Manisa İli’nde Çiftçilerin Tarım İlaçları Kullanımı Konusundaki Bilinç Düzeyi ve Duyarlılıklarının Araştırılması

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 1, 81 - 92, 22.05.2020

Mehmet Erdil Osman Tiryaki

https://doi.org/10.28979/comufbed.650582

Cited By: 9

Öz

Küresel ısınma ve iklim şartlarının bozulmasından kaynaklı kültür bitkilerinde zararlı organizmalarda artış görülmekte, kimyasal kullanımı da artmaktadır. Bu çalışmanın amacı Manisa İlinde çiftçilerin pestisit kullanımındaki bilinç düzeyi ile duyarlılıklarının araştırılmasıdır. Anket yapılacak çiftçi sayısı ‘Oran Orta-lamalarına Dayalı Basit Rastgele Örnekleme’ yöntemi ile hesaplanarak, 384 çiftçi ile çalışma yapılmıştır. Ankete katılan çiftçilerin %31.2’si 21-30 yıl çiftçilik tecrübesi olduğunu, %53.1 ilkokul mezunu olduğunu, %30.2’si 45-54 yaş aralığında olduğunu belirtmiştir. Çiftçilerin pestisit kullanımı bilinç seviyeleri Likert Skalası uygulayarak hesaplanmış ve %63.8’i yüksek, %25.3’ü orta, %10.9’u düşük bilinç düzeyinde bulunmuştur. Çiftçilerin bilinç düzeyi ile eğitim seviyesi, yaş, çiftçilik deneyimi ve arazi varlığı arasında ilişkinin varlığı da Khi-Kare (x2) Bağımsızlık Testi ile araştırılmıştır. Buna göre bilinç düzeyi ile eğitim seviyeleri arasındaki ilişki önemli bulunmuş, bağımsızlık katsayı da 0.344 olarak belirlenmiştir. Eğitim seviyesi arttıkça bilinç düzeyi de artmış ve çiftçilikte tecrübe sahibi ve iyi eğitim almış kişilerin bilinç düzeyleri yüksek çıkmıştır. Bu sonuçla çoğu disiplinde olduğu gibi eğitimin rolünün önemi bir kez daha ortaya çıkmıştır. Çiftçilerin %63.8’i yüksek bilinç düzeyine sahip gözükmekte ise de üreticilerin %60.7’si ilaçlama sonrası kıyafetini değiştirmediğini, %74.2’si pestisit etiket üzerindeki uyarı ve işaretleri bilmediği-ni, %63’ü pestisit kullanımı sırasında koruyucu ekipman kullanmadığını belirtmiştir. Çalışmada özel ve resmi tarımsal kurum ve kuruluşların pestisitlerle ilgili çiftçi bilinçlendirmesindeki önemi ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Manisa, çevresel tutum, pestisit, bilinç düzeyi, çevresel tutum, Likert skalası

Investigaton of the Knowledge Level and Awareness of Farmers About Pesticide Usage in Manisa

Öz

With the global warming and the climatic deterioration, there is an increase in pests and the use of chemi-cals are increasing. The aim of this work is to investigate the knowledge level and farmers awareness about pesticide usage in Manisa. The number of farmers to be surveyed was calculated by “Simple Ran-dom Sampling Based on Ratio Means” method. The survey was carried out with 384 farmers. 31.2% of the farmers stated that they had 21-30 years of farming experience, 53.1% were primary school graduates and 30.2% were 45-54 years old. The farmers knowledge level on pesticide was calculated by applying Likert Scale. The knowledge level of farmers was high, moderate and low with the percentage of 63.8%, 25.3% and 10.9%, respectively. The Chi-Square (x2) test was used to investigate the relationship of far-mer's knowledge level with education, age, farming experience and land size. The relationship between the knowledge level and education was significant and coefficient contingency was 0.344. As education level increased, the knowledge level increased and the knowledge level of the people who had experience in farming and well educated was high. With this result, the importance of the role of education, as in most disciplines, has once again emerged. 63.8% of the farmers have a high knowledge level, but 60.7% of the farmers do not change their clothes after spraying, 74.2% don’t know the special signs and warnings on pesticide labels, 63% don’t use protective equipment during pesticide use. The significance of the effect of private and official agricultural institutions and organizations on farmer awareness about pesticides has emerged.

