde edilen
sonuçlar, Kirazlı bölgesindeki altın madeninde yapılan çalışmalardan dolayı genotoksik
maddelerin bulunabileceğini ve genotoksik hasarın göstergelerinden biri olan MN
oluşumlarının burada bulunan kirleticilerden kaynaklanabileceğini
düşündürmektedir.

Anahtar Kelimeler

Lissotriton vulgaris, Çanakkale, mikronukleus testi, nuklear anomali, Urodela, nuklear anomali

Micronuclei Analysis and Nuclear Abnormalities in Lissotriton vulgaris (Linnaeus, 1758) (Amphibia: Urodela) Specimens Collected in Çanakkale

Öz

In this study, Lissotriton vulgaris specimens collected from different locations
in Çanakkale (Kalabakbaşı; 12 (5♂♂, 7♀♀), Kirazlı; 9 (4♂♂, 5♀♀)) were analyzed.
In the blood samples from the specimens, micronuclei (MN) and nuclear
abnormalities (NA), an indicator of damage in a genetic material, were
identified. Cytoplasmic vacuole (CV) and microcytes too were detected in
addition to micronuclei and four types of nucleolar anomalies, i.e. binucleated, blebbed, lobed, and notched
nucleus. A statistically significant difference was found between the two localities
in terms of notched, blebbed and lobulated nuclear abnormalities respectively.
The between-group comparison of the female and male L. vulgaris populations in Kalabakbaşı and Kirazlı localities
yielded highly significant differences in the NA number. In addition, the
gender-based comparisons revealed no significant difference in the total number
of CV, MN, and NA in the two localities. Relying on the obtained results,  genotoxic substances may be suggested to
occur due to the mining-oriented work in Kirazlı and MN formation, one of the
indicators of genotoxic damage, to have resulted from the pollutants therein.

Anahtar Kelimeler

Lissotriton vulgaris, Çanakkale, micronucleus test, nuclear abnormalities, Urodela, nuclear abnormalities

