Sendikal Örgütlenmede İşkolu Esası ve İşkolunun Belirlenmesi

Yıl 2013, Cilt: 4 Sayı: 39, 43 - 68, 01.01.2013

Kübra Doğan Yenisey

Öz

6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu mülga 2821 sayılı Sendikalar Kanunu gibi sendikal örgütlenmede zorunlu işkolu esasını benimsemiştir. Bu sistemde işyerinin girdiği işkolunun tespiti, sendikal özgürlüklerin kullanılabilmesi açısından özel bir önem taşımaktadır. Ancak 2821 sayılı kanun döneminde işyerinin sınırlarının tespitindeki belirsizlikler 6356 sayılı kanun döneminde de varlığını sürdürmektedir. Üstelik sosyal güvenlik sistemiyle kurulan ilişki önemli sorunlara yol açabilecek niteliktedir. 6356 sayılı kanun hükümleri ışığında sendikal örgütlenmede işkolu esasının incelendiği bu çalışmada, işkolu esasının farklı hükümlerdeki görünüm biçimleri ve işyerinin girdiği işkolunun belirlenmesi incelenmiştir

Anahtar Kelimeler

6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu, işkolu sendikacılığı, işyeri, işletme, asıl iş, yardımcı iş, bağlı yer, işkolu tespiti

The Industrial Unionism and The Determination of Branch of Activity

Öz

Act No. 6356 on Trade Unions and Collective Agreements, like repealed Act No. 2821 on Trade Unions, adopted the industrial unionism as the compulsory basis for unionisation. The determination of the branch of activity in which the concerned workplace will be included is of particular importance in terms of the use of trade union freedoms. Nevertheless, uncertainties remain for defining boundries of the workplace concept. In addition, links with social security system may cause important problems in the implementation of legislative requirements. In this study, the different appearances of the industrial unionism in Act No. 6356 and the process of the determination of the branch of activity will be examined

Anahtar Kelimeler

Act No. 6356 on Trade Unions and Collective Agreements, industry unionism, workplace, enterprise, main job, auxiliary job, determiantion of branch of activity