Anahtar Kelimeler

Manisa, pesticide, awareness, enviranmental attitude, Likert scale

Kaynakça

• Altıkat, A., Turan, T., Torun, F.E. (2009). Türkiye’de pestisit kullanımı ve çevreye olan etkileri. Ata-türk Üniv Ziraat Fak Derg.,40 (2):87–92.
• Akar, Ö., Tiryaki, O. (2018). Antalya ili’nde üreticilerin pestisit kullanımı konusunda bilgi düzeyi ve duyarlılıklarının araştırılması. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 13 (1):60-70.
• Akbaba, B. Z. (2010). Adana İli turunçgil yetiştiriciliği ve insektisit kullanımının değerlendirilmesi. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Adana, 80s.
• Akpinar, T., Özyıldırım, K. (2016). Trakya Bölgesi’nde tarımsal faaliyette bulunan çiftçilerin iş sağlığı ve güvenliği açısından değerlendirilmesi. Çalışma ve Toplum 3: 1231-1270. Aydın, S. (2015). Konya ili fasulye üreticilerinin bitki koruma uygulamalarına yaklaşımlarının belir-lenmesi Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enst. Bitki Koruma Anabilim Da-lı, Türkiye.
• Cankurt, M., Miran, B., Şahin, A. (2010). Sığır eti tercihlerini etkileyen faktörlerin belirlenmesi üzerine bir araştırma izmir ili örneği. Hayvansal Üretim, 51(2): 16-22.
• Cevizci, S., Bakar, C. (2012). Çanakkale Gelibolu’da tarım ilaçlarının kontrolsüz ve güvensiz kullanı-mı ss,220-222. 1. Tarım Sağlığı ve Güvenliği Sempozyumu, 6-7 Nisan 2012, Şanlıurfa
• Collins, M. (1986). Sampling (Editör: R.Worcesterve ark. 1986). Consumer market research hand-book.
• Çelik, A., Karakaya E. (2017). Bingöl ili Adaklı ilçesi elma üreticilerinin tarımsal ilaç kullanımında bilgi tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi ve ekonomik analizi. Türk Tarım Doğa Bilimleri Dergisi, 4 (2): 119-129.
• Delen, N., Tosun, N., Toros, S., Öztürk, S., Yücel, A., Çalı, S. (1995). Tarım ilaçları kullanımı ve üre-timi Türkiye Ziraat Mühendisliği IV. Teknik Kongresi, T.C. Ziraat Bankası Kültür Yayınları 26: 1015-1028.
• Delen, N., Durmuşoğlu, E., Güncan, A., Güngör, N., Turgut, C., Burçak, A.(2005). Türkiye'de pestisit kullanımı kalıntı ve duyarlılık azalışı sorunları Türkiye Ziraat Mühendisliği 6 ıncı Teknik Kong-resi, 3-7 Ocak 2005, 629-648.
• Delen, N., Tiryaki, O., Türkseven, S., Temur, C. (2015). Türkiye’de pestisit kullanımı kalıntı ve daya-nıklılık sorunları, çözüm önerileri ss, 758-778. Türkiye Ziraat Müh. VIII. Teknik Kongresi, 12-16 Ocak 2015, Türkiye.
• Demircan, V., Yılmaz, H. (2005). Isparta ili elma üretiminde tarımsal ilaç kullanımının çevresel duyar-lılık ve ekonomik açıdan analizi, Ekoloji 14 (57): 15-2.
• Düzgüneş, O., Kesici, T., Gürbüz, F. (1983). İstatistik metodları. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, 861, Ders Kitabı:229. Türkiye, 218s.
• Eryılmaz, G.A., Kılıç, O., Başer, U. (2018). Gıda güvenliği konusunda tüketici davranışlarının belir-lenmesi Samsun ili kentsel alan örneği. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Ensti-tüsü Dergisi, 4(2): 237-245.
• Hovardaoğlu, S. (1994). Davranış bilimleri için istatistik, Hatiboğlu Yayınları No: 79. Türkiye, 365s.
• Jallow, M.F.A., Awadh, D.G., Albaho, M.S., Devi, V.Y, Thomas, B.M. (2017). Pesticide knowledge and safety practices among farm workers in kuwait: results of a survey. International Journal of Environmental Research and Public Health, 14,340. DOI:10.3390/ijerph14040340.
• Kalıpçı, N., Özdemir, C., Öztaş, H. (2011). Çiftçilerin pestisit kullanımı ile ilgili eğitim ve bilgi düzeyi ile çevresel duyarlılıklarının araştırılması. Tübav Bilim Dergisi, 4 (3),179-187. Kara, A., (1987). Zirai mücadelede erken uyarının önemi. Hasad Dergisi, 23, 24-25.
• Kılıç, B., Uzundumlu, A.S., Tozlu, G. (2018). Fındık üretiminde kimyasal ilaç kullanımının çevresel duyarlılık yönünden incelenmesi. giresun ili örneği, Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Derg. 5(4): 396-405.
• Kiraz, E.D.E., Ergin, F., Serter, E., Karakaya, Ş. (2012). Tarım işgücünde pestisit etkilenimi aydın far-kındalık çalışması, ss, 158-164. 1. Tarım Sağlığı ve Güvenliği Sempozyumu, 6-7 Nisan 2012, Şanlıurfa