Kaynakça

• Abdelhalim MAK. 2011. Gold nanoparticles administration induced disarray of eeart muscle, hemorrhagic, chronic inflammatory cells infiltrated by small lymphocytes, cytoplasmic vacuolization and congested and dilated blood vessels. Abdelhalim Lipids in Health and Disease. 10:233-242. doi: https://doi.org/10.1186/1476-511X-10-233.
• Arıkan Ş, Gülten T, Yakut T. 2012. Benzalkonyum klorürün insan lenfositleri üzerindeki genotoksik etkisinin araştırılması. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 38(1):13-18. [in Turkish]
• Aymak C. 2010. Mersin bölgesinde yaşayan Rana ridibunda Pallas, 1771 (Ranidae, Amphibia)’nın mikronükleus test yöntemi ile genotoksik etkilerinin ve ağır metal kirliliğinin tespit edilmesi. [Doktora Tezi]. Mersin Üniversitesi, Türkiye. 90 p. [in Turkish]
• Bıçkı D. 2011. Geleceğin kentte inşası: Çanakkale kırsalında göç eğilimleri. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 16(3):149-169. [in Turkish]
• Bolognesi C, Hayashi M. 2011. Micronucleus assay in aquatic animals. Mutagenesis. 26(1):205-213. doi: 10.1093/mutage/geq073
• Carrasco K, Tilbury KL, Myers MS. 1990. Assessment of the piscine micronucleus test as an in situ biological indicator of chemical contaminant effects. Can J Fish Aquat Sci. 47:2123-2136. doi: http://dx.doi.org/10.1139/f90-237
• Countryman PI, Heddle JA. 1976. The production of micronuclei from chromosome aberration in irradiated cultures of human lymphocytes. Mutat Res. 19:109-17. doi: 10.1016/0027-5107(76)90105-6.
• Çavaş T, Çinkılıç N, Vatan Ö, Yılmaz D, Coşkun M. 2012. In vitro genotoxicity evaluation of acetamiprid in CaCo-2 cells using the micronucleus, comet and γH2AX foci assays. Pesticide Biochemistry and Physiology. 104:212-217. doi: 10.1016/S1383-5718(03)00091-3
• Çavaş T, Ergene-Gözükara S. 2003. Micronuclei, nuclear lesions and interphase silver-stained nucleolar organizer regions (AgNORs) as cyto-genotoxicity indicators in Oreochromis niloticus exposed to textile mill effluent. Mutauion Research. 538:81-91. doi: https://doi.org/10.1016/S1383-5718(03)00091-3
• Çavaş T, Ergene-Gözükara S. 2005. Induction of micronuclei and nuclear abnormalities in Oreochromis niloticus following exposure to petroleum refinery and chromium processing plant effluents. Aquatic Toxicology. 74:264-271. doi: 10.1016/j.aquatox.2005.06.001
• Davis AK, Floyd TM. 2014. Evaluating levels of genotoxic stress in eastern hellbenders (Cryptobranchus alleganiensis alleganiensis) using the erythrocyte micronucleus assay. Comp Clin Pathol. 23:1189-1193. doi: 10.1007/s00580-013-1761-1.
• Demirel S, ve Zamani AG. 2002. Mikronukleus tekniği ve kullanım alanları. Genel Tıp Derg. 12(3):123-127. [in Turkish]
• Feng S, Kong Z, Wang X, Zhao L, Peng P. 2004. Acute toxicity and genotoxicity of two novel pesticides on amphibian, Rana N. Hallowell. Chemosphere. 56:457–463. doi: 10.1016/j.chemosphere.2004.02.010.
• Frossard A, Ferreira PD, Carneiro MTWD, Heringer OA, Endringer DC, Gomes LC. 2013. Effect of dietary cadmium on fitness, growth, genotoxicity and accumulation in the yellow-spotted river turtle, Podocnemis unifilis. Aquatic Toxicology. 140-141:239-241. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.aquatox.2013.06.002
• Gauthier L, Tardy E, Mouchet F, Marty J. 2004. Biomonitoring of the genotoxic potential (micronucleus assay) and detoxifying activity (EROD induction) in the river Dadou (France), using the amphibian Xenopus laevis. Science of the Total Environment. 323:47-61. doi: 10.1016/j.scitotenv.2003.10.014
• Gürkan M, Hayretdağ S, Yakın BY, Tok CV. 2012. A preliminary study on micronucleus analysis and nuclear anomalies in Pelophylax ridibundus (Pallas, 1771) (Amphibia: Anura) specimens collected around Vize (Kirklareli) and Ida Mountains (Çanakkale, Turkey). Ege J Fish Aqua Sci. 29(3):133-136. doi: http://dx.doi.org/10.12714/egejfas.2012.29.3.05