Kaynakça

• Aktay, N. (1993) Sendika Hakkı, Ankara: Kamu-İş Yayınları.
• Aktay, N., Arıcı, K., Senyen-Kaplan, E. T. (2012) İş Hukuku, 5. Baskı, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Alpagut, G. (2012) 6356 Sayılı Yasanın Toplu İş Sözleşmesi ve Toplu İş Uyuşmazlıklarına İlişkin Hükümlerinin Değerlendirilmesi-Uluslararası Normlara Uygunluk”, Legal-İSGHD, S.35, 25-55.
• Alpagut, G. (2013) “6356 Sayılı Kanunun Avrupa Konseyi, AB ve ILO Normlarına Uyumu Açısından Değerlendirilmesi”, İş Hukukunda Güncel Sorunlar 3, 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun Değerlendirilmesi, İstanbul, 113-147.
• Başbuğ, A. (2012) Toplu İş İlişkileri ve Hukuk, Ankara: Türkiye Şeker Sanayii İşçileri Sendikası.
• Bedük, M. N. (2012) “İşkolu Tespiti Konusunda Yargıtay Kararlarının Yol Açtığı Usul Sorunu ve Çözümü (İş Özel İdaresi Genel Sekreterlikleri Hakkında Verilen Yargıtay Kararlarının Değerlendirilmesi)”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.XVI, S.1, 1-30.
• Canbolat, T. (2013) 6356 sayılı Kanuna Göre Toplu İş Sözleşmesinin Düzeyi ve Türleri, İstanbul: Beta Yayınları.
• Centel, T. (2006) “Alt İşverenlere Ait İşkolu Tespitleri”, TİSK Akademi, C. I, S.2, 7-12.
• Çelik, N. (2013) İş Hukuku Dersleri, 26. Bası, İstanbul: Beta Yayınları.
• Çelik, N. (2010) “Karar İncelemesi-Toplu İş Sözleşmesinin Yetkisinin Tespitinde Asıl iş-Yardımcı iş Ayırımına Göre İki Ayrı İşyerinin Tek İşyeri Sayılması”, Prof. Dr. Ali Güzel’e Armağan içinde, İstanbul: Beta Yayınları, 119-127.
• Dereli, T. (2004) “Uluslararası Çalışma Normları, Sendika Özgürlükleri ve Türkiye: ILO Eleştirileri Açısından Yeni kanun Ön Tasarısının Değerlendirilmesi”, AB-Türkiye Endüstri İlişkileri içinde, İstanbul: Beta Yayınları, 167-190
• Dereli, T. (2013) “6356 sayılı Yeni Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu: Genel Bir Değerlendirme”, Çalışma ve Toplum, 2013/1, 41-64.
• Doğan, İ. (2007) “Toplu İş Hukukumuzda İşkolu Tespiti Üzerine”, Sicil İş Hukuku Dergisi, Haziran 2007, 129-141.
• Doğan Yenisey, K. (2007) İş Hukukunda İşyeri ve İşletme, Alman ve Fransız Hukuklarıyla Karşılaştırmalı bir İnceleme, Legal Kitapevi.
• Ekonomi, M. (1987) İş Hukuku, C. I, İstanbul: İTÜ Yayınları.
• Ekonomi, M. (1991) “İşkolu Esasına Göre Sendikalaşma ve İşyerinin Girdiği İşkolunun Belirlenmesi”, İHD, C.I, S.1, 31-49.
• Eyrenci, Ö. (1984) Sendikalar Hukuku, İstanbul: Banka ve Sigorta İşçileri Yayınları.
• Eyrenci, Ö. (1987) “Sendikalar Hukukunun Güncel Sorunları”, Çalışma Hayatımızın Güncel Sorunları içinde, İstanbul: Emek Hukuk Yayınları.
• Eyrenci, Ö., Taşkent, S., Ulucan, D. (2010) Bireysel İş Hukuku, 4. Bası, İstanbul: Legal.
• Gülmez, M. (1998) Sendikal Hakların Uluslararası Kuralları ve Türkiye, Ankara: TODAİE Yayınları.
• Gülmez, M. (2005) Sendikal Haklarda Uluslararası Hukuka ve Avrupa Birliğine Uyum Sorunu, Belediye-İş Yayınları.
• Gülmez, M. (2013a) “ ‘Örgütlenme ÖzgürSÜZlüğü’ Cephesinde Yeni Bir Şey yok ! Olacağı da Yok”, Çalışma ve Toplum, 37, 13-40.
• Gülmez, M. (2013b) “Ulusalüstü Sözleşmelerin Doğrudan Uygulanması Sorunu: Çelişen İki Yargıtay Kararı, İş Hukuku Öğretisi ve Bir Öneri”, Çalışma ve Toplum, 38, 13-56.
• ILO, (2006), Freedom of Association, Digest of Decisions and Principles of the Freedom of Association Committee of the Goerning Body of the ILO, 5. Ed., Geneva.
• ILO, (1996), Freedom of Association, Digest of Decisions and Principles of the Freedom of Association Committee of the Goerning Body of the ILO, Geneva.
• ILO, (2010), International Labour Conference, 99th Session, 2010, Report of the Committee of Experts on the Application of Conventions and Recommendations (articles 19, 22 and 35 of the Constitution), Third item on the agenda: Information and reports on the application of Conventions and Recommendations, Report III Part 1 A, Geneva
• ILO, (2011), International Labour Conference, 100th Session, 2011, Report of the Committee of Experts on the Application of Conventions and Recommendations (articles 19, 22 and 35 of the Constitution), Third item on the agenda: Information and reports on the application of Conventions and Recommendations, Report III Part 1 A, Geneva.
• Işıklı, A. (2010) İş Hukuku, 7. Baskı, Ankara.
• Kılıçoğlu, M. (2013) 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu Yorumu, Ankara.
• M. Kutal (2006) “Türk Toplu İş Hukukunda İşkolu Kavramı (Önemi, Uygulaması ve Sorunları”, Sicil İş Hukuku Dergisi, Eylül 2006, 118-125.
• Kutal, M. (2012) “Toplu İş Hukukunda Yeni Bir Düzenleme (31.01.2012 Tarihli Kanun Tasarısı”, Sicil İş Hukuku Dergisi, Mart 2012, 159-177.
• Mollamahmutoğlu, H., Astarlı, M. (2011) İş Hukuku, 4. Bası, Ankara: Turhan Kitabevi.
• Narmanlıoğlu, Ü. (2013) İş Hukuku II, Toplu İş İlişkileri, 2. Baskı, İstanbul: Beta Yayınları.
• Oğuzman, K. (1987) Hukuki Yönden İşçi-İşveren İlişkileri, 4. Bası, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayını.
• Özveri, M. (2012) Sendikal Haklar 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu, İstanbul: Birleşik Metal-İş Yayınları.
• Özveri, M. (2013) Türkiye’de Toplu İş Sözleşmesi Yetki Sistemi ve Sendikasızlaştırma (1963-2009), Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.
• Sur, M. (2011) İş Hukuku, Toplu İlişkiler, 4. Bası, Ankara: Turhan Yayınları.
• Süzek, S. (2012) İş Hukuku, 8. Bası, İstanbul: Beta Yayınları.
• Şahlanan, F. (1995) Sendikalar Hukuku, İstanbul: Banka ve Sigorta İşçileri Sendikası Yayınları.
• Şahlanan, F. (2013) “6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununun Sendikalara İlişkin Hükümlerinin Değerlendirilmesi”, İş Hukukunda Güncel Sorunlar 3, İstanbul: Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi, 13- 50.
• Şen, M. (2011) “Yargıtay’ın İki Farklı İçtihadı Çerçevesinde İl Özel İdaresi İşyerlerinin Dahil Olduğu İşkolu”, Sicil İş Hukuku Dergisi, Mart 2011, 174-191.
• Taşkent, S. (2006) “Yetki Tespiti Açısından Belirli Kavramlar ve Bazı Uygulama Sorunları”, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Türk Milli Komitesi 30. Yıl Armağanı, Ankara: TŞOF Plaka, 601-610.
• Tuncay, C. Savaş, F. B. (2013) Toplu İş Hukuku, 3. Basım, İstanbul: Beta Yayınları.
• Tuncay, C. (2011) “Sendikalara İlişkin Son Kanun Taslağının Getirdikleri”, Sicil İş Hukuku Dergisi, Mart 2011, 153-164.
• Ünsal, E. (2003) Sendika Özgürlüğü ve Uluslararası Çalışma Örgütü ile T.C. Hükümetleri İlişkileri, İstanbul: Beta Yayınları.
• Yıldız, G. B. (2010) “Toplu İş Hukuku Açısından İdare Merkezi ile Fabrika İşyeri Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi”, Sicil İş Hukuku Dergisi, Aralık 2010, 135-140.
• Yuvalı, E., Güleşçi, Y. (2013) “6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu Bakımından İşkolu Kavramı”, Legal-İSGHD, C.10, S. 38, 59-81.