Türkiye’de İstihdam-Büyüme İlişkisi Üzerine Bölgesel Hesaplanabilir Genel Denge Modeli Uygulaması

Yıl 2012, Cilt: 1 Sayı: 32, 11 - 50, 01.01.2012

A. Erinç Yeldan Mehmet Emin Özsan Kamil Taşcı

Öz

Ülkeler arasında olduğu gibi bir ülkenin iç bölgeleri arasında da eşitsizlikler, iktisadi ve doğal kaynakların dağılımında farklılıklar bulunmaktadır. Latin Amerika ekonomileri ile birlikte Türkiye, hem kişiler arasında gelir dağılımı hem de bölgeler arasında gelişmişlik farklarının en yüksek olduğu ülkeler arasında yer almaktadır. Ülkemizde uygulanmış olan bölgesel gelişme projeleri, il ve bölge planı deneyimleri, “Kalkınmada Öncelikli Yöreler” politikası ve bölgesel teşvikler gibi değişik politika araçları da istenen düzeyde başarı elde edememiştir. Türkiye’yi tek bir homojen bölge olarak ele alan ve bölgesel karakteristikleri göz ardı ederek uygulamaya geçirilen politikaların beklenen sonuçları doğurmadığı görülmektedir. Genel itibarıyla Türkiye, doğu-batı ayırımında gelişmişlik farkının derinden hissedildiği bir ülke konumundadır. Bu çalışmanın amacı da nüfus ve fert başına gelir esasına dayalı olarak Türkiye’yi iki büyük bölgeye doğu ve batı bölgeleri ayırarak, Türkiye Girdi-Çıktı Tablosunu ve Sosyal Hesaplar Matrisini iki bölgeli ve iki sektörlü bir yapıda ele almak; ve bir Hesaplanabilir Genel Denge Modeli yardımı ile de bölgesel politika araçlarının etki analizini gerçekleştirmektir. Bu model çalışması ile birlikte, bölgesel gelişmeye etki eden tüm politika araçlarının ölçülebilir sonuçlarının elde edilmesi mümkün olmaktadır

Anahtar Kelimeler

Girdi-Çıktı Akımları, Sosyal Hesaplar Matrisi (SHM), Türkiye Doğu – Batı Hesaplanabilir Genel Denge Modeli (HGD), İşgücü Piyasaları, İstihdam, Büyüme, Nüfus, Göç Akımları.

An Application of Regional Computable General Equilibrium Modelfor Employment – Growth Relations in Turkey

Öz

An Application of Regional Computable General Equilibrium Modelfor Employment – Growth Relations in Turkey Similar to development disparities among nations, there are intra- national economic and natural resource endowment disparities within nations. Together with Latin American economies, Turkey is one of the leading countries with respect to both income gaps among population segments and interregional development disparities. Various policy tools such as regional development projects, provincial and regional plans, Priority Regions for Development policy and regional incentives could not achieve desired success. Policies perceiving Turkey as a homogenous country and neglecting regional characteristics were not conducive in ensuring expected results. Generally speaking, development disparity in Turkey is deeply rooted between eastern and western regions. The study aims at examining Turkey via two large regions east – west separation based on population and per capita income differences to create a two- region and two-sector Input-Output table and Social Accounting Matrix SAM from national accounts. This data set is then utilized for measuring impacts of regional policies by means of a Computable General Equilibrium Model. With this methodology it is possible to have quantitative results of all the relevant policy instruments affecting regional development within a consistent macroeconomic framework

Anahtar Kelimeler

Input – Output Flows, Social Accounting Matrix (SAM), Turkey East – West Computable General Equilibrium Model (CGE), Labor Markets, Employment, Growth, Population, Migration Flows.

Kaynakça

• OECD (2009) How Regions Grow: Trends and Analysis, OECD Publications, Paris.
• Telli, Ç. (2005) A Time Series Social Accounting Matrix Assembly Line System and Application to Turkey, Expert Thesis at SPO, Ankara.
• Telli, Ç., Vovoda, E. ve Yeldan, E. (2006) “Modeling General Equilibrium for Socially Responsible Macroeconomics: Seeking For the Alternatives to Fight Jobless Growth in Turkey”, METU Studies in Development, 33(2): 255-293.
• Türkiye İstatistik Kurumu (2003) Türkiye Girdi Çıktı Verileri, Ankara.