• Huang D, Zhang Y, Wang Y, Ji W. 2007. Assessment of the genotoxicity in toad Bufo raddei exposed to petrochemical contaminants in Lanzhou region, China. Mutation Research. 629:81-88. doi: 10.1016/j.mrgentox.2007.01.007
• Ilgar R. 2008. Kaz Dağı’nın üstü “Altın”dan kıymetli mi?. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 1(2):170-182. [in Turkish]
• Kıran Y, Şahin A. 2005. The effects of the lead on the seed germination, root growth and root tip cell mitotic divisions of Lens culinaris Medik. G U J Sci. 18(1):17-25.
• Lewis SM, Bain BJ, Bates I, Dacie JV. 2006. Dacie and Lewis practical haematology (10th ed.). Churchill Livingstone, Edinburgh. 653 p.
• Özeti N, Yılmaz İ. 1994. Türkiye amfibileri (2. Baskı). Bornova, İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi 221 p. [in Turkish]
• Özparlak H, Arslan A, Güler GÖ. 2011. Organik insektisit Fipronil’in genotoksik etkilerinin civciv mikronukleus test sisteminde belirlenmesi. S Ü Fen Fak Fen Derg. 37:1-8. [in Turkish]
• Pimentel D, Greiner A, Bashore T. 1998. Economic and environmental costs of pesticide use. In: Rose, J. (Ed.), Environmental Toxicology: Current Developments. Gordon and Breach Science Publishers, UK, pp. 121–187. doi: http://dx.doi.org/10.2307/1311994
• Pollo FE, Grenat PR, Salinas ZA, Otero MA, Salas NE, Martino AL. 2017. Evalution in situ of genotoxicity and stress in South American common toad Rhinella arenarum in environments related to fluorite mine. Environ Sci Pollut Res. 24:18179-18187. doi: 10.1007/s11356-017-9479-2
• Ratko M. 2014. Morfologija eritrocita te učestalost pojave jezgrinih nepravilnosti u blavora (Pseudopus apodus Pallas, 1775). [Master's Thesis] / [PhD Thesis]. University of Zagreb, Croatia. 66 p. [in Croatian]
• Saleh K, Sarhan MAA. 2007. Clastogenic analysis of chicken farms using micronucleus test in peripheral blood. Journal of Applied Sciences Research. 3(12):1646-1649.
• Saleh K, Zeytinoğlu H. 2001. Micronucleus test in peripheral erythrocytes of Rana ridibunda as an indicator of environmental pollution. Anadolu University Journal of Science and Technology. 2(1):77-82.
• Savran L. 2010. Kanser riskinin belirlenmesi ve oral malignensilerin tanısında mikronükleus testinin değerlerndirilmesi. Bitirme Tezi. Ege Üniversitesi, İzmir, Türkiye. 44 p. [in Turkish]
• Sokal RR, Rohlf FJ. 1997. Biometry. The Principles and Practice of Statistics in Biological Research (3th ed.). New York: W.H. Freeman & Company. p. 427-431.
• Strunjak-Perovic I, Lisicic D, Coz-Rakovac R, Popovic NT, Jadan M, Benkovic V, Tadic Z. 2010. Evaluation of micronucleus and erythrocytic nuclear abnormalities in Balkan whip snake Hierophis gemonensis. Ecotoxicology. 19:1460-1465. doi: 10.1007/s10646-010-0531-y
• Şekeroğlu-Atlı Z, Şekeroğlu V. 2011a. Genetik toksisite testleri. TÜBAV Bilim Dergisi. 4(3):221-229. [in Turkish]
• Şekeroğlu V, Şekeroğlu-Atlı Z. 2011b. Micronucleus test for determining genotoxic damage. Turk Hij Den Biyol Derg. 68(4):241-252. doi: 10.5505/TurkHijyen.2011.06977
• Şişman T, Aşkın H, Türkez H, Özkan H, İncekara Ü, Çolak S. 2015. Determination of nuclear abnormalities in peripheral erythrocytes of the frog Pelophylax ridibundus (Anura: Ranidae) sampled from Karasu river basin (Turkey) for pollution impacts. Journal of Limnology and Freshwater Fisheries Research. 1(2):75-81. doi: 10.17216/LimnoFish-5000115825
• Ulupınar M, Okumuş İ. 2002. Detection of mutagenic-carcinogenic pollutants in aquatic systems using cytogenetic methods in fish. Turk J Zool. 26:141-148.
• Yaşar O, Örge-Yaşar F. 2010. Ayvacık, Bayramiç, Çan, Ezine ve Yenice (Çanakkale ili) ilçelerinde köy adlarının kaynakları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 3(11):599-611. [in Turkish]
• Yavuz İC, Bakar C. 2013. Türk Tabipleri Birliği Kazdağları ve Çanakkale yöresi madencilik girişimleri raporu (1. Baskı). Ankara, 160 s. [in Turkish]
• Zuno A, Marcon F, Leopardi P, Salvatore G, Carere A, Crebelli R. 1994. An assessment of the in vivo clastogenicity of erythrosine. Fd Chem Toxic. 32(2):159-163. doi: http://dx.doi.org/10.2307/1311994