• Kumral, N.A., Balta, P., Özdemir, B. N., Uludağ, G. ve Şahin, S. (2018). Bursa ilinde çiftçilerin pesti-sitleri uygulama davranışları üzerine bir survey çalışma. Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fa-kültesi 10. Tomurcuk Şenliği, Tarım ve Gıda Öğrenci Kongresi, 7-8 Mayıs 2018, Bursa
• Miran, B. (1996). Çok amaçlı karar alma yöntemiyle salihli ve ahmetli yöresinde tarımsal ilaçların optimum kullanımı üzerine bir araştırma E. Ü. Araştırma Fonu Saymanlığı Proje No: 93 ZRF 047, Türkiye.
• Miran, B. (2003). Temel istatistik Ege Üniversitesi Basımevi, ISBN 975-9308800 Bornova, Türkiye.
• Niyaz, Ö.C., İnan, H.İ. (2016). TR22 Güney Marmara Bölgesindeki tüketicilerin süt ve süt ürünleri tüketim düzeylerinin belirlenmesi. ÇOMÜ Zir. Fak. Derg., 2016: 4 (2): 7–13.
• Oluwole, O., Cheke, R.A. (2009). Health and environmental ımpacts of pesticide use practices a case study of farmers in ekiti state, nigeria. International Journal of Agricultural Sustainability 7(3): 153–163.
• Önen, C., Avcı, S., Güneş, G. (2015). Çiftçilerin tarım ilaçlamasında kullandığı koruyucu sağlık ön-lemleri. Turk J Public Health,13(2): 147-154.
• Özkan, B., Akçagöz, H.V., Karadeniz, C.F. (2003). Antalya ilinde turunçgil üretiminde tarımsal ilaç kullanımına yönelik üretici tutum ve davranışları. Anadolu Dergisi, 13 (2): 103-116.
• Özyörük, A., Erbek, E., Arslan, Ü. (2019). Manisa ili Salihli ve Sarıgöl ilçelerindeki zirai ilaç bayileri-nin mesleki tutum ve davranışları ve üreticiler ile ilgili gözlemleri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 22: 126-133.
• Peker, E.A (2012). Konya ili domates üretiminde tarımsal ilaç kullanımına yönelik çevresel duyarlılık analizi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2(1): 47-54.
• Resmi Gazete, (2014). Bitki koruma ürünlerinin önerilmesi, uygulanması ve kayıt işlemleri hakkında yönetmelik Gıda Tarım ve Hayvancılık Bak. 3 Aralık 2014, 29194.
• Sankoh, A.I., Whittle, R., Semple, K.T., Kones, K.C., Sweetman ,A.J. (2016). An assessment of the ımpacts of pesticide use on the environment and health. Environment International, 94: 458-466.
• Sataloğlu, N., Aydın, B., Turla, A. (2007). Pesticide poisoning. TAF Prev Med Bull ; 6(3):169–174.
• Tanrıvermiş, H. (2000). Orta Sakarya Havzası’nda domates üretiminde tarımsal ilaç kullanımının ekonomik analizi. Ankara Üniversitesi. Proje Raporu 2000-4.
• Tarakcı, Ü., Türel, İ. (2009). Halk sağlığı amaçlı kullanılan pestisitlerin (biyosidal) güvenilirlik stan-dartlarının karşılaştırılması. Van Vet J. 20(1):11–18.
• Tiryaki, O. (2016). Türkiye’de yapılan pestisit kalıntı analiz ve çalışmalar. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 32(1):72-82.
• Tiryaki, O., Canhilal, R., Horuz, S. (2010). Tarım ilaçları kullanımı ve riskleri. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 26 (2):154-169.
• Tosun, N., Karabay, N.Ü., Sayım, F. (2001). Pesticide usage and their potential adverse ımpacts on living organisms. Anadolu J AARI 11(1):113–125.
• Tuna, R.Y., Gün, İ., Ceyhan, O. (2012). Çiftçilerin pestisitleri saklama koşulları ve güvenli kullanımı konusunda bilgi, tutum ve davranışları ss, 155-157. 1. Tarım Sağlığı ve Güvenliği Sempozyumu, 6-7 Nisan 2012, Şanlıurfa.
• Turabi, M.S. (2004). Türkiye Cumhuriyeti’nde tarımsal ilaç, tesçil ve ruhsat sistemi Tarımsal İlaçlar ve Organik Tarım Konf., KTMMOB ZMO, 9 Haziran 2004, Türkiye.
• TÜİK, (2019). Tarımsal ilaç kullanımı. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1001 Erişim tarihi, 10 Eylül 2019
• WCED, (1987). World commission on environment and development, our common future the brundtland report Oxford University Press, Oxford.
• Yücel, A., Çıkman, E., Yücel, M. (1995). Güneydoğu Anadolu Bölgesi (GAP) uygulamaya konulma-dan önce Harran ovasında çiftçinin tarımsal mücadeleye bakısı. GAP Bölgesi Bitki Koruma So-runları ve Çözüm Önerileri Sempozyumu, 27-29 Nisan 1995, Türkiye, s: 53-65.